Vikan - 06.02.1992, Qupperneq 10

É6 HIITI ÍSBJÖRC, É6 IR LJÓN
co
BOÐSKAPUR VERKSINS
ER MJÖG ÞARFUR
- SEGIR BRYNDÍS PETRA BRAGADÓTTIR
„Mér finnst ísbjörg ósköp brjóstumkennanleg. Hún er samt sem
áður vongóð og trúir á hið góða, trúir á betri heim og býr sér iíka
til betri heim. Hún flýr inn í draum eða eins og hún segir sjálf: „Ég

átti mér annan og lifandi heim.“ Hún flýr fullkomlega inn í annan
veruleika til að útiloka það sem er vont,“ segir Bryndís Petra
Bragadóttir sem leikur ísbjörgu ásamt Guðrúnu Gísladóttur.
- Hvað viltu segja um uppeldi hennar?
„Fjölskylda hennar hefur auövitað mest mót-
andi áhrif á hana. Hún fær tvöföld skilaboð í
uppeldinu en að hennar áliti er pabbi hennar
góður og hún hlýðir honum frekar en mömmu
sinni, þó hún átti sig ekki á því fyrr en löngu
seinna. Annars fær hún mjög sérstakt uppeldi
þvi fjölskyldan er einangruð innan veggja
heimilisins. Heima hjá sér er hún að vissu leyti
örugg en í skólanum finna krakkarnir að hún er
öðruvísi og hún finnur það sjálf. Hún heldursig
því út af fyrir sig.“
- Heldurðu að það séu margir einstakl-
ingar likir ísbjörgu?
„Já, ég er hrædd um það, fólk sem mótast
ekki endilega við sömu heimilisaðstæður og
hún en á það hins vegar sameiginlegt að það
hefur ekki fengið kærleiksríkt uppeldi, hefur
þurft að sjá um sig sjálf og bera ábyrgð á sér
frá unga aldri. Það hefur þurft að berjast áfram
af eigin rammleik í lífinu og er því hættara við
að leiðast út á villigötur."
- Nú er meðal annars fjallað um vændi í
þessu verki. Heldurðu að það sé algengt í
okkar samfélagi?
„Já, ég held það sé miklu meira um það en
við höldum. Ég hef þó ekki orðið vör við það
sjálf enda á ég það kannski sameiginlegt með
ísbjörgu að trúa á hið góða í öllu.“
- Heldurðu að verkið lýsi íslenskum
veruleika?
„Ekki bara íslenskum, þessir hlutir eru að
gerast um allan heim. Allt heimilisofbeldi virðist
byggjast á ákveðnu munstri sem er eins alls
staðar í heiminum. Þetta getur myndað félags-
legan arf sem gengur í gegnum margar kyn-
slóðir. Það er erfitt að rjúfa þann hring því fólk
leitar í það sem það þekkir og það veitir því
ákveðna öryggiskennd þó það sé því ekki fyrir
bestu. í bókinni er þung undiralda. Það má
segja að hún sé eins og gjafapakki í fallegum
umbúðum en undir niðri er óhugnaður sem
lesandinn skynjar jafnvel meira ómeðvitaö.
Sumir hafa ekki einu sinni komið auga á það í
bókinni að faðir hennar misnotar hana. Þetta
efni er vandmeðfarið og erfitt að koma því til
skila, mér finnst því stundum eins og við séum
með lítinn gullmola í höndunum sem við þurf-
um að fara ofur varlega með. Ég held að boð-
skapur verksins sé mjög þarfur. isbjörg býr við
ákveðna einangrun sem er ofbeldi í sjálfu sér.
Hún flýr inn í drauminn, býr við ákveðna sjálfs-
afneitun og ber litla virðingu fyrir sjálfri sér.
Hún er full af sektarkennd og telur sér trú um
að það sem kemur fyrir hana sé henni sjálfri að
kenna.“
- Hvað heldurðu að sé hægt að gera til
að koma í veg fyrir heimilisofbeldi?
„Ég held að uppeldi og fyrstu ár ævinnar
skipti mestu varðandi persónuþroska hvers og
eins því þar eru lagðar mikilvægar undirstöður.
Lífsgæðakapphlaupið hjá okkur er orðið sjúk-
legt, svo og verðmætamatið, því lífsgæðin fel-
ast ekki í dýrum hlutum eða utanlandsferðum.
Við erum alin upp í því að eyða peningum og
að það sé hægt að kaupa allt fyrir peninga.
Mikill og vaxandi fjöldi einstæðra mæðra veld-
ur einnig ákveðnum vanda því þær geta ekki
valdið fyrirvinnuhlutverkinu og uppeldinu sam-
tímis. Það skapar einnig ákveðin vandamál
hvað það er erfitt að koma sér upp húsnæði
hér á landi því ómæld orka og peningar fara í
að koma sér því upp.“ n
10 VIKAN 3.TBL.1992