Menntamál - 01.12.1943, Blaðsíða 5

MENNTAMÁL
51
má í líkindareikningi, að summa erfðabera við kristni-
töku hafi verið nokkurn veginn hin sama og er með þjóð-
inni nú, hlutfallslega við mannfjölda, það er aðallega skipt-
ing þeirra erfðabera milli einstaklinganna og framrás
eríðaeðlisins við breytt umhverfi, sem svo er frábrugðin,
að varla má vænta þess, að nokkur maður nú sé eins og
annar tiltekinn maður um kristnitöku. Það er í smábrot-
um, sem sérhver forfeðranna endurfæðist, en af öllum
endurfæðingarvonum og upprisuvonum er þessi vissust.
Ef íslenzkt þjóðerni er leyfilegt líffræðihugtak, eins og
flestir munu telja, er það summa þessara erfðaeiginda.
Og í eðlinu verður það óbreytilegt að mestu þrátt fyrir
menningarumskiptin.
Við sjáum þessa fræðikenning sannast fyrir augunum
daglega. Af sléttleitum, hóglátum foreldrum fæðist barn
með hnúpgnípur brúna frá Agli og það geð, er gerir sér
„vísa fjendur af vélendum". Margur er nú sá Höskuldur,
sem sýnt getur fagra dóttur sína, augasteininn, og veit
þó aldrei, nema gáfuleg augu hennar séu erfð frá Hall-
gerði, séu augun tvíræðu, sem Hrútur mælti ferlegast um,
og þau augu þurfa að vísu ekki að valda böli, einungis
er sífelld hætta á, að þau geri það. Og ekki vænti ég þú
hafir séð rauðan þrjózkuhnakka á strák, mikinn, kertan
af kergju og líklega orku? Skyldi ekki rísa þar úr hafi tím-
ans kollurinn, sem Þorbjörn öngull hugðist hafa séð fyrir
og kallaður var morðingjahöfuð eftir það fram á daga
Sturlu Þórðarsonar? Ris þar ekki höfuð Grettis enn á
Drangeyjarsundi sínu inn í framtíðina?
Ef þú veizt það ekki víst, skulum við grannskoða enn
fleiri dæmi meðfædds forfeðraarfs og seilast skemmra aft-
ur. Reyndu að sjá sem flest börn nýfædd, helzt ólauguð,
og vertu búinn að festa í minni þér hjarnskálar gamal-
menna í ættinni eftir föngum.. Þá hlýturðu margoft að
sjá og undrast, hve ellisvipur hins nýfædda minnir fast-
lega á höfuðbein og hrukkur einhverra tiltekinna skyld-
4*