Vikan - 09.06.1960, Blaðsíða 13

Hún annasf gróðurhúsin
6»;
meðan bóndinn grefur
Emil, Guðrún or Gunnlaugur, sonur
þeirra, á hlaðinu á nýbýlinu. Á myndinni
sést jeppinn, sem strokufanginn af Litla-
Hrauni tók og stórskemmdi eftir eltinga-
leik f Reykjavík.
eða visir að þorpi, og menn starfa þar við garð-
yrkju, bifvélavirkjun og vélaviðgerðir, smíðar
og bílaakstur.
— Það þarf vafalaust margt að athuga við
tómataræktun. Er ekki nauðsynlegt, að menn
afli sér haldgóðrar þekkingar, áður en ]agt er
út í svoleiðis ævintýri?
— Það er að minnsta kosti betra. Ég var við
nám i garðyrkjuskólanum í Hveragerði í tvo
vetur og byrjaði hér að því loknu.
— Eftir tvo vetur þar ert þú útlærður garð-
yrkjumaður?
— Jú, það er kallað svo.
— Það er mikið gert að því að gagnrýna
skólana fyrir ópraktíska námstilhögun. Ertu
ánægður með garðyrkjuskólann?
— Bóklega námið er gott, en mér finnst, að
lagfæra þyrfti verklegu kennsluna og samhæfa
bóklega náminu.
Við vorum komnir að Flúðalæknum, þar sem
gamla samkomuhúsið stendur og man betri
daga. Uppi á balanum er íbúðarhús Emils og
gróðurhúsin á bak við.
— Það hlýtur að hafa verið erfitt fjárhagslega
að koma þessu upp.
— Ég fékk nýbýlalán, þegar ibúðarhúsið var
fokhelt, — það er 90 fermetrar að flatarmáli
og íbúðarris. Annars hef ég bjargað þessu með
vinnu á skurðgröfunni. Síðan ég byrjaði hér,
hef ég verið á henni, frá því að klaki fer úr
á vorin og fram í skammdegi.
— Ég býst við þvi, að það muni vera fremur
þreytandi að vinna á þessari skurðgröfu svona
til lengdar og heldur tilbreytingarlítil vinna.
Ertu auk þess einsamall alla daga við gröftinn?
— Upp á síðkastið hefur Skúli, bróðir minn.
Emil á skurðgröfunni. Verkið er frem-
ur tilbreytingarlaust, en þegar nálega er
lagður dagur við höttu, er gott upp úr
skurðgreftinum að hafa.
í Miðfelli verið með mér. Við vinnum þá frá
kl. 6 á morguana til 11 á kvöldin.
— Það er langur vinnutimi.
— Við vinnum til skiptis. Annar stingur fyr-
ir skurðinum, meðan hinn grefur.
— Og livað hafið þið á tímann?
— Það er ákvæðisvinna. Við fáum víst á rúm-
metrann og sjáum svo sjálfir um útgerðina.
— Það hefur auðvitað komið sér vel að hafa
svona góða atvinnu að gripa til — og það hér
í nágrenninu.
— Skurðgröfturinn er engin framtiðarat-
vinna, en maður verður að stunda svona at-
vinnu um einhvern tima til þess að geta komið
sér vel fyrir með garðyrkjuna.
— Það þarf víst mikla undirbúningsvinnu i
gróðurhúsunum að vetrinum, — bera i húsin
áburð, sá og ala upp plönturnar og þvi um
líkt?
— Þá hef ég fri frá skurðgreftinum og get
sinnt þvi. Þegar svo plönturnar eru komnar
upp og aðalvinnan er fólgin í því að tína af,
vökva og brjóta af aukagreinar, þá kemur kon-
an til skjalanna og annast það.
Við göngum inn í pökkunarskúrinn, sem er
við enda gróðurhússins. Guðrún hefur lokið
að tina uppskeru dagsins, og nú þarf ekki að
flokka heima. Það er gert í vélum hjá Sölufélagi
garðyrkjumanna, segja þau. Við sjáum, að það
er heilmikið af grænum tómötum i húsinu, og
þau segja, að þeir verði ef til vill orðnir rauðir
á morgun, og þá eru þeir teknir. Það er mjög
heitt og rakt loft þarna inni, sérstaklega í
sólskini.
— Ég byrjaði á þessu gróðurhúsi tveimur
árum eftir, að ég kom úr garðyrkjuskólanum,
segir Emil. — Það er 350 fametrar. Héroa má
hafa um 900 tómataplöntur. Svo er ég bráðum
búinn með annað hús, sem verður aðallega
fyrir plöntuuppeldí.
— Hvað gefur hver planta mikið af sér að
meðaltali?
— Það þykir sæmilegt að fá þrjú kiló eftlr
plöntuna.
— Ég hef heyrt, að þeir geri það bezt, sem
hafa ekki meira en svo, að þeir geti hugsað
um það sjálfir með fjölskyldu sinni, og þurfa
ekki að kaupa vinnukraft.
— Já, ég býst við þvi, að það sé rétt. Annars
þarf að hafa svo gífurlega mikið. Ég ætla mér
að hafa 800 fermetra undir gleri, — í því hús-
rými má þó alltaf hafa um 3000 plöntur.
— Svo áttu land þar að auki.
— Átta hektara hér fyrir utan. Ég er ákveð-
inn i þvi að hafa útirækt, kál og kartöflur til
dæmis. Þetta á ég að geta séð um sjálfur og
ætti ekki að vera svo erfitt. Annars eru mis-
munandi sjónarmið um þetta hjá mönnum, —
sumir vilja ekki lita við útirækt. Mér finnst
bara vera svo gott kartöfluræktarland hérna,
og svo vantár yfirleitt alltaf kartöflur.
— Ég hef heyrt, að stundum liafið þið ekið
miklum birgöum af gróðurhúsaafurðum 1 sjóinu
fremur en lækka á þeim verðið, þegar birgðir
fara að hlaðast upp seinni part sumars.
— Það getur verið, að þetta hafi einhvern
tíma verið gert, en e-kki nú í seinni tíð. Það
er nú farið að vinna úr tómötum hérna, og
islenzka tómatsósan þykir afbragð. En það er
að vísu einhver offramleiðsla eins og er.
— Þið ættuð að selja gróðurhúsaafurðirnar
ögn lægra.
— Ég er ekki hræddur við offramleiðslu. Það
er tiltölulega stutt síðan fólk fór að neyta þessa
matar hér, og nú er yngri kynslóðin orðin vön
honum. Aftur á móti veit ég um margt roskið
fólk, sem aldrei fellir sig við tómata, gúrkur
og kálmeti. Svo gætu þessi mál verið i miklu
betra lagi hjá okkur. Það þyrfti til dæmis að
auglýsa meira, og dreifingin mætti vera i betra
lagi.
— Fer mikið í dreifingarkostnað?
— í fyrra fengum við 24 krónur fyrir úr-
valsflokk að frádregnum 15% sölulaunum til
Sölufélagsins. Fyrir fyrsta flokk fengum við 20
krónur. Það má ekki minna vera, skal ég segja
þér. Ykkur finnst þetta dýrt, en þessar vörur
eru ekki greiddar niður eins og kjöt og mjólk.
— Hafið þið hug á búskap með kýr eða kind-
ur samhliða garðyrkjunni?
— Nei, landeignin leyfir það ekki heldur. Við
kaupum mjólk i, nágrenninu.
Framan við íbúðarhúsið stendur yfirbyggður
jeppi, sem. Emil á og notar til ferðalaga til
fundar við skurðgröfuna. Þessi jeppi lenti í
ævintýri um árið, þegar Jóhann Viíglundsson,
strokufangi frá Litla Hrauni, kom að Flúðum
um nótt og 't'ók jeppann í sina þjónustu. Hófst
eftirminnilegur eltingaleikur úti í ölfusi milli
Jóhanns og lögrdgtunnaiy og lauk þeim eltinga-
leik með þvi. að jeppinn var stórskemmdur.
Framhald á bls. 31.
VIKAN
13