Andvari - 01.01.1943, Blaðsíða 73
ANDVABI
Skilnaður íslands og Danmerkur
69
Sjálfstæðisflokkurinn hefur nú, eins og málefni standa,
enga hvöt til þess að metast við aðra flokka um skilnaðar-
niálið. Hann óskar þess eins, hvað sem hver segir, að allir
íslendingar gætu fylgzt að í lausn þess, er nú stendur fyrir
dyrum. Það er lífsnauðsyn. — Þegar þessi flokkur var stofn-
aður 1929 (við samruna „íhaldsflokksins“ og „Frjálslynda
flokksins“) og tók sér hið forna, glæsilega flokksheiti, ákvað
hann sem stefnu sína:
„Að vinna að því ocj undirbúa það, að ísland taki að fullu
og öllu sín mál í sínar eigin hendur og gæði landsins til afnota
fgrir landsmenn eina, jafnskjótt og 25 ára samningstímabil
sambandslaganna er á enda.“
Árið áður en þetta gerðist, eða 1928, var borin fram á Al-
þingi (af Sigurði Eggerz) hin eftirtektarverða fyrirspurn
til ríkisstjórnarinnar, um „livort lnin vildi vinna að því, að
sambandslagasamningnum yrði sagt upp svo fljótt sem tög
stæðu til“, og var henni samstundis svarað af hálfu stjórnar-
innar og allra þingflokka eindregið játandi. Og sem heildir
hafa stjórnmálaflokkarnir haldið þessari afstöðu síðan. í
heinu framhaldi af þessu, samþykkti Alþingi 1937 einróma
Svo hljóðandi ályktun: „Alþingi ályktar að fela ríkisstjórn-
*nni að undirbúa nú þegar, í samráði við utanríkismálanefnd,
þá tilhögun á meðferð utanríkismála, innan lands og utan,
sei« hezt kann að henta, er Islendingar neyta uppsagnar-
ókvæðis sambandslaganna og taka atta meðferð mátefna sinna
1 eigin hendur.“ Af hálfu Sjálfstæðisflokksins var í umræðum
málsins gefin sú yfirlýsing, að með þessu væri m. a. bein-
hnis átt við að neyta ákvæða 18. gr. sbl. um „að fella samn-
lnginn (þ. e. sambands-sáttmálann) með öllu úr gildi“. Ætið
siðan hefur þetta, við ýmis tækifæri, verið ítrekað af flokkn-
Uni, t. d. á landsfundi 1940, þar sem gerð vai' í einu hljóði
svofelld samþykkt (eftir tillögu sjálfstæðis- og utanríkismála-
nefndar):
„Landsfundur Sjálfstæðisflokksins lýsir yfir eftirfarandi:
L Flokkurinn hefur ávallt haft og hefur enn efst á stefnu-
skrá sinni fullkomið sjálfstæði lands og þjóðar.