Andvari - 01.01.1952, Page 85
ANDVARI
Móðurvernd og föðurhandleiðsla
81
bömin liggja lon og don, ekki megi halda á þeim, ekki rugga
þeim o. s. frv., allt þetta geri þau óþekk, allir þessir ævagömlu
siðir séu gagnslausir og jafnvel skaðsamlegir og því beri að
leggja þá niður. Nú eru menn að komast á nokkuð aðra skoðun.
Það er ekki gætilegt að varpa fyrir borð öllum þessum fornu
uppeldissiðum umhugsunarlaust. Þeir fela margir í sér mikinn
sannleika og menn sjá nú gagnlegan tilgang margra þeirra.
Þannig hefur komið í ljós, eins og áður er sagt, að það örvar
líkamlegan en þó einkum andlegan þroska barna, ef þeim er
sinnt mikið, brosað við þeim, talað við þau og þau oft tekin í
fangið. Börn, sem alin em upp á vöggustofum, þar sem þau
fara að mestu á mis við slíkt, og böm, sem móðir vanrækir, eru
að miklum mun seinni til andlegs þroska.
Fjölmörgum dæmum hefur verið safnað um það, hversu ill
áhrif það hefur á börn, ef þau njóta ekki góðrar móðurumhyggju.
Hin óljósa skelfing, sem grípur börn stundum, þegar þau eru
ein, getur haft í för með sér- lost (shock), og er ekki sagt, að þau
Fíði þess nokkurn tíma bætur. Þetta getur auðvitað átt sér stað,
þótt barnið sé í umsjá móður, t. d. ef hún skilur barnið eitt eftir
°§ enginn lítur eftir því. Sumar mæður skilja ungbörn ein eftir,
nteðan þær eru við vinnu, en hitt er ekki heldur fátítt, að
niæður skilja kornabörn eftir umönnunarlaus heilt kvöld og
Fam á nótt, á meðan þær eru að skemmta sér. Þessum sið er rík
astæða til að vara við. Hann er fyrir neðan allar hellur. Þegar
eg hef lesið frásagnir nútímasálfræðinga um þetta, hef ég minnzt
þjóðsagnanna um umskiptingana. Ein lýsing á ungbami, sem
skilið hafði verið eitt eftir og fengið lost, hefzt þannig: „Hann
íeit út eins og bleikt og hrukkótt gamalmenni".1) Flestum um-
skiptingasögunum er það sameiginlegt, að ungt barn er skilið
eht eftir, oft hefur það verið bezta og fallegasta barn. Svo þegar
því er komið, er því mjög brugðið og allt hátterni þess
1) Sjá John Bowlby: Maternal Care and Mental Health, Geneva 1951,
bls. 22.