Andvari - 01.01.1952, Síða 64

60
Sveinn Bergsveinsson
ANDVARI
gefur sig henni á vald. Það eru hinir ógreinanlegu yfirtónar í
kvæðinu, sem skapa þann blæ, en þeir svífa eins og í lausu lofti
án grunntóns. Imbrudagar (1951) er öllu sterkari bók. Hún
virðist lituð harmblandinni lífsskoðun og því meira í ætt við hin
eldri atómljóð erlendis. Eg set hér sýnishorn, eitt erindi:
„Vatnið hefur tvö andlit
eins og mynd sem er máluð
ofan í onynd
grímudansgríma villimannsins
yifir fíngerðum dráttum unglingsins
yfir skilningarvibunum
grímu óljósrar náttúm“.
Þetta er lýsing tíðarandans og táknmyndin er haglega gerð.
Vatnið, ímynd alls senr bæði lífgar og deyðir, sýnir grímu menn-
ingarinnar. Að vísu snýr hann myndinni við, lætur villimann-
inn sýna andlit sitt í stað fíngerðra drátta unglingsins. Bendir
það til þess, að hann hafi ekki kunnað að fara með vatnstáknið
rétt. En vatnið er klassiskt dæmi frá Eliot sem mörg skáld hafa
notað síðan. Fyrri hluti bókarinnar er tegundar hreinn atómskáld-
skapur, sterkari myndir, en víða ósjálfstæðar, allt að því stæling.
I síðari hlutanum er hann sjálfstæðari, en táknmálskerfið innan-
tómara, skáldskapurinn stefnulaus, handbragð. Hinn tregablandni
undirtónn er elcki sannfærandi.
Annar nútízkuhöfundur, Sigfús DaSason, gaf út Ljóð (1951),
sem einnig er einn bálkur í 20 köflum. Þeim Sigfúsi og Hannesi
hefur oft verið líkt saman. Þeir hafa það sameiginlegt, að kveða
báðir á dulmáli. En lengra nær tæpast líkingin. Sigfús er kominn
lengra ofan í öldudal fallandi stefnu. Hann gerir varla tilraun til
að finna syntesuna, samhengi tilverunnar, sem hinu margræða
dulmáli er þó ætlað. Hér er skáldskapurinn farinn að leysast upp
í tóm form, stundum í skemmtilega sögðum lotum, einföldum,
Ijósum, en með töluverðu hispri. Ég set hér I. kaflann óbreyttan: