Andvari - 01.01.1943, Qupperneq 61
andvar:
Sjálfstœðismálið
57
og öllti málin í sínar hendur. Til frekari áréttingar skírskota
talsxnenn flokkanna til þeirra yfirlýsinga, er gefnar voru unx
Inálið á Alþingi 1928. Fulltrúi Bændaflokksins (Þorsteinn
th'iem) gaf þá saxns konar yfirlýsingu af hálfu flokksins. Þær
í'aðstafanir, seni gera skyldi eftir þingsályktun þessari, niiða
ollar að því, að íslendingar verði við því btinir, þegar sain-
andslagasainningurinn er xir gildi felldur, að taka öll málin,
oi' Danir höfðu farið íneð í umboði íslands, í eigin hendur.
að, sem i þessu gerist á þessu þingi, er svo greinileg árétt-
lng þess senx verða má, að íslendingar séu staðráðnir í að
s®gja sambandslagasamningnum upp og taka öll sín mál í
sinar hendur. Það er lögð sérstök áherzla á það, að hraða beri
andirbúningi þessara nxála, þar sexn ekki séu nema um 7 ár,
Par til Islendingar geti einir tekið nxálin í sínar hendur.
IJað verður ekki annars vart en að Alþingi liafi nú sem fyrr
staðið einhuga að þeixn ákvörðunum, sem gerðar voru.
^i'á þessu ber fátt til tíðinda, þar til Danmörk var her-
nnmin 1940. Þá samþykkti Alþingi í einu hljóði svohljóðandi
inngsályktanir:
a »Með því að ástand það, senx nú hefur skapazt, hefur
!"’ei t konungi íslands ókleift að fara með vald það, senx hon-
nm er fengið í stjórnarskránni, lýsir Alþingi yfir því, að það
c m ráðuneyti íslands að svo stöddu meðferð þessa valds.“
• »Megna þess ástands, er nú hefur skapazt, getur Dan-
lnoik ekki i-ækt umboð til meðferðar utanríkismála íslands,
j^ln|iVæint 7. grein dansk-islenzkra sambandslaga, né land-
gisgæzlu, samkvæmt 8. grein téðra laga, og lýsir Alþingi
iess vegna yfir því, að ísland tekur að svo stöddu meðferð
nn a þessara að öllu leyfi i sinar hendur.“
1 • ^urðir þeir, er gerðust í Danmörku um þetta leyti,
^1 du til þess, að Islendingar hlutu að taka öll þau mál, er
atiir höfðu farið jneð í umboði íslendinga, í eigin hendur.
0 1 sania hlaut og að gilda um vald konungs. Bæði Dönum
^8 xonungi var algerlega ómáttugt að í-ækja þessi störf. Eins
g alyktanirnar bera nxeð sér, var ráðuneytinu falin meðferð
essara inála. Danir og konungur nxunu hafa haft fullan