Fálkinn - 20.07.1960, Blaðsíða 12

LDRD DUNSANY
Jorkens sem læknir og seiMor
Það var einu sinni í Móhagga-
fjöllunum, sagði Jorkens.
„Sagðirðu Móhaggafjöllunum?11
spurði Terbut.
„Þau voru kölluð svo, þar um
slóðir,“ sagði Jorkens. „Ég veit ekki
hvað þeir kalla þau á uppdráttun-
um í Evrópu. Líklega ekki mikið,
býst ég við. Þau eru ekki há. Þau
eru í Sahara, við norðurjaðarinn.
Ég hafði verið þar í leit að sjald-
gæfum jórturdýrum og fundið það
sem ég þurfti, og var að leggja af
stað heim. En ég hafði verið of
góður við Arabana.“
„Of góður við þá?“ sagði Terbut.
„Já,“ sagði Jorkens, „þeir vildu
ekki sleppa mér.“
„Einmitt það,“ sagði Terbut.
„Þeir uppástanda alltaf, að allir
Evrópumenn hljóti að vera læknar,
skilurðu. Og þess vegna varð ég
að verða læknir. Það var sjálfum
þeim að kenna. Ekki bað ég þá um
að koma til mín og láta mig lækna
sig; þeir komu sjálfir. Ég hafði ekki
nema lítið af meðulum: verk-og-
vindeyðandi dropa, kínín, laxerolíu
og eitthvað fleira. Það var líkast
og þeir kæmu upp úr jörðinni þeg-
ar þeir voru að vitja mín, oftast
nær á kvöldin, og báðu mig um
að lækna ýmis líkamsmein. Ekki
vissi ég hvemig þeir fóru að vita
að ég var þarna: ég vissi aldrei
hvar þeir áttu heima. Þeir komu úr
tjöldum í dölum, sem ég hafði ekki
séð. Eina merkið um að þar væru
lifandi sálir voru blístur, sem mað-
ur heyrði stundum úr einhverri
hljóðpípu; og eina lífsmarkið sem
ég gaf frá mér, var eitt riffilskot
á tveim—þremur dögum; því að
lítill tími verður aflögu, þegar mað-
ur þarf að snúast við fé í þessum
fjöllum. En samt vissu þeir flestir,
að ég var þarna, og alltaf komu
einhverjir á kvöldin til að leita ráða
hjá mér viðvíkjandi heilsunni, háir
slöttólfar, sem höfðu étið hálfa geit
í eitt mál og kvörtuðu svo undan
meltingarörðugleikum. Ég hafði lít-
ið haft með mér gegn þess konar,
því að maður býst ekki við nein-
um krankleika af því tagi, þegar
maður lifir heilsusamlegu lífi á
hollum mat. Ég gaf þeim Epsom-
salt, og það dugði of vel því að
ég komst strax í álit, og þeir vildu
ekki sleppa mér.
„Ég hafði tjaldstað í litlum dal,
fullum af geraníublómum, en á milli
stóðu klettadrangar upp úr, en litlir
túlípanar sáust hér og hvar á stangli.
Ég hafði aðeins fjóra Araba með
mér. Einn þeirra var kokkur, tveir
litu eftir úlföldunum og múlösnun-
um, og einn sagði hinum þremur
fyrir verkum og reið öðrum múl-
asnanum og ég hinum, þegar við
breyttum um tjaldstað. Kokkurinn
reið öðrum úlfaldanum, en hinir
tveir komu hlaupandi á eftir. Ég
hafði úrvalslið, og einn daginn sagði
LORD DUNSANY, höfundur þess-
arar sögu, hefur orðið mjög vinsæll
víða um heim. Fullu nafni heitir
hann Edward John Moreton Drax
Plunkett og er 18. liður ættar sinn-
ar, Irlendingur, en fædur í London
1878. Hann gerðist hermaður og gekk
í sveit „Coldstream Guards" og tók
þátt í Búastríðinu og fyrri heims-
styrjöldinni. Vann síðan að ritstörf-
um mörg ár, en var skipaður prófess-
or í enskum bókmenntum við háskól-
ann í Aþenu 1940. Þegar Þjóðverjar
hertóku Grikkland árið eftir, skall
hurð nærri hælum hjá Lord Dun-
sany, en þó komst hann úr landi.
Framan af ævinni var hann kunn-
astur sem ljóðskáld. En fjögur leik-
rit hefur hann samið, sem vakið hafa
athygli. Þar á meðal ,,A Night at
an Inn“ (1916) og „If“ (1924).
ég við Pelcassim, manninn sem leit
eftir tjaldbúðunum mínum: „Ég
hef nóg af hausum. Við höldum
heimleiðis á morgun.“
Hann leit skrítilega á mig og
svaraði bara „Insh’allah," en það
þýðir „Eins og guð vill“. Jæja, svo
kom morgundagurinn, og hann var
ekki fyrr kominn en ég tók eftir
að sægur af nágrönnum var kom-
inn í dalinn minn, fólk sem virtist
spretta upp úr jörðinni og var á
hálmskóm úr grasinu, sem sprettur
þarna í fjöllunum. Það var sönglið
í því, sem vakti mig. Ekki veit ég
hvers vegna það var að syngja, en
mér er nær að halda, að það hafi
verið í þeim tilgangi að gera vart
við sig, svo að það kæmi ekki eins
og þjófur á nóttu og einhver tjald-
búinn yrði hræddur og færi að
skjóta á það í ógáti. Ég spurði mann-
greyin hvort þá vantaði meðul. Þeir
spurðu mig, hvers vegna fylgdar-
mennirnir mínir væru að binda upp
á úlfaldana. Ég sagði þeim að við
værum að fara norður að sjó. Þeir
sögðu, að ég yrði að vera kyrr.
„Jæja, ekki dugði að deila við
dómarann: þeir voru allir með
byssur; það voru mínir menn líka,
allir eru með byssur, hvar sem er
í Afríku, en við vorum aðeins fimm,
en þeir voru heill hópur; svo að
röksemdir mínir fyrir því að ég
þyrfti að fara, voru miklu léttvæg-
ari en þeirra fyrir því að ég yrði
að vera kyrr; að þeir mættu ekki
missa góðan hakim — það er að
segja lækni, skiljið þið. Þeir hleyptu
mér inn í tjaldið mitt og þar var
riffillinn minn hlaðinn, fimm skot
í hylkinu og eitt í hlaupinu, og þetta
var miklu betri riffill en frethólk-
arnir þeirra; en ef ég hefði skotið
einn þeirra mundu allir hinir hafa
horfið inn á milli klettanna eins og
dvergar, og tjaldið mitt hefði verið
notað sem skotmark þangað til þeir
væru orðnir handvissir um, að ég
væri dauður.Og þó svo að ég hefði
sloppið, mundi ég hafa orðið að
fara hundrað mílur um svona land,
þar sem hver einasti Arabi vissi
hvað ég hefði gert fyrir mér. Nei,
ég varð að reyna að finna einhverja
aðra leið.
„Það var þýðingarlaust að segja
þeim að ég væri lélegur læknir, því
að ég hafði varið nærri því mán-
uði til að vinna mér álit, og það
ekki eingöngu með kíníni, verk- og
vindeyðandi dropum og epsom-salti,
heldur einnig með töfrabrögðum,
sem ég hafði notað í viðlögum, til
þess að gera meðulin áhrifameiri.
Þeir voru stórhrifnir af göldrum.
Jæja, ég horfðist í augu við stað-
reyndirnar: Ég sagði við sjálfan
mig, hvernig lítur þetta út fyrir
þeirra sjónum. Það verður maður
alltaf að gera, þegar maður á við
svona fólk. Og ég komst að þeirri
niðurstöðu, að þeim þætti brottför
mín viðlíka hrun fyrir sig eins og
Lundúnabúum þætti, ef Harley
Street og allir læknarnir hyrfu úr
borginni. Slíkur atburður yrði kæfð-
ur í fæðingunni; áhrifamenn mundu
taka til sinna ráða, fyrirspurnir
gerðar í Parlamentinu, og allir þess-
ir læknar mundu verða kyrrsettir.
Og þegar ég athugaði þetta, sá ég
fram á hvað Arabarnir mundu gera:
kyrrsetja mig. Jæja, ég afréð að
setjast um kyrrt. Og það gerði ég,
og lét úti meira af meðulum en
ég hafði nokkurntíma gert áður. Og
eftir nokkra daga var sáralítið orð-
ið eftir. Þeir fóru að taka eftir að
12
Fálkinn, 24. tbl. 1960