Andvari - 01.01.1943, Blaðsíða 52

48
Jón Blöndal
ANDVAIU
voru ekki að liugsa um sína eigin framtíð, þegar þeir sömdu
ályktun sína, heldur um lieill og framtíð íslands. Þeir vilja
engan svartan blett á hinn fagra skjöld gamla Fróns.
En vér, sem heima erum, eigum, þegar teknar eru ákvarð-
anir um þetta mál, einmitt að rnuna eftir því, að eftir er að
semja við Dani um framtíð hinna mörgu íslendinga í Dan-
mörku. Vér eigum einnig eftir að semja við þá um ýmislegt
fleira, sumpart mál, sem eru fyrst og fremst hagsmunamál
Dana, t. d. fiskveiðaréttindi Færeyinga hér við land, en þau
byggjast eins og kunnugt er á sambandslögunum. Og það er
einnig rétt fyrir oss að muna, að drjúgur hluti af hinum dýr-
mætasta menningararfi Islendinga, forn handrit og forngripir,
er í vörzlu Dana, og að vér gjarnan viljum heiinta hann aftur.
Það er aldrei hyggilegt að byrja þýðingarmikla samninga með
því að gefa mótaðilanum vel úti látinn kinnhest.
VII.
Vér lifum á örlagaríkum tímurn. Flóðöldur styrjaldarinnar
hafa flætt yfir heiminn gervallan, og einnig vér íslendingar
höfum skolazt inn í hringiðu þeirra. Vér höfum ekki nema
að mjög litlu leyti orðið þátttakendur í hörmungum þeim,
sem aðrar þjóðir hafa orðið að þola, en samt hafa íslendingar
fært þungar fórnir í mannslífum.
Vér höfum einnig orðið að sætta oss við það að vera ekki
um stundarsakir húsbændur á voru eigin heimili. Erlendar
hernaðarflugvélar sveima daglega yfir höfðum vorum, veg-
irnir eru fullir af herbifreiðum og hergögnum, og hvarvetna
blasa við önnur tákn hernámsins. Land vort er í sárum, þó
að það sé ekki á sama hátt sem mörg önnur lönd. Þrátt fyrir
ytri velmegun þjóðarinnar liefur stríðið og hernámið slcapað
ótal vandamál, sem vel geta reynzt torveld úrlausnar. Um
framtíð þjóðarinnar er allt í óvissu.
Vér liöfum ekki ástæðu til þess að vera með neinar harma-
tölur yfir hernáminu. Vér skiljum, hvað það var, sem hefur
sogað ísland gegn vilja þess inn í hringiðuna. Vér treystum
því, að drengilega verði staðið við þau loforð, sem gefin hafa