Vikan - 13.08.1964, Blaðsíða 2

í fullri alvöru:
Karlmannafötin
frá okkur
Stærsta og
glæsilegasta
úrvalið
Nýjustu efnin
Nýjustu sniðin
Fornar og fagrar
dyggfiir
Þeir menn eru til, en þó orðn-
ir fremur fáir, sem höfðu það
ríkt í huga og stóðu við það
alla ævina að skulda engum
neitt. Það var gömul og góð
dyggð á íslandi að vera sjálfum
sór nógur, þurfa ekkert til ann-
ara að sækja og skulda engum
manni neitt. Fyrir þessa liugsjón
voru menn tilbúnir að leggja
mikið í sölurnar og enginn hefur
lýst því betur en Halldór Kiljan
Laxness i Sjálfstæðu fólki. Það
að þurfa ekkert til þeirra að
sækja á Utirauðsmýri, var leið-
arljós Bjarts i Sumarhúsum.
Nú hafa heldur en ekki verið
höfð endaskipti á þessum fornu
dyggðum. Það er óþarft að vera
sjálfum sér nógur og flestir kapp-
kosta að kría út alla þá peninga,
sem mögulegt er að fá að láni.
Það er gróðavegur að skulda
sem mest; settu þig í snöruna
í dag með lánum, sem þú fyrir-
sjáanlega liefur enga möguleika
til að horga upp og á morgun
er þrautin leyst. Nýjar hækk-
anir sjá fyrir því.
Þeirri gömlu lífsforskrift uni
óliáðan efnahag, fylgdi ákveðin
menning og kjölfesta, enda var
forskriftin tilkomin af biturri
reynslu aldanna. Það var bænda-
menningin margumtalaða, rót-
gróið umgengisform með sönn-
um menningarblæ jjegar bezl
lét.
Þrátt fyrir almenna, svokall-
aða „menntun“ á okkar dögum,
þá reka margir augun í það, að
nútíma íslendinga skortir veru-
lega umgengnismenningu. Borið
saman við þær þjóðir, sem hvað
hczt kunna sig i fögrum um-
gengnisháttum, siðgæði og
mennilegri framkomu yfirleitt,
þá megum við víst kallast bar-
bnrar. En þannig er það alltaf,
þegar ein menning liður undir
lok og önnur tekur við, sem
reist er á grunni fljóttekinna
efnalegra gæða. Þá tekur gull-
grafarabragurinn við og skiptir
engu máli, livort skólaganga er
lengri eða skemmri. Sýnir það
því miður átakanlega, hvað sönn
menning og menntun eru í litlu
samhengi við skólagöngu.
Á flestuni sviðum vantar að-
hald og aga í íslenzku jijóðlífi
Framhald á bls. 40-