Samvinnan - 01.12.1964, Blaðsíða 43

þó athuga vel, að þetta er að-
eins hlífðarþak yfir rústirnar,
en á ekkert skylt við það þak,
sem verið hefur yfir bænum á
sínum tíma, og segi ég þetta af
gefnu tilefni.
Stöng er nú, á þessum 25
árum, orðin eins og fastur þátt-
ur í lífi þjóðarinnar og mikil-
vægt atriði í menningararfleifð
hennar. Allir landsmenn vita
af þessum minjagrip og sá
fjöldi er geysilegur, sem þang-
að leggur nú leið sína á ári
hverju. Þjórsárdalur hefur
lengi haft mikið aðdráttarafl
sakir sérkennilegrar og merki-
legrar náttúru og undarlegrar
sögu. Þarna leggst margt á eitt,
og í Stöng koma allir, sem
sækja Þjórsárdal heim. Þó er
þanaað vfir eina torfæru að
sækja, sem mörgum smábílum
verður um megn að yfirstíga.
Það er Fossá, sem enn er ó-
brúuð, áin sem í eru bæði Hái-
foss og Hjálparfoss.
En einmitt nú eru tíðindi að
gerast í Þjórsárdal. Hafnar
eru fyrir nokkru miklar rann-
sóknir og undirbúningur í sam-
bandi við virkjun Þjórsár. Þeg-
ar úr því verður, hefst nýtt líf
í hinum forna eyðidal. í haust
hefur verið unnið að vegagerð
í dalnum, þar hefur verið ýtt
upp miklum vegi, og að vori er
sagt að brú verði byggð yfir
Fossá, enda er hinn nýi vegur
ónýtur án hennar. Þá verður
greiðara en verið hefur að
sækja heim hið forna býli
Gauks Trandilssonar, og þá
verður í fyrsta sinni greiðlega
bílfært að Skeljastöðum, þar
sem kirkjan stóð fyrrum.
Það eru því horfur á, að enn
fjölgi þeim þúsundum sumar-
gesta, sem leið sína leggja í
Þjórsárdal. Við þurfum að vera
samtaka um að vernda og
ganga vel um hin fornu hús í
Stöng. Þeim þarf að skila til
komandi kynslóða eins vel
höldnum og þær voru, meðan
þær hvíldu í friði, en engum til
gagns eða gleði, undir vikur-
haugunum frá Heklugosinu
1104.
Þjónusta batnar —
Framh. af bls. 15.
lögin, heldur einnig svo margt
annað. Vandi kaupfélaganna á
Islandi, einn af mörgum, er að
fylgjast með í þessari þróun,
ekki vegna þess að það sé
tízkufyrirbrigði, heldur til þess
að standast samkeppni og vera
til nytsemdar, jafnframt því,
sem þau verða að varðveita fé-
lagshyggju þá, sem hefur ver-
ið, er og verður að vera grund-
völlur samvinnustarfsins og
aðal styrkur.
Af nágrannalöndunum er
Noregur líkast Islandi, vogskor-
ið og víða sæbratt fjallaland.
Þar eru kaupfélögin mörg og
smá. En Norðmenn láta ekki
landið hræða sig frá að ræða
þessi mál og sameina félögin
þar sem það á við og þar sem
það er hægt, annars staðar
ekki. Og samvinnuleiðtogar
þeirra eru ánægðir með árang-
urinn. Hann hefur alls staðar
orðið á eina lund: bætt þjón-
usta, meiri umsetning, vaxandi
þátttaka í samvinustarfinu og
hagkvæmari rekstur.
Samvinnan mun leitast við
að veita fróðleik um þessi mál
til glöggvunar og skilnings.
Lítið dæmi —
Framh. af bls. 15.
bendir til þess, hvað hægt er
að gera og hvað á að gera í
miklu stærri stíl og undir miklu
fleiri kringumstæðum. Gagn-
kvæm samvinna getur leyst
mikinn vanda, sé rétt á haldið.
Forsætisráðherra íslands er
nýkominn úr heimsókn til
einnar mestu samvinnuþjóðar
veraldarinnar í ísrael. í blaða-
viðtölum hefur hann lýst því
sem fyrir augu bar og þá með-
al annars hvernig þessi vitra
og dugmikla þjóð notar yfir-
burði samvinnunnar í ýmsum
mismunandi myndum til efl-
ingar þjóðlífinu, sem lesendum
Samvinnunnar var að vísu vel
kunnugt áður. Af reynslu ísra-
elsmanna geta íslendingar efa-
laust dregið mikinn lærdóm,
þótt þjóðirnar séu ólikar og
löndin fjarskyld. Það er að vísu
miklu meiri vandi að læra af
reynslu annarra en að taka
til beinnar fyrirmyndar það
sem aðrir hafa gert. En þann
vanda verða íslendingar að
leysa.
Á öðrum stað hér í heftinu
er sagt frá nýung í gerð stórra
fjósa í Svíþjóð, þar sem einum
manni á að vera mögulegt að
hirða 80 kýr. Þótt ýmsum finn-
ist efalaust að hér sé um loft-
kastala að ræða, miðað við ís-
lenzka staðhætti og það fjár-
magn, sem bændur hér ráða
yfir, þá er þetta fróðleg bend-
ing um hvílík fyrirheit tækni
og kunnátta gefa. Það er sann-
arlega til umhugsunar. Þar sem
fjórar jarðir liggja í nábýli
gæti eitt slíkt fjós nægt fyrir
bændurna alla.
Frá ritstjórn
Vegna verkfalls prentara í
október sl. reyndist því mið-
ur ekki mögulegt að koma
út sérstöku blaði fyrir
nóvember. Okkur þykir þetta
leitt og reynum nú að bæta
lesendum það upp eftir
föngum með því að hafa
jólablaðið í tvöfaldri stærð
venjulegs blaðs.
SAMVINNAN 43