Náttúrufræðingurinn - 1975, Side 57

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
47
undir eru algengar móaplöntur um mestallt land. Enn aðrar teg-
undir sem ekki hafa vaxið hér til skamms tíma hafa á síðari árum
borist með mönnum, þannig vex núorðið töluvert af snarrótarpunti
(Deschampsia caespitosa) kringum Hornbjargsvita í Látravík. Þá
er að geta þess (sbr. Ingólf Davíðsson, 1937), að í klettahlíð mót
suðaustri við Hesteyrarfjörð vex hlíðaburkni (Cryptogramma
crispa), sárasjaldgæf burknategund, sem aðeins hefur fundist á
einum stað öðrum á landinu, en sá staður er svo sem ekki langt
undan, því hann er rétt utan við Grímshamarskleif á Snæfjalla-
strönd og vex þar allmikið af þessum fágæta burkna.
Þeir sem hugað hafa að plöntum og gróðri á Norðvesturlandi
hafa fyrir löngu veitt því eftirtekt, að fjöll eru þar minna gróin
ofanverð en í flestum öðrum landshlutum (sbr. Steindór Steindórs-
son, 1946). Einkum á þetta við á Hornströndum og í Jökulfjörðum,
en þar nær samfelldur gróður varla nokkurs staðar hærra upp eftir
hlíðum en í 3—400 m hæð, en þar fyrir ofan taka við hálfberir
melar, skriður og klettar þar sem aðeins vaxa einstaka plöntur á
stangli. Suðvestan í Kálfatindi á Hotnbjargi eru þó samfelldar
jurtastóðsbreiður upp í 530 m hæð og veit ég ekki til að samfelldur
gróður nái nokkurs staðar jafn hátt upp, hvað þá hærra, á þessu
svæði. Eins og gerist sums staðar á útskögum norðanlands og aust-
an, þá vaxa ýmsar fjallaplöntur hér niður á láglendi og jafnvel á
stöku stað alveg niður á sjávarbakka, enda geta fannir legið hér
óbráðnar niðri í fjöru langt fram eftir sumri, eins og áður er getið.
Tegundir þær sem hér vaxa til fjalla eru víðast hinar sömu og
annars staðar á landinu og vaxtarstaðir áþekkir, aðallega melar,
en einnig lautir og klettasyllur. Grasategundirnir fjallapuntur
(Deschampsia alpina) og fjallasveifgras (Poa alpina) eru mjög al-
gengar, einnig axhæra (Luzula spicata) og fjallhæra (Luzula ar-
cuata), melskriðnablóm (Cardaminopsis petraea), fjallafræhyrna
(Cerastium arcticum), sem er hér enn algengari til fjalla en músar-
eyra (Cerastium alpinum), jöklasóley (Ranunculus glacialis) og
dvergsóley (Ranunculus pygmaeus), ólafssúra (Oxyria digyna),
ýmsir steinbrjótar, svo sem þúfusteinbrjótur (Saxifraga caespitosa),
vetrarblóm (Saxifraga oppositifolia), lækjasteinbrjótur (Saxifraga
rivularis), stjörnusteinbrjótur (Saxifraga stellaris) og dvergstein-
brjótur (Saxifraga tenuis). Lambagras (Silene acaulis) og melasól