Vikan - 19.01.1967, Side 19

Frægust ástmeyja Sesars hefur orðiff Kleópatra, drottn-
ing í Egyptalandi. Þau hittust fyrst þannig, að hún
smyglaffi sér inn í affseturshöll hans, vafin í teppi. Hún
hreif Sesar og hann fór meff henni í bátsferff uppeftir Níl.
Hún fæddi honum son, sem var látinn heita Sesaríon,
og flutti til Rómar eftir aff Sesar varff einræffisherra.
Eftir aff hann var myrtur fór hún aftur til Egyptalands
og giftist sjö árum síffar Antoníusi, hershöfðingja Sesars.
Þau frömdu bæffi sjálfsmorff eftir aff erfingi Sesars,
Oktavían, sigraði þau í sjóorrustunni viff Aktíum. Okta-
vian lét til frekara öryggis drepa Sesaríon, sm hann
óttaðist aff kynni aff keppa við hann um völdin í fram-
tíffinni, ef hann lifði.
Sesar í einkennisbúningi hers-
höfffingja. Styttan er frá því um
30 fyrir Krists burð.
á fund samsærisforingjanna tveggja, Brút-
usar og Kassíusar, og hvíslaði: „Ég ráðlegg
ykkur að hafa hraðann á.“ Samsærið var
ekkert leyndarmál lengur.
Gat Sesar hafa vitað um þessar aðvaranir
og samt kosið að deyja? Um þessar mundir
vissi hann, líkt og aðrir Rómverjar, að
vandamál ríkis hans voru komin í óleysan-
lega bendu. Eftir hálfrar aldar borgarastyrj-
aldir hafði að vísu komizt á friður, sem var
öllu heldur óheillavænleg þögn, sem aðeins
óttinn við legíónir Sesars hélt við. Eldar
haturs og öfundar loguðu glaðara með
hverju árinu sem leið, og það var hann,
einræðisherrann, sem var ábyrgur fyrir því
að skapa öryggi úr óskapnaðinum. Hann sá
enga leið út úr flækjunni og, eins og einn
vina hans sagði síðar við Síseró, „ef maður
með hans gáfur sá ekkert ráð, hver gat það
þá?“
Hann var orðinn beiskur í geði, sviptur
öllum tálvonum, og var hann kannski orðinn
of þreyttur til að bægja frá sér dauðanum
þegar hann virtist á næstu grösum — og
jafnvel nauðsynlegur? Eða er það mögulegt,
að Sesar hafi vísað aðvörununum á bug á
þeirri forsendu, að slíkar ábendingar gætu
aðeins snortið líf minniháttar manna og að
hann hafi í raun og veru gert sér vonir um
að koma lifandi út úr senatinu? Hann hafði
ekki háar hugmyndir um möguleika ann-
arra manna í háskalegum fyrirtækjum. Hann
efaðist um að nokkur í Róm gæti drepið
Sesar. Það var tilgangslaust, sagði hann.
Hver myndi græða á dauða hans? Hann var
farinn að hugsa um sjálfan sig sem þann
burðarás, sem allt jafnvægi heimsins væri
komið undir, hornstein, sem bæri uppi
heila byggingu, ómissanlegt verkfæri mann-
kynssögunnar.
Nokkrum dögum fyrir fimmtánda mars
sagði Sesar yfirlætislega: „Líf mitt er Róm
mikilvægara en mér sjálfum. Ég er fyrir
löngu búinn að fá nóg af völdum og dýrð.
En ef eitthvað kemur fyrir mig, mun Róm
einskis friðar njóta. Ný borgarastyrjöld
mun brjótast út og sýnu illkynjaðri en
hinar fyrri.“
Kannski gat Sesar ekki komizt hjá því
að hætta sér. Hann hafði aldrei lifað var-
lega, allt frá því að hann hóf feril sinn
sem illræmdur skuldum vafinn svallari,
sem flutti múgæsandi ræður á mannamót-
um og átti þátt í vafasömum pólitískum
refjabrögðum, auk þess sem hann svaf hjá
lífsleiðum eiginkonum voldugra manna. Eðli
hans dró hann af ómótstæðilegum krafti á
móts við meiri og meiri hættur. í herferðum
fór hann varlega aðeins þegar hann átti við
3. tbi. VIKAN 19