Menntamál - 01.08.1942, Blaðsíða 28

18
MENNTAMÁL
yfirvofandi landspróf leiða sig á nokkra glapstigu í þess-
um efnum, þá fer varla hjá því, að þessi stöðugu lands-
próf verði meira keyri á lestrarhraðann en hollt er.
Skýrslur hafa sýnt batnandi ástand viðvíkjandi lestrar-
hraðanum á þessu tímabili, en ég óttast, því miður, að ef
hægt væri að leggja annan og réttari mælikvarða á lestur-
inn eftir þetta 10 ára kapphlaup, þá myndum við tæplega
verða eins ánægð með árangurinn.
Enda þótt lestrarhraði sé mikils virði nú á tímum hins
mikla hraða, þá er þó langt frá því, að hann sé aðalatrið-
ið, um það þarf ekki að ræða. Á meðan íslenzk tunga er
töluð og íslenzkt mál lesið, þá verður það hinn rétti fram-
burður og hrynjandi, sem mestu máli skiptir, en ekki sá
atkvæðafjöldi sem hægt er að lesa á einhverjum tiltekn-
um tíma. Þetta vita allir, og ekki hvað síst fræðslumála-
stjórnin, sem sendir út landprófsverkefnin. En spurningin
er aðeins sú, hvort við kennarar séum nógu vel á verði í
þessum efnum, hvort við látum ekki hraðamælingu lands-
prófanna villa okkur sýn, að einhverju leyti, á hinum
vandrötuðu leiðum lestrarkennslunnar.
Nú er það svo, að tæplega er völ á öðrum mælikvarða
til að fá heildarmynd af lestrarkunnáttunni í landinu,
en einmitt þessum hraðamælikvarða, og verður því engu
um þokað þar. Ég álít heldur ekki rétt að þurrka lands-
prófin út, en hins vegar hygg ég, að óhætt muni vera að
lina nú nokkuð á sprettinum, og færa landsprófin í það
horf, að þau yrðu ekki haldin nema þriðja, eða jafnvel
fimmta hvert ár. Með því ætti fræðslumálastjórnin að fá
nægilega glögga mynd af þróuninni í þessum efnum, en
hins vegar verður að treysta skólunum og heimilunum til
þess að slaka hér ekkert á, gefa sér þvert á móti tíma til
að leggja meiri alúð við þessar námsgreinar en flestar
aðrar. Með þessu væri þó að mestu þurrkuð út sú hætta,
að lögð yrði of einhliða áherzla á lestrarhraðann. Jafn-