Menntamál - 01.08.1972, Blaðsíða 20

HOFUÐEINKENNI
A
NORRÆNUM NÁMSSKRÁM
♦------------------------------------------------------
Námsskrá fvrir nemendur á fræðsluskylclualclri,
útg. af menntamálaráðuneytinu 1960, er orðin úrelt.
Sú endurskoðun námsefnis og kennslu, sem Skólarann-
sóknadeild ráðuneytisins er að framkvæma, hefur í
rauninni ógilt þessa námsskrá í þeim gTeinum, sem
endurnýjunin nær til. Umfang þessa mikilvæga starfs
eykst væntanlega á næstu árum.
Annars staðar á Norðurlöndum ltafa nýlega vcrið
samþykktar nýjar námsskrár, eða verið er að endur-
skoða þær. Fróðlegt er fyrir íslenzka kennara að kynn-
ast þcim meginsjónarmiðum sem ráðið liafa gerð
þeirra, ekki sízt vegna þess að grunnskólafrumvarpið
er enn í deiglunni. Menntamál liafa því látið þýða
grein um þetta efni. sem birtist í blaði dönsku kenn-
arasamtakanna, Folkeskolen 35. h. sept ’71. Er hér
um að ræða „De nordiske lærerblades fællesartikel for
1971“. Sérfræðingur frá hverju landi svaraði spurn-
ingunum, en svörin voru síðan drcgin saman af full-
trúa úr ritstjórn blaðsins. Þýðandi.
Hvaða nýja þætti og viðhorf
má greina í nýju námsskránum
samanborið við þær gömlu?
í Finnlandi er 6 ára barnaskóli (hægt að fara
yfir á gagnfræðastig eftir 4. skólaár) og síðan tók
við þriggja ára „medborgerskole" og þriggja ára
menntaskóli. í staðinn kemur kerfi reist á liug-
myndinni um samfelldan skóla. Fyrstu sex árin
kallast ,,lágstadium“ og svo tekur við jniggja
ára „grundskola". Eftir það er liægt að ljúka
þriggja ára menntaskólanámi. í þessu sambandi
er grundskolan einkum athyglisverður, en til-
raunir liafa verið gerðar með þá kennslu áður.
Meginmarkmið skólastarfsins skal mótast af
þörfum barnsins: leitazt skal við að skapa sem
bezta þroskamöguleika fyrir persónuleika hvers
—.—— -------—— ----------------------------«
einstaks nemanda. Því er auk þekkingarmiðlun-
ar lögð sérstök áherzla á skapandi starf og gagn-
rýnin viðhorf til þess sem numið er. í grund-
skolan mun verða eitthvað mismunandi kennsla
í greinum eins og stærðfræði, eðlisfræði og er-
lendum málum, með tilliti til þeirra sem fara í
menntaskólanámið. Ætlunin er að halda opn-
um leiðum til að tengja og samræma námið í
einstökum greinum innan ramma fremur þröngr-
ar námsskrár, sem fjallar um greinarnar hverja
fyrir sig. í því efni virðist brautin órudd.
Loks liafa höfundar námsskrárinnar lagt á-
lterzlu á viss skipulagsatriði: hvernig auka rnegi
áhuga nemenda, vinnuaðferðir sem gera þá virk-
ari, takmörkun prófa o.s.frv.
í skilgreiningu markmiða fyrir einstakar grein-
ar koma fram þau sjónarmið sem hafa rutt sér
til rúms annars staðar: í móðurmálskennslunni
er lögð áherzla á að tala og hlusta (kommuni-
kation), en dregið úr viðfangsefnum sem varða
málkerfi og greiningu — í erlendum málum er
lögð áherzla á Iiæfni til að tjá sig munnlega, en
minna gert úr þýðingu og öðrum hefðbundnum
viðfangsefnum — í stærðfræði (hugtakið reikn-
ingur hverfur) er fylgt samnorrænum áætlunum
um skólastærðfræði o.s.frv.
Skýrar línur í Svíþjóð
eftir 20 ára tilraunir
í Svíþjóð er nú verið að koma nýju náms-
skránni í framkvæmd. Nefnist hún Lgr. 69 (láro-
plan for grundskolan, indfþrt i 1969) og hefur
ýmiss sörnu megineinkenni og námsskráin frá
MENNTAMÁL
158