Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1973, Blaðsíða 28

Iðnaðurinn
1968-1971
Framkvæmdastofnun ríkisins, Hagrannsóknadeild, gaí
út á síðasta ári skýrslur um iðnaðinn 1968—1971. í
þessum skýrslum er að finna margvíslegan fróðleik um
þróun iðnaðarins og einstakar iðngreinar á þessu árabili.
Talið er, að heildarmagn iðnaðarframleiðslunnar á þessu
árabili hafi aukizt um 26% í þeim iðngreinum sem
skýrslurnar ná til. Er þar um að ræða allan almennan
framleiðsluiðnað, en undanskilið er fiskiðnaður, slátrun
og kjötiðnaður og álframleiðsla og einnig allur bygging-
ariðnaður. Vöxtur framleiðslumagnsins hefur þó ekki ver-
ið jafn á milli einstakra ára. Þannig minnkaði framleiðslu-
magnið á árinu 1968 frá fyrra ári um 4.5%, jókst árið
1969 um 8.7% árið 1970 um 12.2% og 1971 um 16.8%.
Talið er, að dregið hafi úr vextinum árið 1972 og aukn-
ingin hafi aðeins orðið um 8% það ár.
í skýrslunni birtast ítarlegar upplýsingar um vinnuafls-
notkun iðnaðarins og stærðardreifingu iðnfyrirtækja. Er
þetta í fyrsta sinn sem birtar eru upplýsingar um stærðar-
dreifingu iðnfyrirtækja hér á landi og er mikill fengur að
þessum upplýsingum.
Fróðlegustu kaflar skýrslunnar eru annars vegar rekst-
ursyfirlit fyrir iðnaðinn í heild og einstakar iðngreinar á
árinu 1968—1971 og hins vegar samandreginn efnahags-
reikningur iðnaðarins í árslok 1965 og 1970. Úr þessum
reksturs- og efnahagsyfirlitum má lesa margvíslegan fróð-
leik um hag og afkomu iðnaðarins á þessum árum og
verður hér á eftir gerð nánari grein fyrir ýmsum þáttum
þessara mála.
Efnahagsyfirlit iðnaðar 1965 og 1970:
TAFLA 1 Efnahagsyfirlit iðnaðar (í millj. kr.).
1965 % 1970 %
Eignir alls: 3.423.2 7.793.5
Veltufjármunir 1.585.6 46.3 3.788.8 48.6
Birgðir 656.0 1.519.3
Annað 929.6 2.269.4
Fastafjármunir 1.773.8 51.8 3.841.8 49.3
Vélar, tæki 702.0 1.146.3
Fasteignir, fa 704.9 902.2
Fasteignir, ko 366.9 1.793.4
Hluta- og skuldabréf o. fl. 63.9 1.9 162.9 2.1
Sk'uldir alls: 3.423.2 7.793.5
Lán til skams tíma 1.677.0 49.0 3.567.3 45.8
Yfirdrættir á hlaupar. 330.0 565.4
Samþ. víxlar 516.7 1.014.9
Annað 830.4 1.987.1
Lán til langs tíma 635.8 18.6 1.965.1 25.2
Stofnsj. atvinnuveganna 101.0 535.0
Onnur veðlán 534.9 1.430.2
Hlutafé 248.0 756.3
Höfuðstóll 862.4 32.4 1.504.7 29.0
Tafla þessi sýnir samandreginn efnahagsreikning iðnað-
arins í árslok 1965 og 1970. Þess ber að gæta við lestur
þessarar töflu, að fasteignir eru hér taldar fram á bók-
færðu verðmæti og er því skipt, þannig að annars vegar
er birt fasteignamatsverð fasteigna (fa) en hins vegar
kostnaðarverð (ko) fasteigna, þar sem það er þannig fært
hjá fyrirtækinu. Verðmætistölur fastafjármuna eru af-
skrifaðar og gefa þær ekki til kynna endurnýjunarverð
þessara fjármuna. Birgðir eru einnig taldar fram á bók-
færðu verði, sem gera má ráð fyrir að sé allmiklu lægra
heldur en raunverulegt kostnaðarverð þeirra.
Við samanburð á þessum yfirlitum kemur í ljós, að
eigið fé (hlutafé og höfuðstóll) iðnaðarins hefur minnkað
sem hluti af heildarfjármagni úr 32.4% í 29.0%. Lán til
langs tíma hefur hins vegar aukizt verulega sem hluti af
heildarfjármagni, þ. e. úr 19.6% í 25.2%. Þetta bendir
til þess, að aðstaða iðnaðarins til þess að afla sér langra
lána hefur farið batnandi á þessu tímabili.
28
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA