Vikan

Útgáva

Vikan - 29.01.1976, Síða 6

Vikan - 29.01.1976, Síða 6
í 'Hp EINN FYRIR Mt Járnkanslarinn þýski, Otto von Bismark, sagði einhverju sinni: ,,Ef ég mætti velja mér ævi einhvers dýrs á jörðunni, vildi ég vera maur. Þetta litla dýr lifir í samfélagi, sem er full- komið að allri stjórnarfarslegri gerð. Allir maurar verða að vinna, lifa nytsömu lífi.” Maurarnir búa I kvennasam- félagi. Karldýrin hafa engin áhrif á stjórn þess. Karlmaur- arnir eru látnir rasa út mjög ungir - svo er líf þeirra búið. Þeirra er ekki þörf lengur, og þeir deyja. Jafnvel þótt kvenmaurarnir stjórni öllu, getur verið erfitt að halda röð og reglu, og því eru allir siðir og venjur maurasam- félagsins mjög strangir. Þar eru engar alþýðutryggingar, og öll stéttabarátta er óhugsandi, því að maurasamfélagið er mjög ibúar mauraþúfunnar eru iðnir og reglusamir. í allt eru til í kringum 6000 tegundir maura í heiminum,ogallareiga þær það sameiginlegt, að þær sýna drottningu sinni takmarkalausa hlýðni og þjóna henni dag og nótt. stéttskipt og gæti vart þrifist öðru vísi. Af maurum eru til yfir 6000 tegundir, og aðeins nokkrar þeirra hafa einungis tvískipt samfélag kven-og karl- maura. Hinar eru miklu fleiri, þar sem samfélagið skiptist í þrjár stéttir: þernur, karlmaura og kvenmaura, sem heita drottningar, þegar þær eru frjóvgaðar. Þeirra hátignir eru óskaplega frjósamar, en þernurnar á hinn bóginn algerar óbyrjur. Eitt aðaleinkenni drottninganna er, að þær hafa vængi, en þernurnar hafa enga. Karlmaurarnir fá einnig vængi um tíma, en að- eins af því það er óhjákvæmi- legt, vegna þess að maurabrúð- kaupið fer fram I loftinu. vegnar sjaldan nokl^uð betur. Alls konar smádýrum þykja þær mesta lostæti, og fáum einum tekst að lifa af og stofna sitt eigið ríki. Það er heldur ekki sérlega ein- falt. Fyrst verður prinsessan að losna við vængina, sem eftir frjóvgunina eru aðeins til trafala við vinnuna. I fyrstu nægir prinsessunni bráðabirgðaheimili. Einhvers staðar milli steina eða í vari við trjábút grefur hún sér holu. Við brúðkaupið safnar kven- maurinn sæði karlmaursins I sér- stakan poka, þar sem hún varð- veitir það, svo hún geti haldið áfram að verpa frjóvguðum eggj- um næstu tólf árin og jafnvel lengur, án frekara ástalífs. Endalok ástaleiks karlmaurs- ins eru harla dapurleg. Að honum loknum er hann ófær um að sjá um sig sjálfur, og hann deyr fljótt. Oft verður hann þó einhverjum fuglinum að bráð, áður en svo langt er komið. Verðandi drottningunni Eftir brúðkaupiö fella maura- drottningarnar vængina og grafa sér holu í jörðina. i þessari holu hafast þær við í nokkrar vikur og verpa þar eggjum sín- um. Ur eggjunum koma lilrtLir, sem púpa sig, og úr púpunum koma loks ung- maurar. skríður ofan I hana og lokar á eftir sér. Þarna I dimmri og óþægilegri vistarverunni hefst prinsessan við næstu vikurnar og mánuðina - stundum heilt ár. Síðan verpir hún eggjunum, sem hún annast af stakri kost- gæfni. Eftir eina til fimm vikur skríða lirfurnar úr eggjunum. Þær eru augnlausar og fótalaus- ar, en hafa stóran munn. Drottningin verðandi elur þær á safa, sem hún framleiðir sjálf. Lirfurnar púþa sig eftir tvær til tíu vikur - á veturna þó ekki fyrr en eftir nokkra mánuði. Móðirin gætir þess þá vandlega, að þurrt sé'kringum púpurnar, og eftir tvær til þrjár vikur skríða loks ungmaurar úr púpunum. Fyrstu þegnar drottningar em I' heiminn bornir. ,,Þú ert ekkert - þjóð þín er allt„ er aðalregla í maurasamfél- aginu. Miklar byggingafram- kvæmdir hefjast, og þeim stjórn- ar drottningin, en ungmaurarn- 6 VIKAN 5. TBL.

x

Vikan

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.