Vikan - 01.03.1979, Blaðsíða 42

Eg Á LANGAN feril að baki mér
sem einkaspæjari, og eitt af þeim
merkilegustu málurn sem ég hef fengist
við er sagan uni safnið i Gjellvik. Það
stendur þar á hæð niðri við sjóinn —
skemmtilegt. litiðsafn.
Gjellvik er friðsantur staður — að
minnsta kosti á veturna. Á sumrin færist
þar líf í tuskurnar. því að bærinn er
vinsæll sumardvalarstaður.
Ég var ekki ýkja hrifinn af að þurfa að
fara þangað. En dag einn snemma um
vor. þegar ég ætlaði að fara að opna
skrifstofuna niina, kom maður þjótandi
upp tröppurnar. Hann stefndi beint að
mérogkynntisig:
— Ég er Mikkel Endresen, sonur
málarans Dagfinn Endresen. Gctið þér
komið rneð mér til Gjellvik?
— Afsakið. sagði ég. Leyfist ntér
kannski að spyrja um hvaða mál cr að
ræða?
— Ég skal útskýra það fyrir yður á
leiðinni. Ég er með bil. Komið nú með
mér.
Ég var að því kominn að mótmæla. en
mundi þá eftir að ég hafði ekki annað
þarfara að gera i svipinn. Þess vegna fór
ég með honurn.
MkKEL Endresen var á fertugs
aldri. Á leiðinni sagði hann mér i stuttu
rnáli hvað gerst hafði. Hann og systkini
hans tvö höfðu erft hús eftir föður sinn i
Gjellvik. Faðir þeirra hafði átt
verðmætt málverkasafn og þessi
málverk tilheyrðu nú safninu í Gjellvik.
Faðirinn hafði gætt þess vel að erfða
skráin væri á allan hátt lögleg. og þar
með hafði arfur systkinanna minnkað að
mun. Mikkel Endresen átti sér eldri
bróður og yngri systur. Öll voru þau
vægast sagt óánægð með sinn skerf.
En þau fengu ekkert að gert. Og það
var heldur ekki þetta vandamál, sem þau
leituðu til mín með.
Mikkel Endresen virtist ákaflega
áhyggjufullur.
— Það er búið að stela sex myndum,
sagði hann. í þrjú skipti. Við stöndum
öll ráðalaus. Lögreglan hefur ekkert til
að fara eftir. Við létum skipta um lás, og
það eru ekki nema tveir lyklar til að
lionum. Þetta eru sérsmíðaðir lyklar og
ómögulegt að láta smíða eftir þeim.
— Og hverjir hafa þessa lykla?
— Lénsmaðurinn hefur annan. Hinn
hefur Gulliksrud, gamli umsjónar-
maðurinn. Hann sér alveg um safnið,
selur miða og slíkt. Hann býr sjálfur I
íbúð fimmtiu metrum frá safninu.
— Er hægt að treysta honum?
Mikkel Endresen brosti:
— Hann er ábyggilega áreiðaniegri en
nokkurerkiengill!
— Hafið þér þekkt hann lengi?
— Allt mitt lif. Hann hefur verið I
þjónustu fjölskyldunnar siðan ég rnan
eftir mér.
— Hvað meö lénsmanninn? Það
hefur kornið fyrir...
Smásaga
eftir
Gunnar Oi
Þýðandi: Jóhanna Þráinsdóttir
Leyndardómur
safnsins
Þau voru þrjú systkinin, sem hö/ðu
erft hús eftir föður sinn, frægan
málara, en málverkasafn hans
tilheyrði nú safninu í Gjellvik. Og nú
voru hin dýrmætu málverk tekin að
hverfa, eitt af öðru.
— Hann er alveg 100 prósent ntaður.
Traustur og áreiðanlegur. Konan hans
scgir að hann sofi nteð lykilinn unt
hálsinn.
— En hvers vegna þarf lénsmaðurinn
að hafa lykil?
Mikkel Endresen yppti öxlum:
— Það er hagkvæmara þannig. Áður
höfðum við venjulega lykla. Hver sem er
gat látið sniiða eftir þeim. En svo
skiptum við um lása. og þá varð
Gulliksrud auðvitað að hafa lykil.
Lénsmaðurinn fékk hinn, ef eitthvað
skyldi konta fyrir. Okkur fannst
heppilcgra að hafa cinn til vara.
— Og siðan hefur verið brotist inn
tvisvar sinnum?
— Já. það er alveg óskiljanlegt.
— Ekki veit ég það. Er kannski hægt
að komast inn i safnið eftir
leynigöngum?
— Svona holu i jörðinni. sagði Mikkel
Endresen háðslega. scm endar beint inni
i safninu?
— Þvi ekki það. sagði ég brosandi.
Eða þá aö hér er um erkiengil að ræða
— sem hefur vit á málverkum.
^MjKKEL Endresen var piparsveinn.
Hann var svo gestrisinn að bjóða ntér að
gista hjá sér og var tilbúinn til að lána
mér allt sseni ég þurfti á að halda.
jafnvel náttföt og tannbursta.
Það kom i Ijós að öll fjölskyIdan eyddi
suntarleyfinu i gamla húsinu. Eldri
bróðirinn. Truls Endresen. var kvæntur
og átti tvö börn. Hann virtist rólegur og
friðsamur maður. Það varð aftur á móti
ekki sagt unt systurina. Synnöve. Hún
virlist vera algjör gaddavir.
Hún stjórnaði eiginmanni og börnum
harðri hendi. Eftir fimm minútur var ég
búinn að fá meira en nóg af henni. Þrátt
fyrir mótmæli Mikkels Endresen, kaus
ég heidur að vera á hóteli.
Ég konia þó aftur um kaffileytið til að
ræða málið nánar. öll fjölskyldan var
sammála um að ráða einkaspæjara, ef
hann kynni að geta leyst gátuna.
Gulliksrud var líka mættur. Hann var
virðulegur, gamall maður. Áreiðanlega
rúmlega sjötugur, en hress og unglegur.
Ég gætti þess vel að velja mér sæti við
hlið hans, og eftir kaffið fórurn við
saman til safnsins.
IrAÐ VAR reglulega athyglisvert.
Gulliksrud var góður og fróður leiðsögu
maður. Hann sagði rnér líka frá málar-
42 Vikan 9.tbl.