Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1952, Síða 59

Andvari - 01.01.1952, Síða 59
ANDVARI Nútízka í ljóðagerð 55 á næstu grösum. Og þá nálgumst vér aftur efni þessarar ritgerð- ar. Vér getum skoðað Guernica-mynd Picassós, táknmynd eyði- leggingar og skelfingar, skapaða á örlagastund af hönd og hjarta mikils listamanns, sem listræna byltingu, er steypir nýja list- ræna heild úr gömlum brotum og boðar ný viðhorf í listtúlkun og þar með nýja stefnu. Hann beinir athygli listamannsins frá sjálfum sér og furðuheimum sálarinnar, en að umheiminum og þeim blikum, sem þar eru á lofti. Um leið réttir hann þeim tækið í hendur: táknmálið, symbólið. Ef hægt væri að segja um einhverja stefnu, að hún hafi fæðzt einhvern ákveðinn dag, þá mætti segja, að atómstefnan hafi orðið til á þeim degi, er Picassó lauk við Guernicu. Og þó ber þar mikið á milli og ekki sízt það, að hver list- stefna á sér lengri og fjölþættari þróunarferil, þótt hún sé hér sýnd í einföldustu dráttum. Þess má t. d. geta, að Guemica er einnig æpandi sjálfstjáning, expressjónismi. Picassó rígbatt sig ekki, sem kunnugt er, við einhverja hreina stefnu. Við þetta varð túlkun hans á hinum óhugnanlegu atburðum sterkari. Og Picassó var frjáls maður, hann gat leyft sér að túlka sterkt. Öðmvísi var ástandið í stríðsbyrjun, þegar Irin nýja ljóðagerð kemur fram, hin eiginlega atómstefna, sem nokkmm sinnurn hefur verið gerð að umtalsefni hér á landi. Skáldin voru þá bundin af voldug- um stríðsaðiljum. En nú beinist hugurinn aftur út á við, sem vonlegt er. Enginn veit hverjar afleiðingar sá hildarleikur getur haft. Með þeirri tækni, sem þróazt hafði í ljóðagerð síðustu ár- anna á undan, láta skáldin áhrif heimsstyrjaldarinnar kristallast í huga sér. Ef til vill var þetta örlagastund vestrænnar menningar. Aðaltæki þeirra verður táknmálið. Þau vissu þegar um skáld- legt gildi þess. Þar við bættust þær kringumstæður, að réttast væri að fara varlega. Hve mörgum mundi haldast uppi að túlka hörmungarnar jafnsterkt og Picasssó? í hinum hernumdu lönd- um horfði málið öðru vísi við. Þar stóðu skáldin við hlið her- mannanna og börðust fyrir frumstæðustu réttindum, lífi sínu og eignum. Þau komust þar í beina andstöðu.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.