Fálkinn - 18.04.1966, Blaðsíða 12
strætisvagni af leið PC. Sama ár lét AUan
Kaprow losa stórt hlass af rusli af vörubíl
fyrir framan boðsgesti sína í skógi einum
skammt frá New York, og grófst einn maður
undir hrúgunni. Með hjálp rauðs litar var
ruslið síðan gert að einni klístrugri efju.
Upp úr henni reis maðurinn, æpandi og garg-
andi, eins og hæna sem er hálffarin úr fiðr-
inu — og var svarað í sama tón af hænu,
sem var tjóðruð við trjágrein.
1963
var Vostell enn að verki. Þá kom hann göml-
um Mercedes fyrir á járnbrautarteinum í
Wuppertal og lét járnbraut mala hann undir
sér.
Það leyndi sér ekki, að þessi frumkvöðull
fyrirburðastefnunnar í Þýzkalandi lét sér
ekki nægja að nota eingöngu venjulegt ösku-
haugadrasl, hann vildi ná sterkari áhrifum
og rista dýpra. f samráði við Ulmer leikhúsið
og Ulmer listasafnið bauð hann þann 7. nóv-
ember árið
1964
250 manns í ökuferð í nokkrum strætisvögn-
um til 24 sýningarstaða „í Ulm, gegnum
Ulm og allt í kringum Ulm“. Sýningin á fyrir-
burði þessum. sem var hinn umfangsmesti
til þess tíma, hafði all víðtæk áhrif, m. a.
kom hún varnamálaráðherranum Kai-Uwe
von Hassel í hálfgert klandur. í viðræðu-
tíma i þýzka þinginu, 4. desember 1964 var
hann spurður: Getur það samræmzt virð-
ingu og skyldum landvarnaráðuneytisins að
láta bendla sig við vandræða-tilrauna-leik-
hús það. sem kallar sýningar sínar „fyrir-
burði“?
Ráðherrann, svaraði: — Ég leyfi mér að
svara spurningu þessari á eftirfarandi hátt:
— í fyrsta lagi. Yfirmenn flugstöðvarinnar í
Ulm leyfðu listamönnum Ulmer borgarleik-
hússins frjálsan aðgang að flugstöðinni í
Leipheim við Ulm. Slík leyfisveiting opin-
berra hernaðaryfirvalda er langt frá því
nokkuð einstakt i starfi þeirra.
f öðru lagi. f beiðni sinni fóru þeir Bremer
leikhúsmaður og rithöfundurinn Vostell fram
á að öryggissveitin í flugstöðinni yrði þeim
hjálpleg við að sýna háþróun tækninnar í
verki. Málið var rætt og samdist svo um
með þeim, að notaðar yrðu Dusenjáger þotur
í gangi í þessu augnamiði því að þannig
mætti ná sterkum áhrifum bæði á sjón og
heyrn. Á ákveðnum stað og stundu voru svo
ræstar þrjár Dúsenjager þotur. fyrir gestina
að viðhöfðum öllum venjulegum varúðar-
ráðstöfunum.
í þriðja lagi. Starfsmenn flugstöðvarinnar
höfðu ekki hugmynd um að þeir væru þátt-
takendur í þessari nýju tegund listtjáningar,
sem nefnd er fyrirburður, þó að það kæmi
síðar á dagihri. Þessi umræddi fyrirburður
var sjö stunda ferðalag í bíl með ýmsum
viðkomustöðum, éins og t. d. bílaþvottastöð,
útibaðstað, klausturgarði, nýruddri akur-
spildu, fjósi og endað var í sláturhúsi, þar
sem forsprakkinn sýndi veizluát á gæsasteik
fyrir þreytta og svanga ferðalanga (kátína
hjá þingheimi)
í fjórða lagi. Eftir það sem gerðist í Ulm
7. nóvember hafa verið gerðar ráðstafanir
til að slíkt endurtaki sig ekki.
Auðvitað verður að gera ráð fyrir, að ekki
leggi allir sömu merkingu í fyrirburði og
Framh. á bls. 36.
Rowohlt markar nvtt
spor: fyrirburðabækur
fyrir nýtízkulegt nútínia
fólk.
Einn viðkomustaðurinn I
Ulm ferðinni 1964. „Sá
dauði" með gasgrímu í
neðan j arðarby rgi.
„Bílslys" í Wuppertal
1963. Möguleikar opnast
til nýtingar gamalla járn-
brautarvagna.
Ulmer fyrirburðurinn.
Þotur hafa margvíslegt
notagildi.
,
1
if.
í
|
12
FALKINN