Samvinnan - 01.03.1949, Blaðsíða 31
skip hljómuðu stöðugt í eyrum lians, eins og viðlag ein-
hverrar töfraþulu, sem æsti hann til glapa og mótþróa: —
Víst skyldi hann sýna henni það, svo að ekki yrði um
villzt, að hann væri líka fær um að taka beitislaginn, þótt
ekki liefði liann neina „Norðstjörnu“ undir fótum ér,
en aðeins gamla og aflóga fleytu!
Elísabet virtist gjarnan vilja fara í mannjöfnuð. — Jæja
þá! Látum svo vera! — Henni skjátlaðist, ef hún héldi, að
hann og skútan hans gamla létu að óreyndu hlut sinn fyr-
ir nokkurri „Norðstjörnu", eða hvaða sjóliðsforingja, sem
vera skyldi!
Tvívegis um nóttina, þegar matsveinninn, sem sá Elísa-
betu fyrir beina á sjóferðinni, handlangaði sig upp káetu-
stigann og slangrað fram hjá Sölva, hafði hann spurt,
hvernig konu sinni liði og fengið það svar, að hún sæti
alklædd uppi með sveininn í fangi sér. í seinna skiptið
hafði matsveinninn bætt við hógværri athugasemd frá
eigin brjósti:
„Hún vildi víst gjarnan, að þér kæmuð til hennar, skip-
stjóri góður. — Hún er ekki vön slíku ástandi.“
Ef matsveinninn hefði getað séð í myrkri, liefði hann
séð háðslegum gremjusvip bregða fyrir á andliti skipstjór-
ans. Hans svaraði engu, en tók aftur að skálma sinn vana-
veg kulborðsmeginn milli lyftingar og stýrisklefa, en varð
þó öðru hverju að grípa í festinálarnar undir borðstokkn-
um sér til stuðnings í sjórótinu. Afbrýði hans og sjúkleg-
ur metnaður liafði hann þannig aðauðveldum leiðsoppi.
En á meðan þessu fór fram á þiljum uppi, hafði Elísa-
bet setið niðri í káetunni í þungum þönkum. Þegar liún
fór niður með barnið um kvöldið, hafði henni fundizt
einhver þung sorg eða mikil ógæfa vofa yfir sér á næstu
grösum. — Þannig hafði Sölvi aldrei fyrr komið fram við
liana. Hugsun hennar var sem lömuð fyrst í stað, og hún
fór í hálfgerðri leiðslu að hlúa að barninu á venjulegan
hátt. Sveinninn virtist ekkert finna til veltingsins og sofn-
aði þegar, rólegur og öruggur í skauti móður sinnar. Olíu-
lampinn sveiflaðist látlaust fram og aftur undir loftbit-
anum í káetunni þröngu. Daufur bjarmi féll á grænt felli-
borðið, sem stóð undir káetuskjánum, og fölir skuggar af
sjóklæðunum, sem hengu slangrandi á snögunum, eigr-
uðu viðnámslaust til og frá um veggþiljurnar.
Elísabet sat hnípin og studdi olnboganum á fletið en
með hinum handleggnum vafði liún barnið að brjósti sér,
en augu hennar hvíldu stöðugt á andliti sveinsins, eins og
hún hugðist sækja styrk og þrótt í rólegan og kvíðalaus-
an barnssvipinn.
Sölvi hafði verið svo undarlegur í fasi, og augnaráð hans
svo hvarflandi, að henni hafði fundizt ofdirfska að halda
fast við þá ákvörðun sína að krefja hann sagna og skýringa
á öllu hinu kynlega atferli hans í sambúð þeirra frá upp-
hafi. En hins vegar brann henni í skapi áköf þrá að gera
reikningana upp í eitt skipti fyrir öll og svipta í einu vett-
fangi þokunni af framtíðarlandinu, hvað sem það kost-
aði.
Svipur hennar var enn óráðinn og bar efasemdunum
og baráttunni órækt vitni, þegar ný hljóð að ofan ollu því,
að hún lagði af öllum kröftum eyra við því, sem var að
gerast ofan þilja. í gegnum veðurgnýinn og brakið í gamla
og slitna skipslirófinu, heyrði hún fyrirskipanir Sölva,
kuldalegar, ögrandi og ákveðnar, og hróp hásetanna, sem
hvöttu til samstilltra átaka, er þeir dróu þunga kaðla
borða á milli í einhuga baráttu við höfuðskepnurnar, vatn-
ið og vindinn. Öðru liverju skalf gamla skipshrófið, eins
og æðisgengin flog færu um hrörlegan líkama, og henni
fundust fætur sínar lyftast upp af gólfinu, viðnámslaust og
ósjálfrátt fyrir ofurvaldi skilningsvana örlaga, en móður-
ástin þreifaði þó eðlisbundið og tillitslaust eftir öruggri
handfestu í rúmstokknum, því að enn fann hún þunga
sveinsins á kjöltu sér. Elísabet skildist, að veður fór enn
harðnandi, og líf og dauði hengu ráðþrota á bláþræði og
vógu salt, hvort gegn öðru, enda vonaði hún, að Sölvi
kæmi til liennar, áður en til frekari úrslita drægi.
Að stundarkorni liðnu heyrði hún að gengið var um
stigann. En ekki var það Sölvi, sem var þar á ferð, heldur
matsveinninn. Rjóður af veðurofsanum og rennblautur í
framan af sædrifinu stóð hann þar við dyrnar og streittist
gegn því, að hurðin skylli í lás að baki honum. Hann
spurði ósköp hversdagslega, hvernig lienni liði.
Henni veittist örðugt að dylja vonbrigðin, en spurði
þó að andartaki liðnu:
„Veðrið er víst orðið vont?“
„Óskaplegt veður, frú mín góð! En veltingurinn minnk-
ar strax og skipstjórinn lætur undan síga. — Því að eins
og stendur beitum við hart í vindinn."
„Hvaða hávaði var þetta uppi á þilfarinu áðan?“
„O — við tókum bara nýjan slag, en framreiðinn var í
ólagi. — Og svo fór brandaukaseglið leiðar sinnar, eins og
gengur. — En hann slær sjálfsagt undan, áður en langt
um líður, frú mín góð,“ sagði hann huggandi og góðlát-
lega. En Elísabet réði það af málrómi hans, að í rauninni
teldi hann, að þetta undanhald hefði átt að gerast fyrir
löngu.
„Við siglum þá beitivind á fremstu nöf eins og stendur?“
spurði hún kvíðin.
„Víst er um það, enda brakar í hverju borði frá stafni
aftur í skut! — En bráðum sláum við undan, og þá skánar
þetta allt af sjálf sér, frú mín góð. — Hvað get eg annars
gert fyrir yður?“
„Ekkert, þakka yður annars fyrir, Jens.“ Elísabet hik-
aði við, því að hana langaði til að spyrja matsveininn,
hvort maður hennar kæmi ekki bráðum niður til hennar,
og matsveinninn skildi fyrir víst, hvað henni var í huga,
þótt hún segði ekkert. Hann staldraði andartak við, en
gekk svo til dyra, lokaði hurðinni gaumgæfilega á eftir
sér og stildraði i þungu sjóstígvélunum sínum varlega
upp stigann.
Hún varð ein eftir og spennti greipar í vaxandi sálar-
angist. Hún skildi það gjörla, að Sölvi vildi ekki koma
niður til hennar, og eðlisskyn hennar sagði henni berlega,
að nú sigldi hann skútunni á fremsta hlunn og legði allt
að veði — sjálfan sig, eiginkonuna og einkasoninn — til
þess eins og svala sjúklegum metnaði sínum og afbrýði.
Þannig liugðist hann svara lienni á sína vísu.
(Framhald.)
31