Vikan - 01.05.1996, Side 25
STÚLKAN1939
eins vel og hún getur, og
grennir sig með sulti ef á
þarf að halda. Hún er vel
heima í flestu, er lýtur að ný-
tísku kvensnyrtingu. Hún er
lagleg ásýndum. Erlendir
gestir hafa í gamni talið
henni trú um að hún sé fal-
leg og hún hefur tekið það í
alvöru. í samræmi við það
leggur hún rækt við andlits-
fegurð sína en gleymir, að til
er kvenlegur yndisþokki,
sem er allri fegurð skæðari í
sameppni. Hún er sæmilega
vaxin, og stolt af því að hafa
snotra fætur. Ef hún hefir
breiðan og fallegan hnakka
gengur hún með drengjakoll,
annars með hálfsítt hár.
Óliðað hár þolir hún ekki.
Andlitsduft notar hún mikið,
en þó tiltölulega meira vara-
lit, slæma tegund. Tennurnar
hirðir hún sæmilega. Negl-
urnar lakkar hún með ódýru
lakki, en er trassi við að
skafa undan þeim. Að öðru
leyti er hún hrein og þokka-
leg. Föt hennar eru venju-
lega dýrari en hún hefir efni
á að kaupa, sérstaklega
kápan. Þó notar hún oft
ódýra tegund af sokkum og
gengur þá í þeim úthverfum.
Lykkjuföll eru hennar versti
óvinur. Hún gengur oftast á
hælaháum skóm, jafnt á göt-
unni sem innanhúss, snýr þá
stundum, en hirðir sæmi-
lega.
Úti á götunum gengur hún
hratt, og ber sig vel. Þó er
það siður hennar að ganga
hægt umhverfis Tjörnina
þegar fer að halla sumri.
Kveðju þinni svarar hún með
lítilli hneigingu og brosi. Hún
er alltaf niðursokkin í sam-
ræður við stallsystur sínar,
en gefur þó nákvæmar gæt-
ur að öllum, sem hún mætir.
Hún er mannglögg og minn-
ug á föt annarra. Ef þú tekur
ekki eftir henni á götu er hún
móðguð, þar til þú heilsar
henni næst. Á götunni lítur
hún oft um öxl.
Á skemmtunum er
Reykjavíkurstúlkan kát og
skemmtileg. Hún vill leggja
lag sitt við það sem hún kall-
ar „betra fólk“, en það er
teygjanlegt hugtak. Hún
dansar vel, og gerir þá kröfu
til allra karlmanna, að þeir
geri það líka. Hún syngur
ekki mikið og velur helst lög
eins og „Kátir voru karlar"
eða önnur þess háttar. Vín
er hún til í að smakka, en
þolir ekki mikið. Aftur á móti
reykir hún sígarettur á við
hvern karlmann og fær því
oft gula fingur. Af gosdrykkj-
um vill hún helst sítrón og
appelsín, en sætar rjóma-
kökur eða tertur með kaffinu.
Henni þykir vænt um ef dálít-
ið er dekrað við hana, en ef
herrann er blankur vill hún
gjarnan borga af sínum
hluta, þó ekki á skemmti-
staðnum.
Fylgi herrann henni heim,
er henni ekkert á móti skapi,
að hann reyni að kyssa hana
í bílnum eða í forstofunni.
Takist það ekki, er það ann-
að hvort fyrir klaufaskap
hans, eða að henni fellur
hann ekki í geð. Reykjavík-
urstúlkan slær ekki hendinni
á móti þannig löguðum
smáæfintýrum að ástæðu-
lausu. Verði hún sein fyrir
hjá vini sínum og komi hún
undir morguninn, er hún
sleip að sannfæra pabba og
mömmu um, að hún hafi ver-
ið á balli Hafnarfirði og misst
af öllum bílum.
Reykjavíkurstúlkan er vin-
ur vina sinna. Hún tekur
svari þeirra og er hjálpfús ef
í nauðirnar rekur. Kynnist þú
henni vel, vill hún gjarnan
tala um alvarleg efni og láta í
Ijós skoðanir sínar, sem hún
dregur endranær í hlé, en
eru ætíð skynsamlegar nið-
urstöður hennar eigin
reynslu og athugana. Hún er
ekki trúhneigð en oft talsvert
pólitísk. Siðferðiskröfur
hennar eru ekki strangar frá
trúarlegu sjónarmiði, en hag-
kvæmar og í samræmi við
það, sem hún veit að er
nauðsynlegt til þess að
halda óspilltri heilsu og
mannorði. Þekking hennar
er háð mismunandi upp-
fræðslu og er því oft ábóta-
vant, en hún vill gjarnan
fræðast. Bókmenntasmekk-
ur hennar er sþilltur af reyf-
aralestri. Hún les aðallega
erlend tískublöð, en sneiðir
hjá þyngri bókmenntum. Ást-
arkvæði les hún, en lítið af
öðrum kvæðum. íþróttir ber
hún talsvert skyn á og iðkar
þær, sérstaklega tískuíþrótt-
ir. Hljómlist stundar hún
nokkuð, en aðrar listir fremur
lítið. Aftur á móti dáir hún
listamenn á kvenna vísu, og
eru kvikmyndaleikarar þar í
fremstu röð. Yfirleitt þekkir
hún sæg af kvikmyndaleikur-
um, bæði körlum konum.
Kvikmyndaleikkonur eru í
hennar augum fullkomnun
kvenlegs ágætis.
Frá 16 ára aldri og fram yf-
ir tvítugt hefir Reykjavíkur-
stúlkan gaman af ástaræfin-
týrum, en vill ekki giftast
strax. Henni þykir gaman að
vita um æfintýri stallsystra
sinna og er nösk að geta í
eyðurnar. Sé hún beðin vel
fyrir leyndarmál, getur hún
þagað yfir því, annars ekki.
Hún gefur ungum karlmönn-
um auga hvar sem er, jafn-
vel í strætisvagninum, en
lætur þó sem hún sjái þá
ekki. Hún lætur sér í léttu
rúmi liggja almenningsálitið,
þótt hún eignist barn utan
hjónabands eða búi með
unnusta sínum ógift. Sem
mannsefni sitt velur hún
þann, sem hún heldur að
verði góður við sig, en hugs-
ar lítið um auð hans eða
stöðu í þjóðfélaginu. Hún er
honum trú, svo lengi sem
hún grunar hann ekki um
ótrúnað. Afbrýðisemi afneit-
ar hún í orði, en aðhyllist í
verki. Venjulega er það eig-
inmanninum að kenna ef
hún verður ekki góð eigin-
kona.
Reykjavíkurstúlkan er ekki
einungis skemmtileg í fram-
komu og umgengni. Hún er
einnig skýr og skemmtileg
endurspeglun þeirra tíma,
sem við lifum á, bæjarins,
sem hún er sprottin upp úr
og þess hugsunarháttar,
sem ríkir. Hún er glögg
skuggsjá þeirra mörgu inn-
lendu og erlendu menning-
ar- og ómenningarstrauma,
sem mætast í höfuðborg
vorri.
Búningur ungu stúlkunnar
í strætisvagninum minnir á
byggingarnar í Reykjavík.
Samræmisleysi erlendrar
tísku og innlendra
staðhátta brýst um
í hvorutveggja, leit-
andi að millivegin-
um, föstum stíl, er
fullnægi kröfum
tískunnar og nauð-
synjarinnar. Hjá
báðum aðilum er
kaupgetunni ofboð-
ið og fé kastað í
hégóma, en hins-
vegar er öflug við-
leitni hafin í þá átt
að bjarga sér út úr
ringulreiðinni með
innlendum hug-
myndum, grunduð-
um á erlendri
reynslu og þekk-
ingu.
Á sama hátt get-
um við rakið sér-
hvern kost og löst
Reykjavíkurstúlk-
unnar 1939 beina
leið til uppruna
hennar, þess um-
hverfis sem ól
hana. Hún hefur til-
einkað sér kvíða-
leysi vorra tíma fyr-
ir morgundeginum,
sjálfsbjargarvið-
leitni íslensks þjóð-
arkjarna, frjálslyndi
og hispursleysi ís-
lenskrar alþýðu í
trú- og ástarmál-
um. Hún hefur oft
tileinkað sér gölluð
og hálfsköpuð form
íslenskrar snyrti-
mennsku sem
löngum hefur verið
ábótavant. Hún
glímir við fasfágun
sína eins og ís-
lenska þjóðin í
heild en kann að beita
ormstungu ef í harðbakka
slær.
Liðnar aldir nefnum við
» M
!»«■•(> tSlvblaSi mr mml
söguöld, Sturlungaöld o. s.
frv. eftir þeim fulltrúum og
verkum sem greinilegast
hafa speglað í sér eðli og
hugsunarhátt hvers tímabils.
Við konur hefur ekkert tíma-
bil íslensku þjóðarinnar verið
kennt. Ef til vill á Reykjavík-
urstúlkan 1939 eftir að gefa
vorum tímum nafn sitt f
sagnfræðiritum komandi
alda. Hver veit? □
2.TBL.1996 VIKAN 25