Fálkinn - 18.04.1966, Blaðsíða 41

Veröldin hefur svo við mig skipt
að varla er ég til rímna fær,
yndinu og fénu af mér kippt
en öðrum mönnum þetta Ijær.
Munu rímurnar ortar um 1580
eða skömmu áður en óvild
þeirra Jóns hófst.
í Sjálfdeilum, sem fyrr er á
drepið, víkur Hallur einnig að
sjálfs sín högum. Hann yrkir
kvæðið 1580 og kveður meðal
annars:
Orðin ill og upptekt fjár,
aðkast heldur víða,
það hef ég átt um þrjátíu ár
þessi nú að líða.
FALKINN
Sígur hnígur Sónar tón,
sæmd er dæmd en illa
blíða smíða bón þá Jón
brag við lag að stilla.
Annars eru sumir mansaungv-
anna kveðnir til konu, sem höf-
undurinn er þá mjög fánginn
af; en þar fyrir utan bregður
fyrir amasemi, sem vitnar um
lækkandi veraldargeingi:
Sjálfdeilum er mestmegnis
beint gegn einum og sama mót-
stöðumanni, og þótt Hallur
komi þar víða við í siðfræði-
legum og kristilegum hugleið-
íngum eða dylgjum um eigin
kunnáttu, koma þær í einn
stað niður: þúng orð um þenn-
an nafnlausa andstæðing; en
virðulegri tónn og guðrækilegri
er í Sjálfdeilum en annarsstað-
ar hjá Halli. Þar sýnir þessi al-
ræmdi málaskálkur og skamma-
smiður auðmýkt einsog þessa:
..........
Fyr brýnda brodda og blóðug
sár
og bitra dauðans pínu
vef þú yfir mig vænn og klár
verndarskauti þínu.
Hallur er víða orðslýngur og
eingin furða, þótt kveðskapur
hans nyti hylli alþýðu leingi
síðan, þótt nú þyki hann fyrnd-
ur.
6.
Miskunnarleysi aldar og ör-
laga batt um síðir enda á hina
stríðu ævi Halls Magnússonar
af áberandi samræmi. Hann
drukknaði fullur í mógröf árið
1601. Um nánari atvik að at-
burðinum hirti sagan ekki, þótt
annálsvert væri. En hún lét
honum eftir gilda nafnbót:
í mörgum rann við reiðarslurk
rekkurinn dó þar slýngur,
veturinn hníginn harða Lurk
Hallur skáldmæríngur.
Helztu heimildir: Páll Eggert
Ólafsson: Menn og menntir sið-
skiptaaldarinnar; Saga Islend-
inga IV; Björn Karel Þórólfs-
son: Rímur fyrir 1600; Ólafur
Daviðsson: íslenzkar þjóösög-
ur; Annálar; Ljóðmæli Stefáns
Olafssonar 1885; o. fl.
ma
FRAMLEIÐANDI: SÓLÓHÚSGÖGN HF. HRINGBRAUT121 SÍMI:21832
• Arfur án erfingja
Framh. af bls. 25.
stæðum leirofni í miðju her-
berginu logaði móeldurinn. —
Gólfið var þakið ösku og mó-
mylsnu. Honum lá við köfnun
af svælunni inni. Hann skjögr-
aði fram hjá ofninum og inni
á milli stauranna, þar sem
nautgripirnir höfðu verið.
Hálmurinn undir fótum hans
var skítugur, en hann sparkaði
honum saman í hrúgu við ofn-
inn. Hann vissi, að konan hafði
komið á eftir honum og gengið
yfir til veika mannsins. Nú
heyrði hann þau tala saman i
hálfum hljóðum. Hann hag-
ræddi hálminum og gerði sér
hvílu og breiddi að lokum
skikkju sína yfir hana. Þá
heyrði hann hljóð að baki sér
og sneri sér við.
Þar stóð konan með öxi i
hendinni.
„Matinn“, sagði hún aðeins.
Hann kinkaði kolli og gekk út
fyrir. Hún fylgdi á eftir honum
og horfði á meðan hann burð-
aðist við að spretta af hestin-
um. Um síðir tókst honum að
leysa gjarðirnar og draga reið-
inginn afsíðis. Hann tók um
byssu sína, þrýsti skeftinu að
mjöðm sér, og renndi hendinni
niður að lásnum. Með erfis-
munum gat hann spennt byssu*
bóginn og kreppt fingurinn um
gikkinn. Síðan beindi hann
hlaupinu að höfði hestsins,
rétt fyrir neðan eyrað.
„Hér er maturinn okkar,“
sagði hann og hleypti af.
Skotið glumdi í eyrum hans
meðan hesturinn hneig niður á
jörðina. Byssan féll úr höndum
hans í snjóinn og stóð púður-
reykurinn út úr hlaupinu. —
Hann tók bakleppinn af hest-
inum, leysti samanvafðar á-
breiður sínar frá hnakknum og
stakk þessu undir heilbrigða
handlegginn, áður en hann tók
byssuna upp aftur. Konan stóð
enn og gaf honum gætur. Hann
kinkaði til hennar kolli og hélt
aftur inn i húsið.
Hann var varla kominn að
dyrunum, þegar hún hafði
kropið á kné fyrir framan deyj-
andi hestinn og með öxina á
fullri ferð.
í sama bili jukust kvalirnar
Framh á bls. 43.
EKCO
SJÓNVARPSTÆKIÐ
MJÖG
HAGSTÆÐIR
AFBORGUNARSKILMÁLAR.
oip&ca
Laugavegi 178, sími 38000.
RAF-VAL
Lækjarg. 6 A, sími 11360,
EKCO-SJÓNVARPSTÆKIÐ
SEM VEKUR ATHYGLI.