Menntamál - 01.03.1950, Síða 30

24
MENNTAMÁL
komast í kynni viS þá. Þeir voru heitir kirkjumenn og
sterkir Kriststrúarmenn. Fyrir þeim var Kristur hið
óskeikula guðsorð og Biblían að því leyti guðsorð, sem
hún hélt hans kenningu fram og var nauðsynleg til skiln-
ings á því. Það var síður en svo, að þessir menn hefðu
lamandi áhrif á þá, sem höfðu valið sér það hlutskipti að
kenna kristin fræði. Býst ég t. d. við, að kennarastéttin
eigi örðugt með að líta svo á, að maður eins og séra
Magnús Helgason hafi gert mikið tjón sem leiðtogi kenn-
araefna eða hafi stuðlað að því, að kirstindómskennslan
væri rækt verr en önnur kennsla. Sjaldan hef ég haft bet-
ur undirbúin börn undir fermingu en þau, sem tveir
„frjálslyndir“ barnakennarar höfðu haft undir sínum
handarjaðri, og voru þeir báðir búnir undir starf sitt af
nýguðfræðingnum séra Magnúsi Helgasyni. Þess vegna
verðum við enn að leita annarra skýringa á þessarri stað-
reynd, sem við Steingrímur erum báðir sammála um,
sem sé að kristindómsfræðslunni hafi hnignað.
Steingrímur og margir fleiri ásaka skólana fyrir hnign-
unina. En því betur sem ég hugsa málið, því sannfærðari
er ég um það, að hvað sem kann að vera að skólunum að
finna, eru þeir síður en svo einir um sökina. Mér virðist
málið liggja þannig fyrir: Á seinni hluta 19. aldar eru
það þrír aðilar, sem hafa kristindómskennsluna á hendi,
prestar, kennarar og heimili. Fermingarundirbúningur
prestanna mun þá yfirleitt hafa verið fremur lélegur.
Flestir prestar létu börnin læra kverið utan að án nokk-
urs verulegs samtals eða skýringa. Kennslan var oftast
þurr og áhrifalítil, og voru þó engir biblíurannsóknar-
menn að verki. En börnin vöndust húslestrum og sálma-
söng heima og tóku þátt í guðþjónustum safnaðarins.
Barnaskólarnir þurftu ekki í rauninni annað en að að-
stoða þessa tvo aðila, heimilið og kirkjuna. Hinn mikli
kostur við þetta var það, að unglingarnir kynntust krist-
indómnum ekki aðeins af bókum, heldur og af helgum iðk-