Samvinnan - 01.12.1981, Side 26

Hvar sem vantar vegi —
Minningabrot
frá Borðeyri
eftir
Böðvar Guðlaugsson
Faðir minn, Guðlaugur
Jónsson, fæddist á
Heydalsá í Kirkjubóls-
hreppi í Strandasýslu, 1.
febrúar árið 1900. Hann
missti móður sína er hann
var um fjögurra ára að
aldri, en ólst upp hjá föður
sínum og stjúpmóður á
Heydalsá og Gestsstöðum í
sömu sveit til 17 ára aldurs.
Þá réðst hann vinnumað-
ur til Ólafs Björnssonar
bónda að Kolbeinsá í
Hrútafirði og giftist móð-
ur minni, Margréti Soffíu
Ólafsdóttur, árið 1921.
Bjuggu þau á Kolbeinsá til
1930, en fluttu þá til Borð-
eyrar og áttu þar heima til
1936, er þau reistu nýbýli
rétt ofan við kauptúnið og
kölluðu það Lyngholt. (Ég
hygg, að i þeirri nafngift
gæti beinna áhrifa frá
skáldskap Davíðs Stefáns-
sonar, sbr. „og byggja sér í
lyngholti lítinn dalakofa",
en pabbi hafði dálæti á
ljóðum Daviðs og fór oft
með Dísu-kvæðið, enda var
það á hvers manns vörum
i þá daga.)
í Lyngholti áttum við
svo heima til 1942, er flutt
var til Reykjavíkur og síð-
ar i Kópavog, (1956). í
Kópavogi átti faðir minn
heima er hann lést, 2. ágúst
1976.
• Sögufrægur staður
Það var ekki ætlunin að
rekja hér ýtarlega búskap-
arsögu foreldra minna,
heldur rifja upp fáein
minningabrot frá þeim
árum, er við áttum heima á
Borðeyri og í Lyngholti.
Borðeyri var svo sem enginn
stórstaður í þá daga fremur
en nú, en þó lék, að ég hygg,
meiri ljómi um nafn staðar-
ins þá en seinna varð. Og
óneitanlega er staðarnafn-
ið sögufrægt, allt frá því
Ingimundur gamli gaf eyr-
inni nafn fram til þeirra
Foreldrar mínir reistu nýbýli rétt ofan við kauptúnið
og kölluðu það Lyngholt.
tíma, er Pétur Eggerz, Thor
Jensen, Richard Peter Riis
og fleira stórmenni rak þar
verslun og hafði önnur um-
svif. Þegar við fluttum til
Borðeyrar var verslun
Kaupfélags Hrútfirðinga
eina verslunin þar, en fram
til þess tíma höfðu verið þar
tvær verslanir, Kaupfélag-
ið og Riis-verslun, um skeið.
Við fengum inni í litlu
húsi úti á eyrinni, sem svo
var nefnd. Það var í dag-
legu tali kallað Stínuhúsið,
eftir fyrri eiganda eða íbúa
þess, en í rauninni hét hús-
ið, (og heitir enn) Grund.
Var nafnið dregið af því, að
húsið stendur úti á grund-
inni, sem er aðskilin frá
„Plássinu“, sem svo var
nefnt, en þar var aðal-
byggðin: verslunarhúsin,
símstöðin og flest íbúðar-
húsin.
Húsið okkar var hæð og ris,
eldhús og stofa á hæðinni,
tvö herbergi í risinu. Kjall-
ari var undir húsinu, en
hann var ótrygg geymsla,
því að sjór flæddi inn í
hann þegar stórstreymt var,
og þurfti jafnvel ekki stór-
streymi til.
Pabbi byggði fljótlega
skúr eða bíslag við húsið,
svo og lítið fjós og hænsna-
kofa. Höfðum við eina kú og
fáein hænsni. Þetta var á
erfiðum kreppuárum, og
flestir sem mögulega gátu,
reyndu að hafa einhver úti-
spjót til búdrýginda.
• Vinnum, sigrum þraut...
Atvinnumöguleikar á
Borðeyri voru ekki miklir
fyrir verkamenn, aðallega
upp- og útskipunarvinna
hjá kaupfélaginu, og svo
vinna í sláturhúsinu á
haustin. Allir vöruflutning-
ar voru þá með skipum, og
skipakomur því ekki mjög
fátíðar. Eftir að frystihús
var byggt á Borðeyri, ann-
26