Fálkinn - 10.07.1963, Blaðsíða 10

Þegar sem músíkalskt undrabarn varð Clara Wieck, dóttir
tónlistarkennara í Leipzig, ástfangin í unga tónskáldinu Ro-
bert Schumann. Þegar föður hennar varð þetta ljóst, reyndi
hann að eyðileggja það og beitti til þess ótrúlegustu aðferð-
um. Hann kærði Robert Schumann fyrir austurriska rit-
skoðaranum og höfðaði mál til að hindra dótturina í að
ganga í hjónaband með manni, sem ætti geðsjúklinga í
ættinni.
En þrátt fyrir litla burði, var Clara Schumann viljasterk
kona, og þegar hún varð 21 árs gömul, árið 1840, og þar
með myndug, giftist hún, þrátt fyrir feikilega andstöðu
föður síns gegn elskhuganum.
10 FÁLKINN
Clara Schumann vai
undrabarn. Faðir hennar
var tónlistarkennari og sá
alla drauma sína rætast
í dótturinni. Allt lék í
lyndi þar til hún varð
ástfangin af Robert Schu-
mann. Hún giftist honum
í trássi við vilja föður
síns og lifði upp frá því
í stöðugu basli og fátækt.
Myndin er af Clöru á
gamals aldri.
Þegar faðirinn heyrði um brúðkaupið, hrópaði hann:
„Heimsfrægur listamaður er farinn að þvo bleyjur!“ Og
hann haföi rétt fyrir sér. Það átti fyrir fáum konum að
liggja, að þvo jafnmargar bleyjur og Clara Schumann, fáar
upplifðu jafnmikla gleði og jafnörvæntingarfullt mótlæti. En
styrkur þessarar fögru konu var geysilegur — og eins og skin
og skúrir skiptist á mildi og ráðríki, ást og hatur í huga
hennar.
Átta barna móðir.
Hjónabandið átti eftir að gera mestu kröfur til Clöru
Schumann, meiri en til flestra annarra kvenna. Hún varð
ekki einungis eiginkona manns síns, heldur hélt og áfram
að vera dóttir föður sín,s, auk þess sem hún var ein af
mestu listakonum aldarinnar. Þar að auki fæddust með
skömmu millibili átta börn, sem gerðu kröfu til daga henn-
ar, nátta og ástar.
Látum það allt kyrrt liggja, en Robert Schumann varð
veikur nokkrum árum eftir brúðkaupið, sjúkur á sálinni
og þjáðist auk þess af höfuðverk, þunglyndi, hitasótt og
svima. Ýmist fékk hann stutt, áköf köst, eða veikindatíma-
bil, sem urðu lengri og lengri. í þessu efni, eins og svo
mörgum öðrum, hafði Wieck gamli á réttu að standa. Var
það ekki hann, sem hafði ráðið henni frá hjónabandi, að
nokkru leyti vegna þess, að hún ætti að taka tillit til frama-
brautar sinnar — og fórnar hans —, en einnig sökum þess,
að það væri geðveiki í ætt Schumanns?
Tæpu ári eftir brúðkaupið fæddist Marie, sem alla ævi
stóð móður sinni næst, fórnaði sér fyrir hana, pipraði og
sat við rúm hennar, þegar hún lokaði augunum fyrir fullt
og allt. Liðlega ári síðar fæddist Elise, sem giftist í Ameríku.
Julie kom í þennan heim tveimur árum seinna, 1845. Hún
giftist ítala og bjó hamingjusöm með honum í nokkur ár,
unz lungnasjúkdómur varð henni að aldurtila. Árið eftir
fæddist fyrsti sonurinn, Emil, veikbyggður, heilsutæpur
drengur, sem af náð var hlíft við lengra lífi og andaðist ári
síðar. Ludwig fæddist árið 1848 og í honum leyndist geð-
veiki Schumanns-ættarinnar. Hún ágerðist mjög er hann
komst til vits og ara, og hann dvaldist tvo áratugi á hæli,
áður en hann lézt. Ferdinand, sem fæddist ári á eftir Lud-
wig, virtist vera hraustur og var tekinn í herinn. Síðar
kvæntist hann og eignaðist tvö börn, en á herþjónustuár-
unum tók hann gigtveiki, sem olli honum hræðilegum kvöl-
um, er aðeins var hægt að halda í skefjum með eiturlyfjum.