Vikan - 16.04.1992, Side 8

A Höskuld-
ur segir að
drykkjuvenj-
ur Islendinga
séu að breyt-
ast og þeir
sækist nú
fremur eftir
þurrum vín-
um en áður.
Ástæðuna
telur hann
meðal annars
vera framfarir
og aukna fjöl-
breytni í
matargerð.
eru hin svokölluðu sérvln. Þau
fást í vínbúðunum í Austur-
stræti og Mjódd, auk þess sem
veitingahúsin geta fengið þau
af lager. Þessi vín eru ætluð
þeim sem raunverulega hafa
áhuga á vínfræðum og vilja
nálgast ákveðnar víntegundir
sem fengið hafa tiltekna
flokkun, svo sem vín sem
tengjast ákveðnum köstulum
eða framleiðslusvæðum. Á
þessu er svolítil hreyfing en (
raun munar ákaflega Iftið um
þetta miðað við milljón lítra
léttvínssölu á ári. „Sérvínin
seljast yfirleitt aðeins í nokkr-
um kössum, segir Höskuldur"
ÓSKAVEIGAR
INNFLUTTAR
Veitingamenn hafa stundum
lýst óánægju sinni með þær
takmarkanir sem eru á sér-
pöntunarþjónustu ÁTVR en sú
þjónusta á að gera veitinga-
mönnum kleift að fá vín sem
ekki eru á söluskrá Áfeng-
isverslunarinnar. Veitinga-
menn fá til dæmis ekki að hafa
í gangi nema tvær til þrjár
pantanir í einu. Hver eru rökin
fyrir því? „Sú regla gildir hér
að veitingahús, sem sérpanta
vöru, greiða ekkert þegar þau
panta heldur þurfa þau að
leysa út vöruna innan hálfs
mánaðar frá því hún kemur til
landsins. Á því eru engin tak-
mörk hversu mikið veitinga-
menn panta í hvert sinn, það
er á þeirra ábyrgð. Á hinn bóg-
inn höfum við sett þeim
ákveðnar skorður um það hve
margar pantanirnar mega vera
í einu.
Auðvitað kemur þetta mis-
jafnlega niður á mönnum og
stundum getur jafnvel verið
um óréttlæti að ræða en á það
ber að líta að veitingahús eru
misjafnlega stöðug í rekstri.
Um suma staði virðist það
gilda að maður getur varla
snúið sér við áður en búið er
að skipta um eigendur að
þeim og sú staða getur jafnvel
komið upp að nýir eigendur
telji sig algerlega óbundna af
pöntunum fyrri eigenda. Þess
vegna höfum við sett þetta þak
á pantanafjöldann en vitaskuld
eru hér hótel og veitingastaðir
sem alltaf hafa borgað allt sitt
þannig að gagnvart þeim er
þetta frekar óréttlát
framkvæmd," segir Höskuldur
og aðspurður um það hvort
ekki sé hægt að veita undan-
þágur svarar hann því til að
erfitt sé að segja við einn aö
honum sé treystandi en hafna
öðrum.
ÁFENGI Á FRÍSVÆÐI
„Nú er að verða á þessu breyt-
ing því að um siðustu áramót
var sett á stofn svokallað fri-
svæði í tengslum við Tollvöru-
geymsluna. Munurinn á frí-
svæði og tollvörugeymslu er
sá að í síðarnefnda tilvikinu
telst vara innflutt sem þar er.
Vara á frísvæði telst hins veg-
ar vera á geymslusvæði en
ekki innflutningur hennar. „Við
höfum ekkert á móti því að
versla við fyrirtæki sem hafa
áhuga á að geyma vörur sínar
hér á landi svo fremi að hér
finnist einhver kaupandi að
þeim. Þetta gætum við kallað
C-skráningu og jafnvel væri
hægt að stilla upp þeim teg-
undum sem fáanlegar væru á
frísvæðinu. Aldrei væri þó
miöað við minna en einn
kassa sem flutt væri inn í
einu.“
Talsvert hefur til dæmis ver-
ið flutt inn af vínum frá frönsku
dreifingarfyrirtæki sem heitir
Eurovín og það fyrirtæki gæti
átt vín f íslensku frísvæði.
Þannig gætu íslenskir kaup-
endur haft samband við ÁTVR
og óskað eftir vínkaupum af
þeim birgðum.
NOKKUR ÞÚSUND
FLASKAN
Einstaklingar geta einnig
gengið inn í sérpöntunarþjón-
ustuna en þó aldrei pantað
meira en fimm kassa f einu.
„Við lítum svo á að 60 flöskur
sé hæfilegur skammtur fyrir
einstakling enda á vínið að
vera til eigin nota. Þegar fólk
sérpantar hérna þá greiðir það
erlenda verðið og flutnings-
gjald vörunnar. Ef það leysir
ekki til sín pöntunina fer hún
annaðhvort inn á lager hjá
okkur gegn endurgreiðslu eða
víninu er hreinlega eytt. Það
ber þó að athuga að í flestum
tilvikum er mjög óhagkvæmt
að flytja inn einn kassa þvf
hann lendir oft í ákveðnum
lágmarkstaxta á flutnings-
gjaldi. Við höfum til dæmis eitt
slfkt tilfelli þar sem kassinn
kom frá Spáni í gegnum höfn-
ina ( Antverpen. Þá nam flutn-
ingsgjald háum upphæðum og
sá sem pantaði þann kassa
var alls ekki reiðubúinn að
borga nokkur þúsund krónur
fyrir hverja flösku þegar kass-
inn var kominn hingað,“ segir
Höskuldur og greinilegt er að
innflutningurinn krefst vand-
legrar íhugunar og kostnaðar-
athugunar áður en af stað er
farið.
Vegna takmarkaðrar getu
ÁTVR til að kanna efnainni-
hald áfengis mælir Höskuldur
Jónsson eindregið með því að
þau vín sem einstaklingar jafnt
sem veitingamenn hyggjast
flytja inn séu finnanleg í skrá
einkasöluaðila á Norðurlönd-
um en hana má nálgast hjá
Áfengis- og tóbaksverslun
ríkisins. Og ein gullin regla:
Gleymdu ekki sköttum og ann-
arri álagningu við kostnaðar-
útreikningana því oftar en ekki
er rennt blint í sjóinn með inn-
flutninginn, sérstaklega ef
ÁTVR þekkir ekki til seljand-
ans erlendis. Þótt varla sé
ástæða til að taka það fram þá
er þess krafist að innflytjand-
inn fylli að minnsta kosti tvo
fyrstu áratugina.
ALDUR OG ÞROSKI
Vín geta verið ákaflega mis-
jöfn og fer um það til dæmis
eftir aldri og þroska vínsins.
Fer ÁTVR eitthvað eftir sliku í
innkaupum sínum? „Við höf-
um aldrei keypt inn vín til að
liggja með þau. Sum vín, sem
okkur bjóðast, þarf að geyma í
fimm eða tíu ár og íslendingar
hafa litla þolinmæði til slíkra
hluta. Þó eru til menn sem
kaupa ný vín til að láta þau
eldast og þá geta þeir óskað
sérpöntunar á sérstökum ár-
gangi.
Þorri þess sem hingað kem-
ur af vínum er tilbúiö til neyslu
þegar vínin koma í verslanirn-
ar. Þau vín sem heimurinn
drekkur eru að langmestum
hluta ung og þau sem ekki
hafa sérstaka héraðsmerkingu
eða medalíur eru langmest
seld,“ segir Höskuldur og á
hér við það sem kallað er
borðvín eða landvín, það er
að segja vfn tengt landi en
ekki auðkennt aö öðru leyti
sem sérstakt eðalvín. Þetta
eru til dæmis vín í kútum eða
kössum og eru vel til þess fall-
in að bjóða upp á í garðveisl-
um eða á ferðalögum.
Drykkjarvenjur íslendinga
segir Höskuldur vera að breyt-
ast þannig að minna sé sóst
eftir sætum vfnum. Þau þurru
eða sykurminni séu sífellt að
verða vinsælli. Þetta á að ein-
hverju leyti rætur sínar að
rekja til síaukinnar fjölbreytni
og framfara í matargerð, hvort
heldur sem er á veitingahús-
um eða heimilum.
VOND í FYRSTU
„Fólki finnst þurru vínin oft á
tíöum fremur vond til að byrja
með en það þvælir þessu þó f
sig. Sagt er að þetta sé fínni
smekkur og þurr vín séu jafn-
vel hollari en sæt. Með tíman-
um kemst fólk upp á lag með
þurru vínin og vill yfirleitt ekki
snúa til baka,“ segir Höskuld-
ur. Þessa þróun segist hann
almennt hafa orðið mjög var
við á þeim sex árum sem hann
hefur gegnt forstjórastarfi hjá
ÁTVR.
Greinilegt er af þessu spjalli
við Höskuld Jónsson að
skoðanir eru skiptar um val
ÁTVR á vínum. Reikna má
með að eftir því sem gæða-
staðall veitingahúsa hækkar
hér á landi - og það hefur
hann verið að gera undanfarin
ár - megi sífellt finna fleiri og
ffnni eðalvín í kjöllurum slíkra
húsa og ef til vill ekki sfður inni
á heimilum. Eflaust getur
skapast góð stemmning í
góðra vina hópi þegar víns er
notið frá fjarlægum ekrum og
frflagerinn kemur örugglega til
með að auðga vfnlista hér-
lendra gestgjafa. Þaö er enn-
fremur jafnvíst að einn besti
vinur sælkerans er eðalvín
með góðum mat; þurrt, djúpt,
sætt, beiskt, súrt, flatt - fer eft-
ir smekk. □
8 VIKAN 8. TBL. 1992