Vikan - 12.11.1987, Blaðsíða 50

Ijósaperu" hugsaði Hermann
með sér.
Hann heyrði suðið í eyrum
sínum og fannst það vera eins og
útvarpstæki á fullu, stillt á enga
stöð; þetta var svæfandi. Her-
mann fannst að hann liði í
bylgjukenndum hreyfingum út í
geiminn ...
Skyndilega stóð Hermann upp
og hélt í átt til námunnar. Hann
vissi eiginlega ekki hvort hann
væri vakandi, en hann æddi samt
niður að námunni hröðum tif-
andi skrefum. Hann stiklaði með
miklum hraða á spýtnabrakinu
yfir forina og leit flóttalega í
kringum sig á draugalegar bygg-
ingarnar sem virtust iða af draug-
agangi í dauðleika sínum, eða
það fannst Herman. Loks stóð
hann aðeins í þriggja metra fjar-
lægð frá opinu. Pað marraði
drungalega í fúnu trégólfinu þeg-
ar hann færði sig nær opinu og
vindur þeytti upp þurri brúnleitri
mold. Dimman þarna var ótrú-
leg, svo svört. Hermann gekk
eitt-tvö skref áfram og allt í einu
stóð hann á barmi opsins milli
lyftustoðanna, og rýndi niður í
myrkrið. Aldrei hafði gnauðið
verið hærra.
F>á fann hann þá ógeðslegustu
rotnunarlykt sem hann hafði
fundið leggja upp úr námuopinu.
Hermann rykktist aftur á bak
sem skrækkenndum hósta.
Hann hafði ekki risið nema til
hálfs þegar hann fann sér til
hroðalegrar skelfingar að eitt-
hvað ýtti aftan á sig. Hermann
rak upp hálf kæft öskur: ef hon-
um yrði ýtt 15 sentimetrum
lengra þá mundi hann detta nið-
ur um opið. Hermann spyrnti
fótunum af öllu afli í jörðina og
reyndi að líta við, en gat það
ekki. Honum virtist sem opið
biði næstum græðgislega eftir því
að geta kyngt honum niður í gap
sitt. Hans eigin hjartsláttur ætl-
aði að slíta ltkama hans í sundur
og hann varð skyndilega renn-
blautur af svita. Hermanni
fannst þunginn ætla að rífa sig í
tætlur og hann rykkti sér til hlið-
ar og læsti höndum sínum utan
um lyftustoð, og hélt sér þar
dauðahaldi. Jafn skyndilega og
þrýstingurinn byrjaði hvarf
hann. Augu Hermanns tifuðu af
hræðslu og líkami hans gekk upp
og niður af skelfdum andar-
drætti, hann heyrði ekki að hann
hljóðaði í hverjum útblæstri.
Líkami hans var skrúfaður fastur
við staurinn. Svitinn braut ennþá
út og klístraði föt hans og hár.
Hermann reyndi að koma auga á
50 VIKAN
árársarveruna ... en hann sá ekk-
ert ... EKKERT. Hann heyrði
skrjáf í kringum sig, það hræddi
hann enn meira. Hendur Her-
manns læstust enn fastar utan um
stoðina.
Timinn hafði lokað sig inni í
augnablikinu og bærði ekki á sér.
Hermann Raucher reyndi af öll-
um mætti að hugsa skýrt ...
lógískt, Guð, hann kunni ekki
einu sinni Faðir vorið, hvað þá
boðorðin tíu. Hermanni var það
ljóst að hann var að missa vit-
glóruna fyrst hann ætlaði að fara
að biðja, ekki fannst arða af trú-
rækni í honum. Hann tók sér
leyfi frá hræðslunni og fram-
kvæmdi allsherjar sálköfun:
minnishólf merkt bænir í heilan-
um - galtómt.
. 10.000 volta hræðsla spann
öskur utan um Hermann, þegar
eitthvað byrjaði að spenna baug-
fingur og litlafingur frá stoðinni
hörðum, köldum og fantalegum
tökum. Hermann herti takið af
öllu afli, en fingurnir voru
spenntir enn lengra frá, uns
hornið fingur-handarbak var
orðið 155°.
Rafmagnaðir brestir tóku að
spila í fingurliðum Hermanns.
Síðan kom smellur, svo skerandi
öskur Hermanns. ískaldur sviti
spýttist í allar áttir, hann slengdi
höfðinu sársaukalega í allar áttir,
og hljóðbylgjur merktar sárs-
auka dreifðust samviskusamlega
út um loftið. Hönd hans kipptist
krampakennt að líkama hans, og
Hermann hafði gleymt atburða-
rásinni vegna sársaukans, fann
hann í gegnum dofann að hin
hendin var spennt frá, og hann
riðaði til falls. Augun voru blind-
uð af vatni, svita og hræðslu,
hann gat ekki stunið upp hljóði,
eitthvað hafði tekið sér bólfestu í
hálsinum og meinaði öllu hljóði
útgöngu. Ur 1/1000000 úr sek-
úndu að honumfannst, horfði
hann niður í námuopið sem hafði
opnað sig til fulls til að geta
gleypt hann, kom hann auga á ...
kaðal ... vírkaðal. Á meðan
hann vó salt á brúninni settu
lamaðar heilafrumur Hermanns
saman skýra hugsun: „ég stekk á
kaðalinn". Tilbúnar eins og
hlaupatíkur spruttu taugafrum-
urnar með boðin til útlimanna og
fyrr en varði var hann stokkinn
út í myrkrið til kaðalsins ...
Lófarnir skullu á ísköldum,
slepjugum og slímugum vírkaðli,
þar sem ryð virtist þrífast á besta
máta. Búkur fylgdi bragði, fyrst
ein hendi, þá hin og fæturnir rúll-
uðu sér í kringum kaðalinn og
síðan skall líkami hans á vírnum.
Hnykkur skók kaðalinn og
Hermann dinglaði í myrkrinu.
Kuldinn var ægilegur, gróf sér
auðveldlega leið inn í holdið,
kjötið, sinar og bein. Hann
heyrði sinn eigin hjartslátt
glymja í veggjum opsins. Öskrin
og ópin sem Hermann hafði
framleitt heyrði hann bergmála
niður, neðar, lengra, dýpra.
Hermann bar hönd að augun-
um og þurrkaði vatnið, drulluna
og leit niður fyrir sig. Svart ...
ekki svart, heldur sótsvart, líkt
og ljósagnir kæmust hvorki frá
né að. Hann leit upp að opinu og
reyndi að sjá það sem hafði ýtt
honum fram af brúninni: ekkert
... EKKERT. Hvar var það,
hvar, hvar, hvar ... hlátur, já
hann gat svarið það, einhver
ímynd hláturs utan úr myrkrinu,
rykkjóttur hryglandi andardrátt-
ur ... fótatak. Augun ætluðu að
rifna út úr Hermanni og þau
gleyptu hverja ljósögn sem þau
náðu í; eyrun: tífölduðust... Það
fjarlægðist, fjarlægðist.
Hugsun, hugsun, allt sem gat
talist hugsanaferli hafði fyrir
löngu yfirgefið heila Hermanns
eins og áhöfn yfirgefur brenn-
andi skip fullt af sprengiefni. Þó
skaust ein og ein úr felum: var
kaðallinn traustur, hvernig
komst hann upp aftur, af hverju
hann? Þreyta og kuldi, skjálfti,
gríðarleg spenna á þöndum
vöðvun hans bankaði með raf-
lostskenndu höggi í huga hans,
efnislegum. Öll liðamót köld,
ísköld; stirð, hnýtt og harðlæst:
óhreyfanleg. Tilfinningin var
eins og hjá liðagigtarsjúkling.
Nú fyrst tók hann eftir því að
hann seig hægt og rólega niður
kaðalinn, kaldan og sleipan með
þykkt ryðlag á sér eins og vel
smurð brauðsneið. Járnflísar úr
kaðlinum byrjuðu að ganga inn í
lófa Hermanns, sem æpti hálf-
kæfðu veini undan sársaukanum.
Hann reyndi með ísköldum
vöðvum sínum að klifra ofar en
... en seig bara neðar, þessi lykt,
andstyggðar viðbjóður neðan úr
opinu, átökin og skelfingin
höfðu dregið úr honum allan
kraft ... allan, mergsogið hvert
einasta Newton úr vöðvum hans,
hann bara seig og seig .. mjög
hægt og markvisst meðan fleiri
og fleiri járnflísar úr kaðlinum
stungust inn í berar, kaldar
hendur hans. Skælandi af sárs-
auka, með hendurnar fullar af
járnflísum og kaðli, fann hann
allt í einu að enginn kaðall var á
milli fóta hans, vírsaumurinn var
á enda, búinn.
Dýpsta, örvæntingarfyllsta óp
alheimsins glumdi nú í göng-
unum, frá mannveru sem var
dauðadæmd á hroðalega myrkra-
legan hátt í sögu heimsins. Hann
grétt eins og barn, krakki. í ör-
væntingu sinni tók hann að
sveifla sér til og frá á kaðlinum,
þegar hendur hans áttu nokkra
sendimetra ófarna að enda kað-
alsins. Þungur var hann, en bif-
aðist. Á hugsunar stökk hann af
vírsaumnum í átt til veggjanna.
Hendurnar fálmuðu með
ómennskum hraða eftir gripi ...
hann skall á ísaldarköldum
veggnum ... og greip í, já stein-
nibbu. Von skaut upp í huga
hans um að kannski ætti hann
eftir að komast upp þangað til
krak hljóð og steinmylsnur
hrundu yfir hann. Hermann
Raucher féll aftur fyrir sig með
skerandi öskri niður t ... NÁM-
UNA.
Næst vissi hann af sér þegar
hann skall á ískalt yfirborð
drullupolls. Æðisgengin krampi
gekk um líffæri Hermanns á
meðan hann klauf vatnið, sem
var varla heitara en 4°C. Her-
mann klesstist með smelli á botn
drullupollsins.
Það var frekar frystu, krömdu
mannakjöti sem skaut upp á yfir-
borðið heldur en Iifandi manns-
líkama. Sársauka hafði Her-
mann fyrir löngu gleymt enda
hafði taugakerfinu slegið út fyrir
löngu. Með einhverju sem átti að