Andvari - 01.01.1943, Blaðsíða 9
andvari
liinar Hjörleifsson Ivvaran
5
Hjátrú og hindurvitni, sem þá voru enn þá alláberandi meðal
þorra almennings, hafa án efa haft mikil áhrif á hann, þótt
faðir hans, sem var maður raunsær og hispurslaus, hafi efa-
laust leiðbeint honum í þeim efnum. Hjátru og djöflatrú var
ekki eins mikil á Norðurlandi (Skagafirði) á síðari hluta
uítjándu aldar og sumir láta af. Hygg ég og vafalaust, að miklu
lengur hafi evmt eftir af þessum ófögnuði annars staðai á
landinu, einkum á Vestfjörðum. Er vafalaust, að síra Hjörleifur
°S fleiri menntaðir og gáfaðir norðlenzkir prestar hafa átt
mikinn þátt i því að kveða niður þá drauga.
Ekki þarf að efa það, að Einar hefur lesið mikið og lært í
foreldrahúsum. Bókakostur var ætið góður þar á heimilinu.
Sira Hjörleifur var ágætur kennari. Ivenndi hann mörgum pilt-
nm undir skóla, og hafa sumir þeirra orðið kunnir vísinda-
oienn.
Kinar Hjörleifsson fór í lærða skólann árið 1875, tæplega lö
úra gamall. Þótt hann segi sjálfur, að sér hafi fallið skólavistin
fremur illa — sem ekki var þó venjulegt með skólapilta á
þeini árum — naut hann þó þegar þess trausts sambekkinga
sinna, að hann var gerður að umsjónarmanni (inspector) í
fyrsta bekk. Hann var alla tíð frábitinn öllu ofbeldi, bæði and-
legu og líkamlegu. Fannst honum andrúmsloftið þungt í skól-
unuin, kennslan gamaldags og yfirleitt þröngt um allt og mvggl-
nð. En áflog og róstur voru daglegir viðburðir meðal skólapilta.
Sérstaklega þóttust „mennta“mennirnir úr efri bekkjunum
luirfa að aga „busana“. Margir ágætismenn, er síðar urðu þjóð-
kunnir, voru sambekkingar Einars. Má meðal þeirra nefna Þor-
leii Jónsson (siðar ritstjóra og siðast póstfulltrúa), Jóhannes
Sigfússon (yfirkennara), Jón Magnússon (ráðh.), Halldór Jóns-
s°n (gjaldkera). En aðrir skólabræður Einars voru m. a. Hann-
es Hafstein (útskr. 1880), Þorsteinn Erlingsson (útskr. 1883) og
Einar Benediktsson (útskr. 1884). — Síra Kristinn Daníelsson,
sem var 5 ár með Einari í skóla, segist ekki hafa kyniizt hon-
um mikið á þeim árum. Bendir það til þess, að Einar liafi ekki
§efið sig mikið að skólahræðrum sínum yfirleitt, þvi að að