Vikan - 30.11.1961, Blaðsíða 16

RSUS
Eins og flest ðnnur kauptún á þessu landi, er
Selfoss hrærigrautur af allskonar ólíkum hús-
um. Sum eru úr steini og byggð i stásslegum
alþjóðastil, önnur bárujárnsklædd uppá gamla
móðinn og svo er eins og nokkra heiðarlega
sveitabæi hafi dagað uppi innan i plássinu.
Einn þeirra er Fagurgerði, sem stendur norður
á árbakkanum, þar sem Ölfusá byrjar að síga
saman í þrengslin hjá brúnni. Húsið stendur
uppi á hól, það er snoturt tún í kring og gripa-
hús að baki.
Ef Selfossbyggjar eru spurð-
ir, hvað þessi bær heiti, reka
þeir upp stór augu og segja:
— Þetta .er ekki bær. Þetta er
Fagurgerði. Það er þar sem
hann Björn i Bankanum býr.
Allir Sunnlendingar þekkja Björn Sigur-
bjarnarson, eða Björn i Bankanum eins og hann
er ævinlega kallaður, enda þótt hann sé hættur
í bankanum. Það er heldur engin furða. Hann
er búinn að standa þar i 36 ár, telja peninga
og halda því til haga, hvort menn séu af Vfk-
ingslækjarætt eða Bolholtsætt.
Björn var inni við, þegar ég kom til þess
að hafa tal af honum. Ég ákvað að fara að
honum með gætni og skildi
myndavélina eftir i bílnum.
■I Hann tók kveðju minni vel,
en sagðist tftið mundu hafa
að segja, það er girnilegt væri
R* ® ■ fyrir bfaðamenn.
— Ég talaði nýlega við gamlan mann, sagði
ég við Björn, og hann var svo sáttur við allt
og álla, að viðtalið varð varla birtinaarhæft.
Ert þú kominn með þessa gloríu líka, Björn?
— Fjarri fer þvf, drengur minn. Ég man þá
*fð. er ég tók að skynja Iffið og Iffsviðhorf al-
mennings upp úr aldamótum. Þegar ég ber þetta
saman við samtíðina. bá finn ég mikinn mnn.
Hugleiddu kjör og kosti þessa aldamótafólks,
fólks með evmd f arf. En f bví var góðnr efni-
víðnr og ætternið áffætt. ósviVið. Þegar ég minn-
iqt hf«;<! nð hetta fólk bjó við snlt og sevru alla
sfnn tifs. þá dáist ég mest að bess andlegu reisn.
ÞafS tét bas'ið aldrei smækka sig. Það kvartaði
okki. Bar hnrm sinn f hhóði. Þeffnr aidamótn-
sknlrlin hófn npn ranst sína. há herffmáiaði nm
nttnr Kvnfffsir. Hvatnlióð heirra fundu hvar-
v»tnn hiiómffrnnn. Ég vit minna hig á hað
nfs nm aidamót voru aitir stjórnmálamenn að
Vntin forvsfumenn f siálfstæðisbarátfunni skáld.
sfórskáid.
— Off hvnð hefur fferrt?
— f okkar litla hióðféiaffi hpfur hafið inn-
r°ið sina off rikf har tim skeið inn hrfhöfðaði
V>nrs Bnkkns-Mammon-lVforeúrius. Tii hess að
ivsn stiórnnrhátfum hessa hrfhöfðn áfrúnaðnr-
nnðs f héttbúlinn off á stiórnmálasviðinn hvkir
mér oiffn be/t við að tilfæm eitt prindi nr kvæði
Finnrs Bpnediktssonar Kvöid i Róm, har sem
h°nn lúsir hnignun Rómaveidis.
Bpinlpff flióð og hrnnnhrnngnir halir
hokkiast siðan fasf við hófflifskvatir.
t.inur andlits túðar eru off siúkar.
iímir mvkri pn dvnan. sem há hvilir.
*5tvrk off friðleik hniffinn hjrma dúkar.
Hiartað ástalaust i munuð veilist.
TTnnserf fiör i eitur nautnar seiljst.
ofláts mæigi hrörnun þankans skýlir.
Þarna hefurðu hað Tið fvrir lið. Ofiáts mælffi
hrörnun þankans skýlir. Nákvæmlega eins o?,
hað er.
— Þú pTt aldamótamaður, Björn?
— Vist er ég það eins og aldur minn sannar.
— Og þú ert alveg sannfærður um hað. að
við eiffnm aldamótakynslóðinni mikið að bakka?
— Éff er á beirri skoðun. að viðhorfin haf!
há veri?S heilbriaðari o.a betri. Þá voru raemn
óflokkshundnir og áttu fallegar huíísjónir.
— Þa?5 mætfi halda, að hii værir a?5 norðan.
— .Tú. svo er jrað kalla?i hér syðra,
— Hvnðan að norðan?
— Af Tljornesi, drengur minn. Fæddur i
Hringveri á Tjörnesi. Hringveri já. Rammís-
lenzkt nafn það 0g ekki margir bæir með hví
nafni. Hvenær mundu heir skýra nýbýli nöfn-
um eins og Hringver og Árkvörn nú á dögnm?
— Nei, nú er flatneskjan og hngmyndaleysið
ríkjandi. En meðal annara orða: Hvernig var
afkoman á Tjörnesi, he^ar 1™ varst að alast
upp?
— Stundum hrönat f búi. en aldrei hiaröar-
cVortnr. Búin voru 1 ítiT en afnrðasóð. Hiá okkur
vorn pin eða tvær Vvr. einn hestnr ocr fiörutfu
til fimmti'n ppr. Nú finnst mnnr»í "hað ekkert vera.
— h^fnr holdnr nkki vpitt $ór mikið.
— rtnei. hvorki pitt n« annað. Fvrsta hloft
cotyi prr cp vnr Racrslfrp Finnrs RonortiVts^on^T’
^n?* var mplffocrn heirrn feðí?a. en lonír hiimrm ó
rTópCincTmfftn V»or f cveit oí? pttn miVTnn hátt {
*>vf p?S pinto sVn^nnir rnnnno. T>oft vorn onnonc.
v'T.ftof cíótf ctpo?Sí choráttor ort hTirfcTAnir* T>oirra
T^i r* o r>rt 'Ror Of^ifrtc ó TLTÓ?C?n qT> öf?^p r»rf hin e_
vorfor hnpiitnv^ÍienrloQf orf pomvinnnfúlndfirinn
eorn mncrtpn hótt off? { lnifforforí monnfl hprna
or'?Iur<’rn hortor VPr O?? ptocf vm-n.
___ TT irprn ? rf ynr fó^o rfclíf ó Tiörnoe? f T»n fí p rfp 0
___ h- r, fl orfo Tff.'ÍC T^ rf rro nu T-,ofo ,f(vr'9C C oyrf ’ón
vnfrn Tonrfor ó rf T»T o-srrof i Tinimrlroffnrinm r»rt rn or*
’’o1 nflír fóTortclífi nl’roff nlrlnmóö’ni rf rr>on
nCfir f^roirv, fiqnclnnl’inm' orrnor* vov ó T-ToU-
or>o orcf m TSor* T ólr T-T i Ó1 m o »• Qfofór* cr,r»r»
^TsVvo*nin<tnv ort mA^iml'”AfC'r Tmm f fJnr?Íi f\
« r* rf loo'* T-> ó f 11 mó" ó c o rr>T p rff-
--- TTot. Tto?C Irnnngl-n í •‘i're’o ci rrn corn T-i%
% ----lo?M* ó
___ ó~\n o! firo ftffnrrtnn r*rf m’f"1^ fiof/C' órf ]^oirrf
orf oó'K’ ó’?Cll-r«
___ Voncfn nÍffT-i-no* pffi^ rióKnm, ^onoín.im
___ T'TI-’i T->ot* r*n ó rf mon T-« oh,„ oft;r ^^rnvn
oo-^o T-> o 1 ólit-i t-i T rp.innn 1*'^,
p-rplnl’lpffn off-J,. tro.iwiT. Iini'moconfllin fró
ó T>no~ T^Atfi! l'ono o f ÖÍC^.im
t-. eimo rmfnril.
___ /r>rf (1örp.,fCi, 1-»ot»To ti oT O
___ V-*o vol n* oiólPeöff^i T->#ntt
or Off ffmrrvnvnor r*rf T-TooóJ/To-n of-?CTr* ÓT.ttt-, O oTV.
<*Ót,,t Voim fr.nl-„ttttot. TSoon TyóTii T> 0
r*-,TT ttTt *T ftonfnr T-'o’-T'onffe T*ómnin ceon on
1,"onnpt!óro ó C o tt ÓITt ÓT.t ttt rr rf f.uíCnnnon T>r,n_
o f povV^l,Tf?CnrWtt
TTOT* nt* TTfTon Wnn f?of on m onc nn rrf
f óTl- ttttt Trnccon mnnrl.'r*)
---TFto'ÍC vom, on'JC-’iTo^ cfonnTon comrtötntnn 0rt
fóTV fó_ o f r-T-on,T o ff o Tl*i«
--- ^vr*nn * rf f ó, n,i vnr*r*r» o?C o ?C ó cór {
1.’rtT*H
--- CÍÓTf fontjiór|?r» Ti ofnn vnfnT«mcf V/vtm£C hon
o-V vnrV?
- - SCotttt Tt o fo fori?i í TjónoníCcfon mo?C fnf■X.,
^önnn rti’f?
- T7TTT,: minnícf ó rf hocc nn o,rf o? rf? f^Tr órt
1'ó*t ? eTfT-!1TT-, fönnm TSo?C >»on o'íC m?nncfn Vr»c+?
oT-T-; Éon?ÍC fi*TT-fri T??C?
--- TSi% folo^.’r nm fsrglAm’no o?C vonTri ‘Pnfti
T-> ó fnrTorfntrnon*)
--- T7tt rfo fmi oriótr) ?r» rtor Ipnt ó<t off Ít.
--- T?n T-» o.TfT»ir*?Cii c;omf p?C riTTn có ró9Ccfnfo?C
f”r?rfnr*tvt f omoocfn cmó ofni?Cnm a
.— Oié , böf-.ð'trpfb.m «Vi,b,m m'ft <-op;n
,tí,o VMptíns „m bpftp barlq ffnð*
Fnrlöff knms nfan nð
örfnff krinffnm svpfmn
álÖPÍn úr -émsnm cfnft
pn úlöff fæðasf hpima.
_ Cvn hnð hyðir nkkprf fvrir nkknr nð vnn
nS strpvtncf Biörn. hoffar mff,, VPrði,r hrrvft
_ V»i bnð vprðnr vfst ekki úkin miklu brrvtt.
Fmnst bnr þá rétt að vrrn nð rpfsn af-
>rofarnr*nrmm?
Þú ffptur huclpitt bað. serl stp7ld,lr , NiA1„.
/afnan nrkar tvimæhs búft hpfnt sé Annars
nætfi þrasa lenffi ,.m þetta. FnrnmPnn söffðu:
E’ff, vprður feigum forðað, né úfeigum I hel
knmið. Manm finnst margt dularfullt og stór-
16 VIKAN