Menntamál - 01.08.1972, Blaðsíða 22

við' að örva tjáningarhæfnina, hæfni til að iilnsta
og skrifa niður athugasemdir, og jafnframt verða
nemendur livattir til að vinna sjálístætt.
Með tilliti til þróunar þjóðíélagsins verður
nemendum ætlað að spreyta sig á mismunandi
samstarfsaðferðum — m.a. álíka þeim sem tíðk-
ast í félags- og nefndarstarfi og í pólitísku sam-
iiengi.
Bent er á að þrýstingur frá efri skólastigum
muni nú fá áhrif seinna og því eru einkunnir af-
numdar í næstum öllum barnaskólum. Jafnframt
er horfið frá hinum gömlu lágmarkskröfum, en
í staðinn koma „rammeplaner" í einstökum
greinum. Hætt er að afmarka og skipta náms-
efni nákvæmlega, en starfssvið og efni fyrir þrjá
árganga afmarkað í einu lagi, og gerð grein fyrir
að ekki skuli fara í allt efnið, unnt er að velja
innan þess.
Einnig er iiætt við áðurnefnda „kursplandel-
ing“, og í staðinn komið á því sem kallast „tempo-
differentiering", þar sem nemendur geta valið í
einstökum greinum um tvö stig með mismunandi
kröfum sem einkum greinast með tilliti til liraða
í yfirferð. En lögð er áherzla á að af þeim sök-
um sé enginn nemandi útilokaður frá framhalds-
námi, þar sent á 10. skólaári, sem er frjálst, er
unnt að ljúka hæsta stigi.
Að síðustu er vikið að uppeldis- og kennslu-
fræðilegum viðhorfum: mismunandi verkefnum,
einstaklingsbundinni kennslu, notkun nútíma
kennslutækja Jjar sem m.a. er minnzt á bækur
sem notaðar eru einu sinni og námsefni sent nem-
endur vinna sjálfstætt með (selvinstruerende
materiale).
í Danmörku kemur
9 ára samfelldur skóli
Það er sérkenni danska skólans að bæjar- og
sveitarfélög ráða meira um starf hans og stjórn
en annars staðar á Norðurlöndum. í rauninni
er ekki um bein ríkisafskipti að ræða nema
varðandi próf. Það eina sem annars er bindandi
fyrir fræðsluyfirvöld á landsbyggðinni, er almenn
lagaákvæði um markmið og starf skólans. Náms-
skrár sem sendar eru frá fræðsluyfirvöldum rikis-
ins, á aðeins að skoða sem tillögu er síðan má
byggja á sérstakar námsskrár í hinum ýmsu bæj-
ar- og sveitarfélögum. Eiginlega er því ekki
um að ræða það sem kalla má „undervisnings-
plan lor lólkeskolen".
Á hinn bóginn hefur „undervisningsvejledn-
ing for folkeskolen" (oftast nefnd: Den blá Be-
tækning) sem unnin var af námsskrárnefnd á
vegum menntamálaráðuneytisins samhliða laga-
breytingum 1958, haft mikil áhrif á skólaþró-
unina á sjöunda áratugnum.
Námsskrárnefndin sem nú situr virðist einkum
hafa það verkefni að undirbúa nýja lagasetn-
ingu og er nú að vinna að tillögum til Þjóð-
þingsins og ríkisstjórnarinnar um breytingar á
meginmarkmiðum skólans, sem hljóta að fylgja
breyttum þjóðfélagsaðstæðum (pólitískum, fé-
lagslegum og efnahagslegum). Einnig er fjall-
að um þær breytingar á skólastarfinu og skóla-
kerfinu sem hljóta að fylgja í kjölfar breyttra
megi n markm i ða.
Væntanlega verða eftirfarandi meginsjónar-
mið ráðandi við þær breytingar sent verið er
að undirbúa:
1. Lengd fræðsluskylda (9 ár). Þótt yfirgnæf-
andi meirihluti nemenda sæki skóla af
frjálsum vilja eftir 7. bekk, þykir nú tíma-
bært að innlima efstu bekkina í skyldunám-
ið. Helztu ástæður eru, að menn vænta þcss
að fá þannig hagkvæmara kerfi og dreifingu
efnisins og í öðru lagi virðist það „frelsi“
sem nemendur hafa til að hætta námi eftir
7. bekk, leiða til félagslegrar mismununar.
2. Niu ára samfelldur skóli. Ætlunin er að í stað
núverandi skiptingar í „en boglig og en
praktisk linie“ eftir 7. bekk, komi óskiptur
skóli — a.m.k. að 9. skólaári. í stað þess að
skólinn skipti nemendunum á námsleiðir,
má vænta þess að þeim bjóðist valkostir.
Lögð hefur verið áherzla á að skólinn eigi
ekki að vinna að sérhæfingu of fljótt, t.d.
með undirbúningsnámi fyrir ákveðin störf.
í umræðum um skólamál hefur mátt greina
MENNTAMAL
160