Samvinnan - 01.02.1981, Blaðsíða 37

umbætur, sem miða að því að auðvelda hreyfi-
hömluðum að ferðast um, er eitt af brýnustu baráttumál-
um fatiaðra.
Bíkisvaldið, sveitarfélög og samtök fatlaðra hafa á síðustu
árum komið á fót sérstökum vernduðum vinnustöðum fyr-
ir fatlað fólk. Stefnan er þó sú að fatlaðir geti stundað
vinnu sína innan inn ófatlaða á almennum vinnumarkaði.
Sjónskerðing er ekki óalgeng fötlun hér á landi. Fjölga
þarf mikið gangbrautarljósum með hljóðmerkjum fyrir
blinda.
Jafnvel í velferðarríkjunum
sitja fatlaðir á hakanum.
Samfélagið er oftast byggt upp
með þarfir einhvers óskil-
greinds „venjulegs fólks“ fyrir
augum.
irnar ákveðið að árið 1981
skuli helgað baráttunni fyrir
bættum kjörum fatlaðs fólks
hvar sem er i heiminum.
Einkunnarorð alþjóðaárs fatl-
aðra eru:
„FULLKOMIN ÞÁTTTAKA
OG JAFNRÉTTI“
Til að ná þessum markmið-
um þurfa viðhorfin í þjóðfé-
laginu að breytast i þá átt að
fatlaðir verði viðurkenndir
sem eðlilegur hluti af þjóðfé-
lagsheildinni. Því ber að taka
fullt tiliit til þessara stað-
reynda og gera umhverfið
þannig úr garði að fatlaðir geti
orðið virkir þátttakendur á öll-
um sviðum þjóðfélagsins.
Ein forsendan fyrir breyttum
viðhorfum er almenn umræða
og fræðslustarf um málefni
fatlaðra. Á ári fatlaðra verður
því lögð mikil áhersla á
fræðslu og upplýsingastarf á
breiðum grundvelli þar sem
fjallað verður um hina ýmsu
þætti sem snerta á einn eða
annan hátt fatlaða. Sem dæmi
má nefna, ráðgjöf til foreldra
fatlaðra barna, skóla- og
menntamál fatlaðra á grunn-
skóla- og framhaldsskólastigi,
atvinnumál, ferlimál, húsnæð-
ismál, endurhæfingarmál og
tryggingamál svo eitthvað sé
nefnt.
Um er að ræða mjög yfir-
gripsmikið og margþætt mál-
efni sem varða hina ýmsu hópa
fatlaðra, sérþarfir þeirra og
vandamál. Slik umræða og
kynningarstarfsemi ætti að
stuðla að heilbrigðari viðhorf-
um í þjóðfélaginu til hagsbóta
fyrir alla þjóðfélagsheildina.
í þessu skyni verður leitað til
margra aðila bæði sérfræðinga
og ekki síður þeirra sem búa
yfir eigin reynslu af fötlun og
geta miðlað öðrum af þekkingu
og vitneskju í þessum efnum.
Komið verður á samstarfi
við fjölmiðla, félagssamtök,
skóla og fleiri aðila varðandi
fyrirhugað kynningarstarf.
Fötlun, hvers eðlis sem hún er,
má ekki vera feimnismál.
Vandamál fatlaðra er heldur
ekki einkamál þeirra einstakl-
inga, sem búa við þau. Fötlun
er málefni sem varðar alla
meðlimi hvers samfélags.
0 Hvað getum við gert á
íslandi?
Starf okkar að málefnum
fatlaðra hefur það að mark-
miði að gera samfélagið öllum
þegnum þess jafn lífvænlegt,
svo að likamlega eða andlega
atgervisskert fólk geti verið
virkir þjóðfélagsþegnar og búi
við sömu lífskjör og aðrir.
Verkefni okkar á ári fatl-
aðra eiga að beinast að þvi að
sýna fram á hvernig auka má
virkni fólks í þjóðlifinu og brúa
bilið milli fatlaðra og ófatlaðra
hér á landi. Ennfremur að
benda á hvernig við getum rétt
hjálparhönd til að bæta lífs-
kjör fatlaðra i þróunarrikjun-
um.
Málefni fatlaðra á ekki að
fjalla um ein og út af fyrir sig.
Þau tengjast öllum þáttum
þjóðlífsins og úrbætur í þágu
fatlaðra eiga að véra sjálfsagð-
ur og óaðgreindur liður í um-
bótastarfi á öllum sviðum. Ár
fatlaðra er til þess fallið sér-
staklega að benda á það sem
aflaga fer í aðbúð fatlaðra og
finna ráð til úrbóta. Á alþjóða-
ári fatlaðra er líka sérstakt
tilefni fyrir stjórnvöld og fé-
lagasamtök af ýmsu tagi til að
láta málefni fatlaðra til sin
taka. Það skiptir miklu máli að
starfsemi þessi miðist ekki ein-
vörðungu við alþjóðaárið, held-
ur verði liður í langtíma um-
bótastarfi sem sleitulaust verði
áfram haldið. 4
37