Vikan - 12.06.1975, Blaðsíða 24

„Enginn kannbeturaðunna, en
éngin hryggir jafnskjótt þá, sem
hUn ann." Þessi orð skrifaði riím-
lega tvltugur maður um fjörutiu
og sex ára konu — hina dáðu
George Sand. bótt ungi maðurinn
væri aldrei elskhugi hennar, tókst
honum samt undravel að koma
orðum að eyðingarmætti ástar
hennar. Alla ævi var George Sand
jafnötul við að skrifa sögur og
hrærast f ástinni. Aður en hUn
„dró sig f hlé" frá ástinni og sett-
ist að úti i sveit til að skrifa
draumkenndar sögur, voru bækur
hennar undir sterkum áhrifum af
ástarævintýrum hennar. Nafnið,
sem hún varð þekkt undir, tók
hún upp eftir ástarævintýri sitt
með Jules Sandeau.
Réttu nafni hét hún Aurore
Dupin. Hún fæddist I júli 1804 og
var dóttir einkasonar heföarkonu
og ungrar konu, sem misjafnt orð
fór af og olli tengdamóður sinni ó-
skaplegum áhyggjum. Kannski
varð það Aurore til happs, að hún
rtlst mestmegnis upp hjrt ömmu
sinni og erfði dágóðar eignir og
laglega peningaupphæð eftir
hana. Arið 1822, þegar Aurore var
átjrtn ára, giftist hún ungum
baróni, Dudevant að nafni, og ól
honum fljótlega státinn son. En
áöur en langt um leið, fór Aurore
að veröa þreytt og leiö á sveitallf-
inu. Hvenær sem ungur og snotur
maður varð á vegi hennar, lét hUn
ekkert tækifæri ónotað til að elska
hann. Annað barn hennar var tal-
ið vera dóttir gamals kærasta,
sem hún heimsótti á ferðalagi i
Paris.
Þegar timar liðu fram, dvaldist
hUn stöðugt lengur og lengur I
Paris, og þar kynntist hUn Jules
Sandeau, sem varö fyrsti elsk-
hugi hennar til langframa. Bráð-
lega veitti hUn þvl athygli, að
eiginmaður hennar var farinn að
hafa fyrirlitningu á henni, og
henni þótti sem „það væri að
deyja lifandi að halda áfram að
bUa með maníji, sem hvorki sýndi
henni virðingu né traust". Ai.
nokkurra vlfilengja ákvað hUn að
fara frá honum eftir að hafa tjáð
hpnum, að hun vildi fá eyðslufé af
tekjum af eignunum, sem höfðu
orðið hans við giftinguna. Siðan
fór hUn með litlu dóttur sina til
Parlsar, þar sem hUn bjó með
Jules.
Astarsamband þeirra Aurore
og Jules Sandeau varði lengi. Þau
áttu fleira sameiginlegt en ástina,
þvi að þau unnu. saman. HUn fór
að skrifa satiru, sem hUn kallaði
Fígaró. Aurore vildi, að bókin
yrði gefin Ut undir höfundarnafn-
inu J. Sand. En elskhugi hennar
kvaðst ekki geta sett nafn sitt við
bók, sem hann ætti engan hlut aö.
Aurore var eigi að siður staðráðin
I þvi að nota karlmannsnafn, og
til málamiðlunar tók hún sér rit-
höfundarnafnið George Sand,
sem átti eftir að verða frægara en
hana óraði fyrir — og af öðrum
sökum.
George Sand, eins og hUn vildi
láta kalla sig, tók nú upp lifs-
háttu, sem hUn hélt sér við árum
saman. Sem uppreisnarmaður,
sjálfstæð kona og f rjálslynd hafn-
aði hUn öllum þeim höftum á
persdnufrelsi, sem konur I þá
24 VIKAN 24. TBL.
daga voru dæmdar til að gangast
undir. Til að leggja enn frekari á-
herslu á sjálfstæði sitt fór hun að
klæðast karlmannsfötum og
reykja vindla. HUn storkaði sam-
félaginu af öryggi og sjálfsvitund,
og henni veittist það létt. HUn var
alltaf umkringd vinum sinum Ur
bókmenntaheiminum, sem unnu
henni og dáöu hana — og I staðinn
elskaði hUn aðra af ástriðu.
Besta vinkona hennar, Marie
Dorval, spuröi einu sinni: „Hvað
olli þvl, aö hUn var svona tilfinn-
ingarik?" HUn komst að þeirri
niðurstöðu, aö „það væri ósk um
eitthvað mjög frábrugðið,
ástrlðufull þrá eftir að finna þá
sönnu ást, sem ætlð er reiðubUin
að beygja sig um leið og hUn svif-
ur". Sé þetta rétt ályktun, varð
óskin til þess að draga hana frá
Jules, sem gat ekki veitt henni
neitt meira. HUn'fór frá honum
iðrunarlaust. Næstu mánuðina
varð hUn fyrir hverri ástarsorg-
inni á fætur annarri, og þvi lýsir
hUn I bók, sem hUn skrifaði um
þetta leyti — bók, þar sem hUn
kom öllum tilfinningahita sínum
og angistarfullri leit sinni að ást-
inni að. Auk kaflmanna bar hUn
heita ást I brjósti til hinnar miklu
vinkonu sinnar, Marie Dorval,
sem var ágæt leikkona, og henni
skrifaði George Sand innileg bréf.
Þetta hleypti svo illu blóði í elsk-
huga Marie, að hann harðbannaði
henni að svara „þessari lesbiu,
sem væri alltaf á eftir henni"
George Sand var ekki lesblsk,
þótt ást hennar færi ekki alfara-
leiðir. Manninum, sem hUn elsk-
aði, vildi hUn ekki einungis vera
ástmey, heldur einnig hUsfreyja,
fóstra og umfram allt móðir.
Kannski þessi hafi verið ástæð-
an til þess, að elskhugar hennar
voru svo margir og margvlslegir.
Með hinu fræga ljóð- og leikrita-
skáldi Alfred de Musset fór hUn til
Feneyja. En ástarævintýri þeirra
var þrungið örvæntingu. Astriða
þeirra beggja olli þvi, að þau voru
ýmist á barmi örvilnunar eða I al-
gleymi gleðinnar, og ást þeirra
stóðst ekki öfgarnar i tilfinninga-
Hfi þeirra. George Sand fórnaði
honum fyrir vel efnaðan feneysk-
an lækni, sem vissi naumast hvað
hafði komið fyrir hann, en var
samt sem áður ósegjanlega stolt-
ur af sinni frægu ástmey. Hafi
henni fallið vel við hann, hefur
það Hklega verið vegna þess, að
hann var umhyggjusamur og
leyfði henni að vinna I friði.
Nokkrum mánuöum siðar var
hUn aftur komin til Parisar, þar
sem hUn tók upp fyrra ástasam-
band við Alfred de Musset, en I
það sinn f óru þau svo illa Ut Ur ást
sinni, að þau ákváðu að sjást ekki
oftar.
Maurois lýsir slitum ástasam-
bands þeirra á þessa leið: „Þau
voru bæöi haldin þeim veikleika
að krefjast hins algera. Tryggða-
rof á tryggöarof ofan, sættir og
aftur sættii\_leiddu til þess, að
ástriöa þeirra dvlnaði I stöðugt
meira ósamkomulagi. Þau voru
eins og tveir menn, sem berjast
upp á llf og dauða, bæöi svita-
storknir og blóðrisa, sem takast á
og reyna að koma nýju höggi á
hinn..."
ETYOA I
Hún var töfrandi og ástrík — stolt I
ástinni og ákaflega góðviljuð i vináttunni
—hún var blíð drottning, sem leit niður á
allt úr miklum hæðum. Þetta var sagt um
skáldkonuna George Sand, sem um skeið
var ástkona Chopins.
Ýmist yfir sig glöð eða yfir sig
komin af örvæntingu hélt George
Sand áfram að yrkja óð ástar og
listar, þar sem ástin speglaðist I
listinni. Hún hafði nu skiliö lög-
lega við mann sinn, sem hafði
yfirráðarétt yfir syni þeirra og
hélt eignum þeirra I Parls, en hUn
fékk aftur á móti sveitahusið,
sem hún unni svo mjög, og hún
hélt dóttur sinni. HUn fékk smám
saman- meiri áhuga á þjóðfélag-
inu og umhverfi sinu og tók póli-
tlska afstöðu til dægurmálanna.
En hUn hélt áfram að eiga
ástarævintýri. Einn elskhugi
hennar var Michel de Bourges,
lögfræðingur og nokkrum árum
eldri en George, sem þá var þrjá-
tiuogeinsárs. Enhann var þegar
orðinn sköllóttur og leit Ut fyrir að
vera beygður maður — og ekki
beint karlmannsimynd hennar,
þar sem mest gætti æsku, breysk-
leika og fegurðar, og auðvitað
þurfti hann að þarfnast hennar
sem móðurimyndar. Ekki leið á
löngu, áður en hún þoldi ekki