Náttúrufræðingurinn - 1993, Page 37

10. mynd. Kvíárjökull 1990. Til hægri á jöklinum er hár hryggur. Hann er að mestu leyti úr
ís sem bráðnað hei'ur minna en jökullinn í kring vegna aurs sem kominn er frá Markkletti. Hann
sést á milli Vatnafjalla og Staðarfjalls. Debrís cone on Kvíárjökull 1990, produced by rockfall
from the precipitous mountainside on the east side (right ofphoto) ofthe glacier. Ljósm. photo
Sigurður Bjömsson.
eftir öldinni voru menn á lífi sem mundu
eftir því þegar Hnappvellingar hleyptu fé,
sem þeir höfðu rekið í rétt til rúnings, á
Kvíármýri út vegna þess að jakar voru
farnir að hrynja fram af Kvíármýrar-
kambi. Þeir höfðu ekki skrifað hjá sér
hvaða ár þetta var en töldu að það hafi
verið 1887.
A þeim árum og til þessa dags mátti oft
sjá aurkeilur á Kvíárjökli og einnig stóra
hryggi, eins og á 10. mynd, sem myndast
höfðu vegna þess að skriður höfðu losnað
úr fjalli og borist með jöklinum. Þetta
fyrirbæri gæti hafa verið sérlega áberandi
eftir gosið 1727.
Þó Kvíá hafi oftast verið að mestum
hluta í Eystri-Kvíá frá því um 1700 og
fram á fjórða tug þessarar aldar var hún
stundum svo að segja öll í Vestari-Kvíá.
Svo var það 1794 þegar Sveinn Pálsson
fór yfir hana, en árið áður hafði verið
meira vatn í þeirri eystri.
Á þessari öld hefur Kvíárjökull rýmað
mjög, styst á annan kfiómetra og lækkað
að sama skapi.
ÞAKKIR
Páll Imsland jarðfræðingur hefur búið grein
mína til prentunar og bætt hana með
viðaukum. Einnig hefur hann teiknað þau kort
sem greininni fylgja. Fyrir þetta færi ég
honum alúðarþökk.
HEIMILDIR
Eggert Ólafsson (um 1770). Ferðabók Eggerts
Ólafssonar og Bjarna Pálssonar um ferðir
þeirra á íslandi árin 1752-1757. 1. og 2.
bindi. Steindór Steindórsson frá Hlöðum
þýddi. Isafoldarprentsmiðja hf. Reykjavík,
1943. 434 og 317 bls.
Haraldur Sigurðsson 1982. Útbreiðsla
31