Náttúrufræðingurinn - 1975, Side 55

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
45
safnaði plöntum á þessum slóðum, en þá var hann 16 ára og átti
heima í Látravík, eru nokkrar tegundir sem ekki hala fundist ann-
ars staðar á landinu með vissu og öðrum, þ. á m. mér, hefur ekki
tekist að finna hér aftur, þrátt fyrir nokkra leit. Þessar tegundir
eru: Heimskautasveifgras (Poa arctica), kuldafífa (Eriophorum
triste), rauðfífa (Eriophorum russeolum), vingulstegund ein (Festuca
hyperborea) sem kalla mætti heimskautavingul á íslensku og fjalla-
lyfjagras (Pinguicula alpina). Þar sem þessar tegundir hafa ekki
fundist aftur í rúm 40 ár fer að verða vafasamt að þær vaxi þarna
enn.
Athugunum mínum á útbreiðslu einstakra tegunda á þessum
slóðum ber heldur ekki að öllu leyti sarnan við niðurstöður Ás-
kels I.iive eins og þær koma fram í áðurnefndum lista hans frá
1948, og skulu hér aðeins nefnd tvö dærni af mörgum. Hann telur
fjöllaufung (Athyrium filix-femina) vaxa víða á Hornströndum,
en þúsundblaðarós (Athyrium distentifolium) aðeins á fáum stöð-
um, en samkvæmt mínum athugunum er þetta þveröfugt. Þá segir
hann að þursaskegg (Kobresia myosuroides) sé algengt, en á svæð-
inu frá Hornvík til Furufjarðar fann ég það aðeins í Bolungavík
og Furufirði, jiar sem það óx á malarhjöllum fyrir botni fjarðar-
ins. Hugsanlegt er, að þursaskegginu hafi fækkað síðan beit lagðist
hér niður og aðrar tegundir, sem áður voru meira bitnar, hafi nú
vaxið því yfir höfuð.
Margar tegundanna hér eru harðgerðar og hafa aðalútbreiðslu
sína á norðlægum slóðum, en einstaka vaxa sem skógarplöntur í
Norður- og Mið-Evrópu, þó jsær vaxi hér í skjóli snævarins sem
hlífir þeim mikinn hluta ársins, eins og t. d. skrautpunturinn
(Milium effusum) og sumir burknanna. Þorri tegundanna er al-
gengur um mest allt land, en nokkrar hala jró aðaltitbreiðslu sína
hér á landi á Norðvesturlandi, jxer eru þar algengari og gætir meira
í gróðrinum en í öðrum landshlutum. Þetta á t. d. við um suma
burknana sem hér vaxa, svo sem þúsundblaðarós, en einnig um
jafnana, sérstaklega lyngjafna (Lycopodium annotinum) og litunar-
jafna (Diphasium alpinum) og sömuleiðis um tegund eins og skolla-
ber (Cornus suecica). Aðrar tegundir, sem algengar eru í flestum
landshlutum öðrum, sjást varla eða alls ekki hér norðurfrá og má
þar nefna beitilyng (Calluna vulgaris), sem alls ekki hefur fundist
hér, og Jmrsaskegg sem vex óvíða á Jressu svæði, en báðar þær teg-