Vikan - 16.04.1992, Blaðsíða 38

Það hefur lengi tíðkast
hér á landi að tengja
páskum súkkulaðiegg
með gulum loöhnoðra ofan á
og málshætti innan í. Sá siður
er væntanlega hermdur frá
Skandinavíu og gefur þessari
stærstu sigurhátíð kristinna
manna sætt yfirbragð. Við tök-
um málshættina misjafnlega
alvarlega en þeir eru þó sígilt
umræðuefni. í stað þess að
spyrjast fyrir um hvað mann-
skapurinn í fjölskylduboðun-
um fékk í jólagjöf forvitnumst
við um hvaða speki málshætt-
irnir í páskaeggjunum hafi fært
og vonum jafnvel að þar
sé um að ræða holl skilaboö
frá æðri máttarvöldum.
Eggiö hefur verið tákn sólar-
innar og upphafs lífsins í ólík-
um menningarheimum frá
örófi alda. í Úkraínu voru egg
skreytt og notuð við trúarat-
hafnir á vorin, löngu fyrir Krists
burð, til að fagna losun jaröar-
innar úr frostkrumlu vetrarins
og endurfæðingu vonar um
frjósemi og nýtt líf. Tilurö
heimsins var útskýrð á þann
veg að í upphafi var kyrrö sem
umbreyttist skyndilega í lif á
svipaðan hátt og fullkomin líf-
vera sprettur úr eggi sem virð-
ist sofa eilífum svefni. Sem
tákn um lífið á jörðinni var
eggið óneitanlega tengiliður á
milli guðs og manna, þessa
heims og annars. Með kristinni
trú var merking páskaeggja
sfðan yfirfærð á upprisuna og
eilíft líf. Sólin varð að syninum
og höfuðskepnurnar vatn,
vindur og eldur, sem höfðu
verið táknaðar með þríhyrn-
ingi, urðu að þríeinum guði
óendanleikans og þar fram eft-
ir götunum. Boðskapur krist-
indómsins blandaðist svo vel
eldri þjóðsögnum að i dag má
sjá tákn tveggja goðsagna-
tíma hlið við hlið í fullkomnu
jafnvægi á fallega máluðum
eggjunum.
Úkraínsku páskaeggin, sem
trúað er að hafi yfirnáttúrlegan
TEXTI: LOFTUR ATLI EIRÍKSSON