Heima er bezt - 01.03.1970, Side 10
um fremstir í lestinni, var okkur það ráðgáta, hvernig
það væri jiangað komið. Brátt kom hið sanna í ljós.
Aður en við lögðum af stað með lestina hafði einn hest-
urinn farið á undan, án þess að eftir því væri tekið
vegna hríðardimmunnar. Ólafur fékk sér vel í nefið,
og hvarf á ný út í sortann. Við snerum okkur undan
vindinum og biðum í nær hálítíma, þar til hesturinn
fannst.
Aftur var lagt af stað. Framundan okkur lá nú 30
mílna löng leið um öldótt eyðiland, sem var fullkomið
völundarhús af vötnum og flóum. Vötnin voru kögruð
af hávöxnu, læpulegu grasi, en þykkar, grænleitar ís-
skarir með öllum löndum. Flóarnir voru rótlaust for-
æði, þar sem á skiptust aurbleyta og eggjagrjót. Það
var hreinasta furða, að nokkur hestur skyldi komast
þar yfir með heila fætur. Stundum heyrðum við hinn
ójarðneska svanasöng eða væl í himbrima gegnum dimm-
viðrið og gerði það þetta lífvana umhverfi enn örnur-
legra.
Svo var dimmt af hríð og þoku, að árangurslaust var
að reyna að leita að hinum strjálu vörðum, sem þama
áttu að vera til leiðbeiningar. Undir kvöldið fórum við
yfir á, sem rann milli hárra snjóveggja, sem fylltu annars
gilið eða farveginn, sem að henni lá. Líktust þeir helzt
klettagljúfri í formi, og reyndist okkur erfitt að komast
upp á bakkann. Skömmu síðar fórum við framhjá tveim-
ur vötnum, og lá annað þeirra mörgum fetum hærra
en hitt. Ur hærra vatninu rann lækur í tjörn, sem var
6—7 fet að þvermáli, en þaðan lá neðanjarðarafrennsli
niður í lægra vatnið. Að minnsta kosti var ekkert sýni-
legt afrennsli úr tjörninni. Það var orðið mjög fram-
orðið, þegar við fengum þau gleðitíðindi, að heiðin
væri á enda, og harla fegnir héldum við nú niður í
Núpsdal. Tveir til þrír síðustu klukkutímarnir höfðu
verið harla erfiðir. Áburðarhestarnir lágu hvað eftir
annað á kviði í flóunum og festust, svo að ekki var
annars kostur en að taka af þeim klyfjarnar, ef þeir
áttu að geta brotizt af sjálfsdáðum upp úr foræðinu.
En ekki var þrautum okkar lokið, þótt heiðina þryti.
Hestarnir fundu það brátt á sér, er halla tók undan
fæti, og þeir fundu það áreiðanlega á sér, að nú nálg-
uðust þeir haglendi, og þetta gaf þeim nýjan þrótt og
fjör. Þeir ruddust áfram eftir hinni mjóu og sleipu
götu, sem lá meðfram ánni, af ótrúlegu fjöri.
Öðru hverju lá leiðin um klettanef og brött börð,
sem lágu fram að ánni. Á einum stað, þar sem örmjó
gata lá framan í slíku klettanefi, gerðist það að tveir
eða þrír hestar tróðust samtímis í hana, og einn þeirra
valt fram af. Vesalings skepnan náði fótfestu með fram-
fótunum og reyndi að ná sér upp í götuna, en allar til-
raunir hans reyndust árangurslausar. Kraftar hans þrutu
og hann steyptist aftur á bak ofan í ána. Okkur til
skelfingar sáum við hann ásamt með tjaldi okkar og
sængurbúnaði fara í kaf. Til allrar hamingju var vatnið
svo djúpt, að það dró úr fallinu. Annars hefði þetta orð-
ið hestinum að bana, því að fallhæðin var um 20 fet.
En það ótrúlega skeði, klárinn kom undir sig fótum og
brölti upp á grynningu. Ólafur fór á eftir honum, bjarg-
aði klyfjunum og stóð síðan í 20 mínútur í hnédjúpu
vatni við að búa upp á hann að nýju. Eg hefði nú hald-
ið, að þægilegra hefði verið að athafna sig við þetta á
þurru landi, ekki sízt, þar sem sífellt dreif yfir norð-
austan hríðar- og slydduél, og var þó komið fram í
júní. En Ólafur lét ekkert slíkt á sig fá. Meðan þetta
gerðist þutu hinir hestarnir áfram, og fylgdi Bjarni þeim
fast eftir. Við sáum því lítið til þeirra fyrr en við náð-
um fyrsta bænum, sem hét eitthvað, sem okkur heyrðist
líkjast mest Phará. (Hér mun hafa verið um bæinn
Þverá að ræða). Bóndinn kom til móts við okkur, og
Ólafur og leiðsögumaðurinn báðu hann kurteislega að
leyfa okkur að tjalda þar yfir nóttina. En því neitaði
hann eftir að hafa haldið okkur uppi á snakki í stundar-
fjórðung og spurt allra mögulegra frétta. Ólafur sagði
okkur, að hann hefði neitað um tjaldstaðinn af ótta við
þann átroðning, sem hestarnir kynnu að gera í landi
hans. Þetta var í eina skiptið, sem ég mætti ógestrisni
á íslandi. Við kölluðum Þverárbóndann okkar í milli
þrjót og héldum áfram í hríðarveðri og náðum að Efra-
Núpi kl. 1 um nóttina, og stigum þar af baki, þreyttir
og stirðir eftir 12 stunda ferð.
Efri-Núpur er kirkjustaður en ekki prestsetur, svo
að venjulegur bóndi situr staðinn. Hann kom fljótt út
til okkar og hleypti okkur inn í kirkjuna. Gestgjafi
okkar var mjög lipur og alúðlegur. Hann hitaði handa
okkur kaffi, sem var hreinasta nautn fyrir okkur að
drekka, svanga og kalda, sem ekkert höfðum fengið
ofan í okkur síðan kl. 7 um morguninn, nema eina kex-
köku. Bóndinn tók einnig fram handa okkur dýnur og
ábreiður, sem hann geymdi á kirkjuloftinu, sem er hið
venjulega geymslurúm á íslenzkum kirkjustöðum.
íslenzkar kirkjur eru mjög óbrotnar að gerð og út-
liti og hver annarri líkar. Hinsvegar er þeim mjög mis-
jafnlega við haldið og hirtar, svo þess vegna verður
munur þeirra nokkur. Oftast eru kirkjurnar langar og
lágar og líkjast hlöðum. Stafnar eru úr timbri og þær
þiljaðar innan, en hliðarnar þykkir torfyeggir, sem ná
upp undir þakbrúnina. Þakið er úr torfi. Enginn gluggi
er á hliðunum, en sinn glugginn hvorum megin við
dyrnar, og aðrir tveir gluggar eru á austurstafninum,
báðum megin við altarið. í nálægt þrem fjórðu hlutum
af lengd kirkjunnar eru mjóir bekkir, sem snúa að altar-
inu, en mjög er óþægilegt að sitja í þeim, vegna þess
hve bökin eru há. Kórinn er svo fjórði hluti kirkjunnar.
Hann er skilinn frá framkirkjunni með trégrindum.
Altarið er við austurgaflinn milli glugganna, og um-
hverfis það eru gráturnar. Rúmið innan þeirra er 5—6
fet. Venjulega eru pílárarnir í þeim blámálaðir. Mjór
trébekkur er með veggjum í kórnum, þar eiga karlmenn
safnaðarins sæti, en konur í framkirkjunni. Stór skírnar-
skál úr málmi hangir á kórþilinu. Á altarinu standa
tveir stjakar með kertum í, á þeim er kveikt við guðs-
þjónustuna, og yfir altarinu er illa gerð mynd, annað-
hvort af krossfestingunni eða upprisunni. Altarið sjálft
er eins konar skápur, þar sem messuklæðin eru geymd
86 Heima er bezt