Vikan - 29.02.1968, Page 30
j&jórœntngmn
Framhald af bls. 23.
l>ess, gamli skúrkurinn þinn. Og hvað snerti Abd-el Mechrat, varð
honum hugsað til hans, þar sem hann hýrðist í sínum sérstaka klefa,
sem búinn hafði verið handa honum frammi í stafni og allt gert til
að gera honum lífið eins þægilegt og kostur var.
Þessi virðulegi, hrörlegi, litli maður myndi án efa sitja við skriftir
sínar, vafinn í loðfeldi. Sjötugur að aldri var hann enn svo áfjáður í
ailan þann fróðleik, sem mögulegt var að komast yfir að hann hafði
leitað uppi Peyrac vin sinn, þegar hann yfirgaf Miðjarðarhafið og bað
hann að taka hann með sér svo hann gæti séð Nýja heiminn með eigin
augum. Þessi vitringur og undralæknir myndi fús hafa ferðast um-
hverfis jörðina í leit að frekari fróðleik. Hann var ótrúlega frjáls-
lyndur af Múhameðstrúarmanni að vera. Abd-el Mechrat var allt of
þróaður hugsuður til að fela sig á vald ofstækismanni, eins og Mulai
Ismail, þjóðhöfðingja sinum.
Joffrey de Peyrac var þetta ljóst og það var þessvegna sem hann
hafði orðið við beiðni gamla mannsins, því hann unni honum og skildi
um leið að með þessu var hann sennilega að bjarga lífi hans.
Abd-el Mechrat hafði tekið á móti honum í íburðarmiklum húsakynn-
um sínum í Fez, því hann var lærður og helgur prins í miklum metum
í borg sinni. Joffrey de Peyrac hafði komið þangað á börum frá Saél.
Hann sá með innri augum hvernig hann !á við fætur þessa arabiska
vinar sins, vantrúaður á að hann væri i raun og veru lifandi, eftir alla
sina hrakninga og langar erfiðar ferðir og að hann væri raunverulega
hér, kristinn maðurinn, ómerkilegur villutrúarhundur á landsvísu, i
hjarta hins duiarfulla Magrab, þar sem hann lá þarna rúmfastur, hug-
urinn örmagna af líkamlegri þjáningu og þreytu, sem hann hafði
orðið að þola á ferðum sínum, án nokkurs til stuðnings eða til að
lýsa fyrir honurn umhverfinu, annars en Kouassi-Ba, hins trygga,
svarta þræls, sem sjálfur var óttasleginn yfir að vera nú aftur meðaí
síns eigin fólks. — Þeir eru allir villimenn þessir menn, sagði hann
hvað eftir annað og ranghvolfdi í sér augunum, svo ekkert sást nema
hvitan. — Hafði greifinn oft lagt þá spurningu fyrir sjálfan sig hvað
væri framundan, að leiðarlokum? Það hafði verið vinur hans Abd-el
Mechrat, sem beið hans. Hann hafði hitt hann einu sinni áður í Gran-
anda á Spáni. Hann þekkti litla, arabiska lækninn, þegar í stað, þar
sem hann stóð umvafinn í snjóhvítri skikkju sinni, nema hvað ennið
var óhulið hátt og hvelft, yfir stórum, kringlóttum gleraugum i stál-
umgerðum, sem gerðu hann líkastan syfjaðri uglu.
— Ég trúi því varla að ég sé hér í Fez í þinni návist, sagði Joffrey
de Peyrac lágri röddu. — Ég hélt að við myndum hittast leynilega á
ströndinni. Er það orð sem fer af Marokkó fyrir stranga strandgæzlu,
á föiskum forsendum reist eða ertu valdameiri en soldáninn, sem álítur
að allir kristnir menn ættu annað tveggja að vera þrælar eða dauðir?
Fg hef verið meðhöndlaður af svo mikilli virðingu að ég finn glöggt
að ég heyri hvorugum flokknum til. Á þessi hugmynd eftir að breytast?
— Vonandi ekki, kæri vinur. Aðstaða þin er raunar einstæð, því
móttaka þin hingað er árangurinn af leynilegri vernd, sem mér hefur
Stærðir: 71/2 cm x 15 cm og 11 cm X 11 cm.
GRENSÁSVEGI22-24
SIMAR: 3 02 80 -3 22 G2
Barrystaines linoleum
parket gólfflísar
Stærðir 10 cm x 90 cm og 23 cm x 23 em.
GOTT VERÐ
S._______________________________ )
30 VIKAN 9- *w-
LITAVER
Pilkington’s postulín veggflísar
tekizt að vinna þér til handa, að nokkru leyti vegna vísindaþekkingar
þinnar. En það er mikils vænzt af þér og við verðum að flýta okkur
að láta þér batna, fyrst af öllu, til að þeir verði ekki fyrir vonbrigðum.
Ég hef fengið það hlutverk að lækna þig, má ég bæta því við að
fyrir okkur báða er þetta spurning um líf og dauða, því ef mér bregzt
mun ég engu fyrr týna en höfðinu.
Þótt særða manninn fýsti að vita meira um yfirmenn þessa undra-
læknis, mennina sem hann óttaðist svo 'mjög, þótt hann væri bæði
trúrækinn og lærður, varð hann að bíða Þar til hann varð næstum
alheill, áður en hann fengi frekari skýringu.
Fyrst um sinn var allt gert til Þess að lækna hann og hann einbeitti
sér að því með öllu sínu viljaþreki, en það var einmitt grundvallar-
einkenni skapgerðar hans.
Hann undirgekkst hugrakkur allar þær læknisaðgerðir og æfingar,
sem hinn óþreytandi vinur hans krafðist. Það eitt að lækning hans
var vísindatilraun í sjálfu sér, vakti athygli hans og hjálpaði honum,
þegar vangetan og þjáningin voru svo mikil að hann hefði mest langað
til að gefast upp.
Þegar Abd-el Mechrat laut fyrst yfir sár hans varð hann þungur á
svip, en smám saman birti yfir honum.
— Lofaður veri Allah! hrópaði hann. — Sárið á vinstra fæti þinum,
sem er verra en hitt er enn, opið.
— Það hefur verið það svo mánuðum skiptir ....
— Lofaður sé Allah! endurtók hann. — Nú er mér ekki aðeins óhætt
að fullyrða að þú munir ná þér, heldur sé ég fram á að vegna þess arna
munir þú losna við þann ágalla sem hefur gert þig haltan fram til
þessa..... Manstu þegar við hittumst í Granada og ég sagði þér að
hefði ég verið við hendina, þegar þú varst barn, hefðirðu aldrei orðið
bæklaður?
Svo hélt hann áfram að útskýra að evrópskir læknar létu sig ekki
neitt varða nema útlit sársins, og þegar þeir sæu und frammi fyrir
sér, væri þeirra eina hugsun að láta yfirborðið heilagast, eins fljótt
og mögulegt væri. Hverju máli skipti það þótt bak við þá þunnu skel,
sem náttúran sjálf reynir að græða eins fljótt og mögulegt er, væru
enn holur og mein, eða rotnandi hold, sem oftast verða orsök að
rýrnun eða óbætanlegri afskræmingu? Arabisk læknavisindi hinsvegar,
sem byggðu á vísindalegri þekkingu undangenginna kynslóða, höfðu
tileinkað sér og notuðu fræði afríkanskra töfralækna og egypskra lík-
skurðarmanna, höfðu komizt að þeirri niðurstöðu að hver eining lik-
amans hefði sinn ákveðna græðihraða. Því dýpra sem sárið var, þeim
mun meira varð að hægja á frekar en herða á græðslunni. Og það
mátti ekki meðhöndla hreyfitaugar og skynjunartaugar á sama hátt.
í kæti sinni fyrir því hvernig lækningin hafði tekizt fram til Þessa
upplýsti Abd-el Machrat hann um að fyrir þá mildi að engir læknar
voru tiltækir, höfðu allir þessir rifnu vefir gróið réttilega, enn sem
komið var. Og úr þvi hann, Allah veri lofaður, hefði sloppið við hið
hræðilega, hættulega drep — það eina raunverulega hættulega i sam-
bandi við þotta — myndi hann, Mechrat, aðeins Þurfa að leggja síðustu
hönd á það, sem hafði verið svo giftusamlega upphafið af hendi Master
Aubin, böðuls Frakklandskonungs, og giftusamlega framhaldið af löng-
um ferðalögum og harðrétti, sem dæmdi maðurinn hafði orðið að þola,
til að flýja ofsækjendur sína.
Abd-el Mechrat miðaði að fullkomnun í handverki sínu, eins og ara-
biskur gullsmiður. — Áður en langt um líður mun gönguíag þitt vekja
athygli hinna stoltustu, spönsku prinsa!
Svo illa sem .Toffrey de Peyrac var á sig kominn hafði hann aldrei
vonazt eftir neinu slíku. Á umliðnum árum hafði hann vanizt sínum
bæklaða fæti nægilega vel til að láta sér það lynda að hann myndi
sennilega haitra meir en nokkru sinni fyrr, þegar hann kæmi á fætur
aftur, en honum var mjög í mun að eitthvað gerðist fljótlega og hin
venjulega lífsorka hans kæmist aftur í sawit horf og hann hefði
eitthvert gagn af öllum sínum útlimum. Hann hafði fengið nóg af að
liggja þarna, mannlegt flak, sem varð sífellt veikara, eftir því sem
dagarnir iiðu. Til þess að koma honum til aukinnar þolinmæði, þar til
lokaárangurinn hefði náðst, varð Abd-el Mechrat að benda honum á
hversu mjög það væri í hans eigin þágu að geta hulið sig fyrir óvini
sinum. Ef hann reyndi nokkru sinni framar að stiga fæti á Frakk-
land, hver myndi þá geta þekkt hann sem hinn fyrrverandi „Halta
djöful, frá Languedoc“, þegar hann gengi eins og allir aðrir? Særði
maðurinn lét sér bæði segjast og hafði gaman af hugmyndinni um
svo óvænt dulargervi og þaðan í frá varð hann jafn ákveðinn og læknir
hans að ná þeim árangri, sem beztur gæti fengizt. En þrátt fyrir
deyfismyrslin og seyðin var þetta ekki þjáningarlaust. Sárið á fætinum
var ennþá opið og viðkvæmt, en samt varð hann að hreyfa sig til að
fá aftur mátt í vöðvann. Abd-el Mechrat rak hann til að synda svo
klukkustundum skipti í tjörninni i húsagarði sínum, til að styrkja
fótinn og, framar öllu öðru, halda sárinu opnu. Stundum, þegar hann
óskaði einskis fremur en sofa var hann rekinn til að endurtaka þá
áreynslu sem hann hafði orðið að Þola á flóttanum. Læknirinn og
aðstoðarmenn hans voru óþreytandi. Sem betur fór var arabiski vitr-
ingurinn mikill mannþekkjari og skildi glögglega erfiðleika sjúklings-
ins, þrátt fyrir múr andstæðra menningargreina, sem vel hefði getað
aðskilið þá. En nú höfðu Þeir nálgast hvor annan: Vitringurinn talaði
fullkomna frönsku og spönsku og greifinn af Toulouse hafði lært nokkra
arabisku, sem fór dag batnandi.
Hve marga daga hafði hann dvalið i ró þessa marokkóanska húss?
Jafnvel nú hafði hann enga hugmynd um hve langur tími það hafði
verið. Höfðu það verið vikur, mánuðir, jafnvel ár? Hann hafði aldrei
talið dagana Það var eins og timinn stæði kyrr.
Ekkert hljóð barst nokkurntíman inn I lokaða höfnina, þar sem
eina fólkið sem kom og fór voru hinir þöglu, vel þjálfuðu Þjónar. Það
var eins og heimurinn útifyrir hefði hætt að vera til. öll fortíð hans
með skuggum sínum og fangavist, óþefnum í París og svartholunum,
þar sem galeiðuþrælarnir voru hafðir i haldi, varð smám saman óskýrt
í iiuga hans, þangað til það var að afskræmdu sjónarspili í fjarska,
óráðshugsýn í íjarlægri martröð. Raunveruleikinn var hér, i dökk-
bláum himninum, sem sást I gegnum opnar dyrnar, ilminum af rósum,
sem miðdegishitinn margfaldaði, en í rökkrinu blandaðist ilminum af
olífuviði og stundum ilminum af ja9mín.
— Ilann var lifandi!
"OK
öll rétMndi áskilin, Opera Mundi, París, — Framh. i næsta blaði,