Vikan - 14.11.1991, Page 90

GRASKERJAFRÆ OG
H BÆTA HEILSUNA
STYRKJA
BLÖÐRUNA
OGMINNKA
H/íTTU Á
BLÓÐRÁSAR-
SJÚKDÓMUM,
SEGIR SAGAN
Blaðamönnum var boðið að
bragða graskerjaolíuna í
Pechmanns alte Ölmiihle. Olían
er á undirskálinni fremst til
hægri. Ofan í hana átti að stinga
brauðbitunum sem eru við
hliðina á undirskálinni. Fyrir
aftan til hægri eru fóðurkökurn-
ar úr hratinu sem eftir verður
þegar búið er að pressa olíuna
úrfræjunum. Þessarfóðurkökur
eru sagðar næringarríkar og
gætu komið sér vel fyrir fólk í
vanþróuðum löndum, ekki
síður en fyrir búsmalann í
velferðarríkjunum. Á tréspjald-
inu yfir borðinu stendur að
fáeinir skiidingar kæmu sér vel
til þess að bæta rekstur
myllunnar.
því eru pressaðar fóðurkökur
á staerð við matardisk.
Irmgard Schober sagði að
graskerjafraejaolían geymdist
vel. Sé flaskan látin standa á
dimmum og svölum stað helst
olían fersk I að minnsta kosti
9-12 mánuði. Hún benti á að
engin olía vaeri betri með
grænmeti en þessi og kostur-
inn væri líka sá aö af henni
þyrfti aðeins örfáa dropa þar
eð hún er töluvert bragðsterk.
STYRKIR BLÖÐRU OG
BÆTIR BLÓDRÁS
Graskerjafræ og olía hafa
sitthvað til að bera. Hvort
tveggja er heilsusamlegt auk
þess sem það er bragðgott.
Olían og fræin eru auðug af E-
vítamíni og rannsóknir ku hafa
Frh. á næstu opnu
blaðamanna Pechmanns alte
Ölmuhle í Ratschendorf i
Steyermark í Austurríki og var
þar leiddur í allan sannleikann
um ágæti graskerjaolíunnar
og fræjanna, en það gerði eig-
andinn Irmgard Schober. Hún
sagði okkur að olíumyllan sín
stæði á gömlum merg. Fram-
leiðsla hófst í henni árið 1774.
Fyrir þremur árum ákváðu
Schober-hjónin að koma í veg
fyrir að myllan grotnaði algjör-
lega niður. Þau lagfærðu það
sem lagfæra þurfti og hófu
graskerjaolíuframleiðslu með
gömlu og upprunalegu aðferð-
unum.
Mylluhúsið í Ratschendorf
lætur lítið yfir sér og ekki er
þar hátt til lofts né vítt til
veggja. í myllunni vinna þrír
menn við framleiðsluna í
dimmum húsakynnum sem
auðvelt er að ímynda sér að
hafi verið notuð jafnvel fyrir
rúmum tveimur öldum. Gras-
kerjafræin verða að vera alveg
tandurhrein og þurr þegar
framleiðslan hefst svo olían
verði fyrsta flokks. Fyrst eru
þau ristuð, síðan möluð, mjöl-
ið blandað vatni og hnoðað og
að því búnu er olían pressuð
úr mjölinu. Öðrum megin úr
pressunni rennur olían en hin-
um megin kemur hratið og úr
Grasker hafa ekki verið mik-
ið á borðum Islendinga fram til
þessa og helst þekkjum við
þau af myndum af graskerja-
luktum í litabókum barnanna.
Þar getur oft að líta grasker
sem kjötið hefur verið tekið
innan úrog síðan skorin augu,
nef og munnur á ávöxtinn eða
öllu heldur börkinn utan af
honum. Inn í þetta er síðan
sett kerti. Þetta er þó allt að
breytast. Hægt er að kaupa
graskerjafræ í verslunum hér
og grasker er á boðstólum i
salatbarnum í Hagkaup.
Fyrir nokkru heimsótti hópur
s
o
cn
C£.
O
Irmgard Schober messar yfir blaðamönnum frá ýmsum löndum.
Fyrir aftan hana er gamla graskerjafræjamyllan sem hún og maður
hennar hafa endurreist, þó ekki húsið né vinnuaðferðirnar því þær
eru hinar sömu og þegar myllan tók til starfa seint á nitjándu öld.
Þeir sem byrja að tína upp
í sig graskerjafræ eiga í
mestu erfiðleikum með
aö hætta. Fræin eru sérkenni-
leg á bragðið og sumir halda
því meira að segja fram að
þau minni svolítið á íslensk
söl. í Steyermark í Austurríki
eru fræin mjög vinsæl og það
sem meira er, þar ber enginn
fram grænmetissalat án þess
að blanda það fræjum eða
nokkrum dropum af graskerja-
fræjaolíu. Olían er dökk og
bragðmikil, mun bragðmeiri en
þær olíur sem almennt eru
hafðar út á salöt.
90 VIKAN 23. TBL. 1991