Samvinnan - 01.12.1964, Qupperneq 55

*o*cer«c
?' OwOwOt
•o
>"«ror«o«r«o«o«o«o«o#o*o#o#o*o*o*o*o*o#o*o*o*o«o«o*o*o*o*c*o«o«o*o#o*o«o«o*cerrc*c»o«o»o*o#o*o#o*o*o*o«o*o*c«o*o-)*o*o«o*o*o*o*o#o*o»o*o#o*o*c#o*o»o#o*o*o*o*o»c*ofOfo*ofg;o*o»o«o*o*c«o*o
:.otococoooeo«oeofco«o«o«ocoeo»o«o»o«o«o*o«o«o*o«oeoeo*oeo*oeo»o«o*o*oeoto«Oio-ciO«o«o«o«o*o«o»o*o«o»o«o«o#oco*o*.o*oco*o«o«o«o*o*o*o«o»o«oco«o«o*o«oeo»o*o»o«oco«o«o«o«o*o«o«o*o«o#o*o«o*
frá Jötlli fást hjá okkur í eftir-
töldum stærðum:
0,5 — 0,66 — 0,9 — 1,0
— 1,5 — 2,0 — 3,0 hestöfl.
VÉLADEILD
Sími 19-600
•OCOCOCOCOCOI
hafið, og síðan verður stóra
skrefið stigið. Þó verður vitan-
lega engu kaupfélagi þröngvað
til að ganga inn í þessa sam-
steypu, heldur koma þau með,
þegar þau vilja og telja sér það
henta.
— Eru þessi mál á dagskrá
hér á íslandi?
— Já, það má segja það. Síð-
asti aðalfundur Sambands ísl.
samvinnufélaga kaus nefnd til
þess að rannsaka skipulag og
uppbyggingu samvinnufélag-
anna hér á landi. Að sjálfsögðu
eru staðhættir á íslandi mjög
frábrugðnir því sem er í ná-
grannalöndunum, en það breyt-
ir ekki þeirri nauðsyn, að þessi
mál séu vandlega athuguð,
einnig hér, með tilliti til þeirra
miklu breytinga, sem eiga sér
stað í lifnaðarháttum manna.
— Hvernig tók fundurinn í
Belgrad á þessum málum?
Þau voru allmikið rædd og
að lokum var kosin fimm
manna nefnd til þess að rann-
saka og gera tillögur um
grundvallar stefnuskrá sam-
vinnusamtakanna. Er gert ráð
fyrir að sú nefnd skili störf-
um næsta sumar.
— Þetta voru sem sagt þrjú
aðalmál fundarins?
— Það mundi ég segja. En
vitanlega bar fjölmargt annað
á góma.
— Hafðir þú komið til Júgó-
slavíu áður, Erlendur?
— Nei. Þar kannaði ég mér
ókunna stigu og hafði af því
mikla ánægju. Mér lá sannar-
lega nokkur forvitni á, að
kynnast þessu landi, fólkinu
þar og lifi þess. Og enda þótt
erfitt sé að mynda sér réttar
skoðanir, eftir aðeins nokkurra
daga dvöl í landinu, kom mér
það svo fyrir sjónir, að lífsaf-
koma fólksins væri betri en ég
hafði búist við. Það var t. d.
áberandi í höfuðborginni,
Belgrad, hve byggingafram-
kvæmdir eru þar miklar. Ný
íbúðarhverfi eru að rísa með
íbúðum eftir nýjustu tízku.
Fólk var yfirleitt betur klætt
og meira vöruúrval í verzlun-
um, en ég hafði búizt við. Úti
á landsbyggðinni mátti þó sjá
merki mikillar fátæktar.
— Býr ekki þjóðin enn að
hörmungum heimsstyrjaldar-
innar?
— Jú, spor hörmunganna
voru djúp og hafa engan veg-
inn máðzt. í styrjöldinni missti
þjóðin 1,7 milljónir manna og
um helmingur af öllum fram-
leiðslutækjum þjóðarinnar var
eyðilagður. Það þarf sannar-
lega mikið átak til þess að
byggja upp efnahag þjóðar úr
rústum styrjaldar.
Eins og kunnugt er, auðnað-
ist þýzku nazistunum aldrei að
gjörsigra Júgóslava. Þeir héldu
uppi skæruhernaði við Þjóð-
verja öll stríðsárin og núver-
andi forseti landsins, T. B. Tito,
var þar foringi og eins konar
frelsishetja. Með honum börð-
ust ekki aðeins karlmenn, held-
ur einnig konur. Ég átti þess
kost í Belgrad, að ræða nokk-
uð við konu, sem nú er forseti
Rauða kross Júgóslavíu, en var
áður herforingi í liði Titos.
Hún lýsti fyrir mér þeim hörm-
ungum, sem skæruherinn átti
við að búa. Hann hafðist við
í fjöllum landsins og gerði ár-
ásirnar þaðan, bæði konur og
karlar, klæðlítil og oft matar-
laus dögum saman. Þessi kven-
herforingi sagði mér, að n. 1.
100 þúsund konur hefðu verið
í her Títos, og af þeim hefðu
fallið n. 1. 25 þúsund og önnur
25 þúsund særzt hættulega. Að-
eins helmingurinn slapp lítt
meiddur úr þeim hildarleik.
— Hefur það ekki styrkt að-
stöðu Titos eftir stríðið, að
hann skyldi vera slík frelsis-
hetja á styrjaldarárunum?
— Jú, vitanlega, mjög mikið.
Einmitt það, að hann lét aldrei
yfirbugast, heldur hélt barátt-
unni áfram fyrir frelsi þjóðar-
innar, hefur skapað honum
persónulega mjög sterka að-
stöðu. Hvort svo það stjórn-
skipulag, sem hefur ríkt í land-
inu frá styrjaldarlokum, hefur
reynzt betra en þjóðskipulag
lýðræðisins, segi ég ekkert um.
En hitt er augljóst, að Tito
hefur aflað sér mikils trausts
og mikilla vinsælda. Eflaust
hafa margir orðið fyrir barð-
inu á stjórnarháttum hans,
enda allmargir Júgóslavar
flutzt úr landi.
— Er ekki Júgóslavía orðið
ferðamannaland?
— Júgóslavar virðast gera
mikið til að laða ferðamenn til
landsins, enda er ódýrt fyrir
Vesturlandabúa að dveljast
þar. Við strönd Adríahafsins er
mikil uppbygging í sambandi
við ferðamannastrauminn.
Byggð eru ný hótel, nýir vegir
og nýir flugvellir.
— Voru ekki einhverjir fleiri
fundir, sem þú varst á í þess-
arri ferð?
— Daginn áður en fundur
SAMVINNAN 55