Vikan - 31.01.1974, Blaðsíða 13

5. TBL. VIKAN 9
Heimabyggðin kvödd.
Eftir ferminguna vann Anna
víða á býlunum i sveitinni. Það
var erfið vinna, en hún var strit-
inu vön og hugsaði ekki mikið um
það. En engar vinkonur átti hún
og eina tilbreytingin voru dans-
leikirnir, sem við og við voru
haldnir. A sumrin var dansað
undir berum himni, en á veturna
nokkur reipi, sem Karl hafði flétt-
að úr hrosshári. Þau seldum við á
bæjunum, sem við fórum fram-
hjá. Við gengum upp eftir daln-
um. lágum i hlöðum á næturnar,
eða við létum fyrirberast undir
berum himni. Við höfðum iitla
sem enga peninga og ég var oft
mjög svöng. Það fór að renna upp
fyrir mér, hvers konar maður
Karl var og mér varð stöðugt
Ég flakkaði ein.
— Við Langi-Karl flökkuðum
saman i um það bil tvö ár þangað
til við komum aftur til öyen. Ég
reyndi að fá Langa-Karl til þess
að vera um kyrrt. Þannig gætum
viö ekki haldið áfram að lifa.
Jacob á öyen sagði mér, að ég
yröi að skilja við Langa-Karl og
berjast áfram á eigin spýtur. En
ég vildi halda heit mitt, pó að ég
vissi að niðurlæging min varð
meiri með hverjum deginum sem
leið.
Svo lögöum við af stað aftur.
Það var vetur og við héldum i
norðurátt. Oft var ég ein á ferö.
Mér fannst það betra að mörgu
leyti. Oft kom það fyrir, að ég
gekk orðalaust inn i bæina hjá
fólki og settist niður. Þá hugsaði
ég með mér: Einhvers staðar
hlýtur að vera maöur, sem skilur
neyð mina og hefur vilja og getu
til þess að hjálpa mér. Oftast var
einhverju matarkyns fleygti mig,
en ég átti erfitt með að þiggja
það.
Einu sinni kom ég á bæ i Guð-
brandsdal og þá kunni ég engin
ráð mér til bjargar. Ég afréð að
segja ráðskonunni alW af létta um
hagi mlna. Ég sagði þó ekki al-
veg satt frá um Karl, en þó virtist
saga min ætla að hrifa.
„Þú biður semsagt um húsa-
skjól?” spurði ráðskonan loksins.
Ég viðurkenndi það og hún viídi
ekki úthýsa mér samstundis. Hún
sagöi mér aö fara til herbergis
vinnukvennanna og vera þar um
nóttina. En þær neituðu að hýsa
mina lika.
„Þú getur þá komið meö mér,”
sagði ráðskonan og fylgdi mér út I
hesthúsið. Þar benti hún á kaldan
heybing. Ég var illa klædd og
bjóst við, að ég myndi frjósa i hel
þá um nóttina. Þessa nótt spurði
ég sjálfa mig: Ertu ekki mann-
eskja lengur,Anna? Ertu svo
djúpt sokkin, að þú eigir heima
hjá dýrunum? Ég fann ekkert
svar við þessum spurningum. Ég
vissi bara, að ég átti engra kosta
völ. Og morguninn eftir hélt ég
áfram, Isköld og svöng.
Framhald á bls. 36
ljósara, að ég hafði gert mér al-
rangar hugmyndir um hann. Mér
fannst ég hafa verið svikin, en ég
ákvað að þrauka. Ég gat heldur
ekki hugsað mér að snúa aftur
heim i fæðingarsveitina eftir að
hafa valið frelsið af fúsum og
frjálsum vilja.
Strax snemmsumars hafði
flakkið sett fyrstu merki sin
á mig. Fæturmr á mér voru orðnir
urðum að leggja af stað aftur. Við
fórum frá einu býlinu til annars.
Ég vann smávegis hingað og
þangað meðan Langi-Karl vann
við að gera stráþök annars stað-
ar. Hann var i burtu vikum sam-
an og kom aftur illa til reika,
hungraður og með fötin öll I
hengslum utan á sér og heimtaði
af mér hvern eyri, sem mér hafði
tekizt að spara saman.
Snemma morguns komum viö
til Knuts Eggen. Hann hafði keypt
tiu hektara lands, sem hann ætl-
aöi aö láta hreinsa allt grjót úr.
Or grjótinu átti að hlaða garð um-
hverfis blettinn og það var erfitt
verk. En ég tók það að mér og
vann eins og ég ætti jörðina sjálf.
A nóttinni heltók þreytan mig svo
að mér varð tæpast svefns auðið.
En ég gaf mig ekki. Ég ætlaði að
ljúka verkinu hvað sem það kost-
aði. Ef ég gæfist upp við þetta
verk, missti ég tiltrú allra og
fengi hvergi neina vinnu framar.
var stofan á einhverjum bænum
fengin að láni.
Sumarið 1918 kom ókunnur
maður til Ringsaker. Það var
Langi-Karl, stór og sterkur mað-
ur. Hann kom frá Sviþjóð og var
ráðinn skógarhöggsmaður i Ring-
saker. Hann flakkaði um án þess
að hafa fastan samastað. En i
þessu litla samfélagi, var Langi-
Karl framandi og spennandi per-
sonuleiki. Hann var frjáls eins og
fuglinn og önnu fannst hann ljós-
lifandi ævintýri. Þegar Langi-
Karl kom á dansleikina á laugar-
dagskvöldum, fann Anna að hún
var orðin ástfangin. Hún þráði
heimili. Hún hafði aldrei átt
heimili og nú fannst henni sem
Langi-Karl gæti uppfyllt vonir
hennar um það.
Tveimur árum seinna hringdu
kirkjuklukkurnar i kirkjunni i
Ringsaker. Anna og Karl giftu
sig. — A hvitasunnudag, fimmta
júni 1921, sneri ég baki við heima-
byggðinni,óörugg og kviðandi, en
fulleftirvæntingar. Við Karl höfð-
um næsta litið meðferðis, aðeins
sárir. Sárin vildu ekki gróa, en
hvernig sem ég bað Karl um að
hætta flakkinu, tók hann ekkert
mark á mér. Mér var bara sagt
að halda áfram göngunni
Drakk upp peningana
1 september árið, sem Anna og
Langi-Karl giftust, fékk Anna
vinnu hjá Jacob Röstbakken
öyen. En eftir nokkra daga vildi
Langi-Karl halda flakkinu áfram.
Fuglinn frjálsi undi ekki kyrrset-
unni.
— Við förum til Elias Tangen i
Hodalen. Hann gerði sér ljóst, hve
þetta var ömurleg ævi og spurði
mig, hvort ég vildi ekki vera þar
um kyrrt. Langi-Karl vildi það
ekki, en við urðum að hafa eitt-
hvað að borða og ég vann fyrir
mat handa okkur báðum.
Langi-Karl varð erfiöari og
erfiðari. Hann eyddi mest öllum
tima sinum i svall með Svia, sem
bjó þarna i grenndinni. Hann var
stóöugt tillitslausari og rótleysið
lét hann ekki i friði, svo að við
Veiðarnar i vatninu hafa verið
erfiðar fyrir éinsamla konu.
Anna lét reisa þennan minnis-
varða um húsbændur sina á
Haugsetvolden við kirkjuna i
Sömadalen.