Vikan - 31.01.1974, Blaðsíða 44

hættulegur Þar kom, aö isinn var
svo þunnur, að ég gat barið á
hann gat með axarskaftinu einu
saman. Eg bjóst við dauða min-
um og beið eftir þvi að isinn brysti
og við drukknuðum i vatninu. Ég
bað guð um hjálp og að veita sál
minni viðtöku á himni sinum.
Spölkorn frá landi komum við
aö steini. Hann bjargaði okkur.
Um leið og isinn brast neytti ég
siöustu krafta til að ná steininum.
Og það merkilega gerðist. Mér
tókst að ná handfestu á steininum
og dragast upp úr isköldu vatn-
inu. Svo stökk ég eins langt og ég
gat i áttina til lands og tokst ein-
hvern veginn að bjarga mér
þangaö. Ég gleymdi ekki að
þakka guði minum þessa dásam-
legu björgun. Ég var tæpast risin
á fætur, þegar Langi-Karl svaml-
aði upp úr vatninu lika.
Vatnsbakkinn var illur yfir-
ferðar. Glerhálir steinar, sem ó-
gerlegt var að fóta sig á, urðu
okkur hvað eftir annað að fóta-
skorti. Ég datt og stóð upp og datt
aftur þangað til ég fann blóðbragð
i munninum.
— Ég furðaði mig oft á þvi
sjálf, af hverju ég fór ekki frá
Langa-Karli. Eina svar mitt var,
að ég væri vön volkinu frá barn-
æsku. Ég vissi ekki, hvað sjálf-
stæði var. Ég hafði aldrei þorað
að bera á móti neinu. Ég gerði
allt, sem mér var sagt, og það,
sem ég hélt, að fólk ætlaðist til af
mér.
í mai 1926 lögðu Anna og Langi-
Karl af stað i hættulega ferð yfir
Österdalsfjall. Kalt var i veðri,
þegar þau lögöu á fjalliö klukkan
fjögur um nóttina, og þau sáu
varla handa skil fyrir myrkri.
— Við vorum komin á mitt
fjallið. Þá var orðið ófært fyrir
snjó. Til allrar hamingju rákumst
við á tóman fjarhúskofa. Daginn
eftir lögðum við af stað út i ófærð-
ina. Ég óö snjóinn upp á mið læri
og staulaðist þannig áfram skref
fyrirskref. Þennan dag fórum við
ekki nema rúma milu..Þá rák-
umst við á annan fjarhúskofa og
létum fyrirberast þar um nóttina.
Nestiö var að ganga til þurrðar og
ég bjóst við þvi, að þriðji dagur-
inn yrði allra verstur. Það varð
hann llka. Ég sökk næstum á kaf i
snjóinn i hverju spori og varð að
neyta allra krafta til þess að kom-
ast upp aftur.
1 ljósaskiptunum komum við
auga á enn einn fjárhúskofann.
Huröin var fokin af honum. Þegar
við áttum nokkra metra ófarna
þangað, komst ég ekki lengra. Ég
lét fallast i snjóinn og mér sortn-
aði fyrir augunum. ,,Nú get ég
ekki meira”, sagði ég við Langa-
Karl. Hann leit á mig og sagöi:
„Ég sel mig dýrt, ef ég á að láta
lifiö.”
Það undarlega var, að orð
Langa-Karls lifguðu mig upp.
Það var eins og hjartað i mér
væri að springa, þegar ég staul-
aðist slðasta spölinn að kofanum.
Daginn eftir voru horfurnar
betri. Við vorum komin að
skógarmörkunum. Toppur á
grenitré stóö upp úr snjónum og
fullvissaði mig um, að enn einu
sinni hefðu æðri máttarvöld stað-
ið við hliö mina.
Aður en við komum að efsta
bænum, settist ég niður og vatt
vatnið úr sokkunum. Mér hlýnaði
við að hugsa um önnu gömlu
Kvernengen, sem bjó þarna niðri
I sveitinni. Ég vissi, aðég fengi að
liggja inni hjá henni.
Þessi ferð yfir fjallið setti lika
lengisvip sinn á Langa-Karl.Hann
sagði ekki margt, en var alvöru-
gefnari en hann var vanur og enn
fölari. Langi-Karl var sjálfur
hræddur við það, sem hann hafði
gert.
Kalnir fætur.
A björtum haustdegi komu
Langi-Karl og Anna i övre Ren-
dal. Anna kannaðist viö sig þar og
hana langaði til að verða þar um
kyrrt. Langi-Karl hafði ekkert á
móti þvi, að hún ynni þar fyrir
brennivini handa honum og hann
fengiaösofa úrsér undir stráþaki
á milli túranna. Anna tók að sér
skógarhögg og fékk að búa i
gömlum timburkofa. Þaðan gekk
hún i einn og hálfan klukkutima á
hverjum degi inn i skóginn til
vinnu sinnar.
— 1 júli uröum við að flytja til
Sagkojan I gamlan niðurniddan
kofa. Næturnar voru svo kaldar
þar, að ég varð glöð við fyrstu
dagsklmuna, þegar ég gat lagt af
stað inn i skóginn með sög og exi.
Ég vann af kappi allan daginn.
Snjórinn i skóginum var enn ekki
þiðnaður, svo að mér veitti ekki
af hreyfingunni til þess að halda á
mér hita. A kvöldin eldaði ég
handa okkur og lagðist svo fyrir
til að sofa úr mér mestu þreyt-
una. Ég átti engin föt til skipt-
anna, svo að ég varð að þurrka
vinnufötin á sjálfri mér.
Viö vorum þarna lika um vetur-
inn og seinni hluta hans kól ég á
fótunum enda var þrjátiu stiga
frost. Ég tók ekki eftir kalinu fyrr
en um kvöldið þegar ég var kom
in aftur i kofann. Mig sveið hræði-
lega I vinstra fótinn, þegar ég stóö
við ofninn. Sársaukinn varð næst-
um obærilegur, en ég vissi að
ekkert þýddi fyrir mig að kvarta,
svo að ég beit á jaxlinn og hugs-
aði: Þú verður að afbera þetta
lika, Anna. Seinna varð mér lika
hugsað, að ef allt hefði verið eins
og það átti að vera milli okkar
Langa-Kads, hefðum við getað
talað um þetta og kannski hefði
það gert kalið léttbærara. En ég
steinþagði og minntist ekki á það
viö hann. Við áttum ekkert sam-
eiginlegt.
Daginn eftir hökti ég aftur af
stað út I skóginn. Fóturinn var
svo bólginn, að ég kom ekki skón-
um á hann. En Anna gamla
Kvernengen hafði gefið mér sokk,
sem búinn var til úr filthatti, og
hann kom nú I góðar þarfir. Ég
notaði hann við skógarhöggið
þaö, sem eftir var af vetrinum.
En ég hef aldrei orðið jafngóö i
fætinum siðan.
Um vorið vildi Langi-Karl ekki
lengur halda kyrru fyrir. Hann
var orðinn þreyttur á lifinu i kof-
anum og langaði út á vegina aft-
ur. Hann vissi, að Anna átti svo-
litla peninga. Þá tók hann af
henni og dagana á eftir drakk
hann þá út. Hann og Anna lögðu
enn einu sinni stefnulaust af stað,
en I lok april voru þau komin að
Sömadalnum, þar sem Istervatn
er i austur og Femundsfjöllin
gnæfa við himin.
— Nú vorum við aftur blá-
snauð. Langi-Karl var búinn að
drekka upp alla peningana'. Við
áttum ekki matarbita og ég var
næstum klæðlaus. Ég var farin aö
kviða hverjum nýjum degi. Eini
vonarbletturinn var vorið. Að
visu voraði seint, en sólarljósið
var hreinasti heilsubrunnur.
Við vissum um auðan fiski-
mannakofa, sem var sjö kiló-
metrum norðan við Haugsetvold-
en. Við ösluðum krapann og kom-
umst alla leið að kofanum við
vatnið. Dyrnar stóðu opnar, ryðg-
aður ofn stóð i einu horninu og
trébekkir voru festir við veggina.
Þakið var allt gisið og götótt, svo
að alls staðar sá i gegnum það.
Við lögðumst til hvildar á tré-
bekkina.
Þessum dögum i fiskimanna-
kofanum vil ég helzt af öllu
gleyma. Ég var að niðurlotum
komin og svo hungruð, að mig
langaði mest til að deyja. Otlitið
gat ekki orðið vonlausara. Og
Langi-Karl gerði ekki neitt til
þess að reyna að örva mig upp.
Við Langi-Karl vorum búin að
vera i kofanum i nokkra daga,
þegar tveir menn komu á hest-
vagni. Það var Jo gamli Haugset-
volden og Johan sonur hans. Það
var greinilegt, að þeir áttu alls
ekki von á þvi að koma að fólki i
kofanum og þeir virtust lika sjá,
hvaö illa var komið fyrir okkur.
Þegar Jo Haugsetvolden fór út úr
kofanum, leit hann á mig ákveð-
inn á svip og sagði: ,,A morgun
kemur þú til min”.
Mér fannst ég lifna við. Ég
endurtók orð hans með sjálfri
mér. Nú eða aldrei átti það að
gerast.
Daginn eftir, þrettánda april
1928, óð ég yfir isinn til Haugset-
volden. Vatnið á isnum náði mér i
Hrúts
merkiö
21. marz —
20. april
1 þessari v.iku verftur
þú aft taka til hendinni
vift þaö, sem þú hefur
látift sitja á hakanum
aft undanförnu. Starfift
verftur þér þó afteins
til ánægju og á
miftvikudaginn er útlit
fyrir, aft þú hafir lokift
öllu, sem fyrir lá og þá
gefst þér kærkomift
tækifæri til þess aft
létta þér upp.
Nauts-
merkift
21. april —
21. mai
Þig hefur lengi langaft
til aft eignast ein-
hverja nýja flik og nú
færftu hana aft gjöf frá
gömlum vini þinum,
sem þú hélzt aft væri
búinn aft gleyma þér.
Þift endurnýift
kunningsskapinn og
eigift margar
skemmtilegar stundir
næstu mánufti. Þú
skalt ekki fara út og
aft skemmta þér.
22. mai —
21. júnl
Einhverjir ættingjar
þlnir verfta fyrir
óvæntu happi, sem
þeir látaþignjóta gófts
af. Kunningi þinn, sem
þér er fariö aft leiftast,
kemur I heimsókn, en
nú bregftur svo vift, aft
þú kannt nærveru
hans einkar vel og
þiggur boft hans um
kvöldstund I kvik-
myndahúsi efta leik-
húsi.
Krahba-
merkift
22. júnl —
23. júll
Ljóns
merkift
24. júll
24. ágúst
Meyjar
merkift
24. ágúst —
23. sept.
Einhver röskun
verftur á vinnustaft,
svo aft þú þarft aft
bæta vift þig verk-
efnum. Þessi starfs-
aukning er þér
kærkomin, því aft þú
ert sérstaklega vel
upplagöur þessa dag-
ana og nýtur þess aft
glima vift ný verkefni.
Njóttu kvöldanna meft
fjölskyldu þinni.
Nokkrar breytingar á
högum þinum eru á
næsta leiti og þú skalt
vera vift öllu búinn.
Láttu ekki samstarfs-
fólk þitt slá ryki i
augun á þér meft
fagurgala, þvi aö þaö
biftur eftir tækifæri til
aö ná sér niftri á þér.
Heillalitur er blár.
Þú þarft aft lyfta þér
upp. Farftu þess vegna
I heimsókn til vina
þinna og dveldu hjá
þeim yfir helgina. Þér
verftur forkunnar vel
tekift og vináttan
verftur traustari eftir
en áftur. Þú þarft aft
huga aft eignum
þinum, þvi aft hirftu-
leysi getur valdift
skemmdum á þeim.
40 VIKAN 5.TBL.