Fálkinn - 18.12.1937, Blaðsíða 22
18
F Á L K 1 N N
ÞEGAR RAUÐI HANINN GALAR!
Pjelnr Ingimunclarson slökkviliössij.
Jeg g'eng inn Hverfisgötu og
er að spjalia við gamlan Reyk-
víking, einn af þeim ekta úr
Vesturbæhum. En hann er orð-
inn gamall og farið að leiðast
lífið, — finst skítur til koma
að lifa á „þessum síðustu og
verstu tímum‘“ og þessar svo-
kölluðu framfarir ekkerl ann-
að en hjegómi og prjál. — Nei,
þá var það öðruvísi í mínu ung-
dæmi, þegar jeg var til sjós hjá
honum Geir Zoéga. Þá var
gaman að lifa, þegar útlendu
hermennirnir óðu herserksgang
útúrfulíir í Hafnarstræti og
við ungu mennirnir í hænum
söfnuðu liði á móti þeim. Að
jeg nú ekki lala um þegar hús
brann. Nú kviknar aldrei
orðið i Iiúsi!
Jeg andæfði þessu og sagði,
að eðlilega færi íkviknum fjölg-
andi eftir því sem bærinn
í eftirfarandi viðtali segir PJET-
UR INGIMUNDARSON slökkvi-
liðsstjóri frá slökkviliði Reykja-
víkur og' starfsemi þess fyr og
síðar.
Þegar dómkirkjan var slökkvi-
stöð og' liðið átti 40 strigafötur.
Stóri bruninn 1915. —
stækkaði. En hann svaraði hálf
ergilegur:
.Tá, en maður fær aldrei að
vita af því fyr en eftir á. Og
þá sjaldan að jeg elti slökkvi-
liðið er all búið undireins og
ír.aður kemur!
Jeg fór að hugleiða þetta eft-
k- að við skildum. Jú, eiginlegur
stórbruni bafði ekki orðið í höf-
uðstaðnum síðan 1915, að nokk-
ur hluti af miðbænum brann.
Og það bar miklu meira á brun-
imuni í þá gömlu góðu daga,
þegar bærinn var lítill. Þá gat
hús ekki brunnið án þess að
menn vissu af því, hvort held-
ur var á nótt eða degi. Þá voru
allir „brunalið“, þá var gengið
um bæinn með gömlu „þolcu-
lúðrana“, sem framleiddu öm-
urlegasta og draugalegasta
hljóðið, sem til var á öllu land-
inu. Þá báru menn og konur
vatn eða handlönguðu það í
strigafötum neðan úr læk,
úr Tjörninni, úr póstunum eða
úr sjónum, og skvettu því á
eldinn eða heltu því i band-
dælukeröldin, en eldurinn hló
að þessum tiltektum, því að þær
voru eins og skvett væri vatni
á gæs en ekki eld. Og húsin
brunnu lil kaldra kola, eftir
stóð grunnurinn fullur af járna-
rusli, sem var eins og snúið roð
í bund.
Og bærinn komst í uppnám.
ekki síst þeir sjálíboðaliðar,
sem tóku að sjer að bjarga úr
húsunum sem þóttu í hættu
stödd. Þarna ruddust þeir inn
i eldhúsið, grýttu diskum og
bollum út um glugga, tóku dúk-
ana og húsgögnin úr stofunum
og hentu því út í svað og heltu
úr mjölpokunum úl um háa-
loftsgluggann, svo að það skyldi
ekki fara í eldinn. En þegar
þessum stórvirkjum var lokið
kom það á daginn, að húsið var
úr bættu. Nágranninn, sem eld-
urinn kom upp í, var brunninn
lil kaldra kola, en bitt búsið
hafði tekist að verja. Því að i
þá daga var það í rauninni aðal-
verk slökkviliðsins að verja
næstu liús við brunastaðinn.
En hjálpi búslóðinni i þessum
næstu húsum. Tlún var Stundum
ekki á marga fiska, eftir á, þó
bún brynni ekki.
En nú heyrir maður sjaldn-
ast nema bljóminn af slökkvi-
liðinu. Og Reykvikingurinn er
hættur að líta við, þó að rauðu
vagnarnir þjóti síkliðandi fram
lijá honum eins og örskot, inn
á Laugaveg eða vestur Túngötu.
Það er ekki nema börnin og ein-
slaka iðjuleysingi sem eltir.
Nema eittbvað alveg sjerstakt
sje í efni. En — það er annars
best að spyrja þahn „sem það
veit“, í stað þess að vera að rifja
upp gamlar brunahugleiðingar.
Fara til slökkvistjórans, hans
Pjeturs Ingimundarsonar og
spvrja . hann hvernig á því
standi, að „nú kviknar aldrei
orðið i húsi“ - eins og gamli
maðurinn sagði.
Suður i Tjarnargötu er slór-
liýsi, sem skifti um ham fyrir
nokkrum árum. Þetta var ein-
staklega ljótt hús — eða rjett-
ara sagt voru - en nú er það
orðið eitt fallegt stórhýsi i
Funkis-stíl. Þar er slökkvistöð-
in og þar ríkja þeir Pjetur og
Kristófer. En „ljósanna faðir“
Steingrímur Jónsson rafmagns-
stjóri hefst við í tveim efstu
hæðum hússins og stjórnar þeim
hluta af upplýsingu horgarbúa,
sem gerður er með rafmagni.
„Ljósgjafinn" og „slökkvarinn“
eru þvi báðir i sömu bygging-
unni, og er það vísdómleg nið-
urröðun.
Varðstofa slökkviliðsins er
Fyrstn b ifreiðarnar.
/Efing ií Lækjartorgi 1922.