Heima er bezt - 01.08.1963, Blaðsíða 16

Sigurjón Jósepsson og Kristbjörg Kristjánsdóttir.
Friðbjörn var maður heilsuveill og naut sín aldrei þess
vegna. Kona hans var Vilborg Friðfinnsdóttir, ættuð
frá Stórutungu í Bárðardal, hin mesta greindarkona og
minnug á sögur og sagnir, sem því miður voru ekld
skráðar. Þau hjón brugðu búi 1904 sökum sjúkleika
Friðbjarnar og voru í húsmennsku á ýmsum stöðum,
en börn þeirra í góðum fósturstöðum. Þau önduðust
bæði hjá Guðmundi syni sínum á Ytri-Skál í Kinn, há-
öldruð. Guðmundur er mestur heimildarmaður þess,
sem hér er sagt um Náttfaravíkur.
Sigurjón Jósepsson flutti að Vargsnesi 1901, en það-
an í Naustavík 1904 og bjó þar til dauðadags 1930.
Hann var hærri maður en Gunnar bróðir hans og mik-
ið karlmenni, alskeggjaður jafnan og nokkuð fommann-
legur. Kona hans var Kristbjörg Kristjánsdóttir, eyfirsk
að ætt.
Allir þessir ábúendur Naustavíkur og Vargsness fyrir
og eftir aldamótin voru aðkomnir og óvanir sjósókn.
Þeir komu bláfátækir og höfðu aldrei fjárhagsgetu til
að koma sér upp góðum bústofni eða vænum bátum,
fyrr en synir Sigurjóns taka að vaxa upp. Þá sýndi jörð-
in, hvað í henni bjó. Synir Sigurjóns tóku við búi hver
af öðrum með föður sínum. Sigurbjörn var þeirra elzt-
ur. Hans getur áður sem síðasta bónda á Vargsnesi.
Næstur að aldri var Stefán. Hann var kvæntur Sig-
fríði Arnadóttur frá Eyri á Flateyjardal. Kristján
kvæntist Fanneyju Friðbjarnardóttur frá Naustavík.
Júlíus átti Aðalbjörgu Kristjánsdóttur. Þessir þrír
bræður hófu allir búskap í Naustavík og byggðu þar
rétt fyrir 1926 stórt þrílyft steinhús, er þeir bjuggu í
allir. En nú voru breyttir tímar, og einangrun verr þol-
uð en áður. Bæði Vargsnes og Kotamýrar voru nú í
eyði.
Árið 1931 yfirgaf Júlíus Naustavík og fluttist til
Húsavíkur með fólk sitt. Stefán fór með konu sína
sömu leið 1937. Árið 1938 flutti Kristján með konu sína
og barnahóp til Húsavíkur. Með því var hinni föstu
byggð í Náttfaravíkum lokið.
Niðjar þeirra bræðra, Sigurjóns og Gunnars Jóseps-
sona, eru margir orðnir og flestir búsettir á Húsavík.
Enn var gerð tilraun til að búa í Naustavík. Árið
1940 keypti sunnlenzkur maður, Magnús Gíslason,
jörðina og fluttist þangað með fólk sitt. Hann hvarf
þaðan eftir árið. Jörðin gekk fyrst kaupum og sölum
milli fjarlægra eigenda. Að lokum hafði Hlöðver Hlöð-
versson á Björgum skipti á Naustavík og Vargsness-
löndum fyrir Vík á Flateyjardal. Þessi lönd eru nú af-
réttur hinna norðustu jarða sveitarinnar.
Steinhúsið í Naustavík stendur ennþá og er skýli
gangnamanna og tiltækt skipbrotsmönnum.
Kotamýrar. Jarðabók Árna Magnússonar getur þess,
að byggð hafi verið á 17. öld nokkur ár á fornu sel-
stæði Naustavíkur á norðurbakka Svínár og hafi verið
kallað Kotamýri. Þetta er elzta heimild um byggð á
þessum stað. En bæði nöfnin, Kotamýrar og Kotadal-
ur benda til fornrar byggðar, sennilega frá sama tíma
og kotin við Naustavík voru í byggð, og hafa „kota“-
bændurnir þá sótt sjó frá Naustavík. Nafnið á býlinu
var ýmist Kotamýrar eða Kot og jafnan haft í fleir-
tölu.
Jörðin var í byggð alla 19. öldina. Bærinn stóð æði-
hátt á norðurbakka Purkár, úti við sjó. Lending er þar
U1 og um háan og brattan kamb frá sjó að sækja. Þarna
var hrjóstrugt land, engjafátt og túnið lítill, þýfður
kragi um bæinn. Neðan við bæinn beljaði áin stórgrýtt
og straumhörð, en á móti bænum var Bakranginn með
snarbröttum skriðum, og var oft mikið grjóthrun í
ána. Guðmundur Friðbjarnarson lifði æskuárin í
Naustavík, en sem unglingur á Kotamýrum. Ljúfar
eru minningar hans frá Naustavík, en kuldalegt fannst
honum á Kotamýrum.
Indriði á Fjalli hefur ritað þátt Hljóða-Bjama. Heim-
ili foreldra hans á Heiði á Langanesi var eitt þeirra,
sem sundraðist í Móðuharðindunum 1784. Meðal skjól-
stæðinga Vigfúsar í Naustavík 1785 var talinn einn
Þorsteinn Benediktsson.
276 Heima er bezt