Heima er bezt - 01.08.1974, Blaðsíða 20

miðað við þennan árstíma, en ég taldi mig útsofinn svo
nokkuð hlaut að vera liðið morguns. Ég stökk fram úr
rúmi og dró tjald frá glugga, og varð all undrandi, er
ég sá, að nálega var skeflt fyrir gluggann! Ég dumpaði
á miðpóst gluggans, og við hristinginn hrundi svolítið
frá efstu rúðunum, svo út varð séð. Gafst þá á að líta
þreifandi stórhríð, svo ekkert glórði, og þar með ofsa
veður af norð-austri. Það mun fleirum en mér hafa
brugðið við að líta út þennan morgun, enda margir átt
þar meira í húfi en ég. Ég hafði þarna gott húsaskjól og
annað atlæti, og engin hætta á, að mér yrði ýtt út í
stórhríðina. í fulla fjóra sólarhringa var mikið stór-
viðri, stundum allt að því fárviðri, og mjög mikil snjó-
koma. Snjóskaflarnir, sem hlóðust upp, voru háir sem
hús, og súmstaðar á Norð-Austurlandi fóru peningshús
alveg í kaf, og ekki dæmalaust um sveitabæi. Þar sem
áveðurs var, reif snjóinn af ofan í mold, og í stórar
dyngjur, sem var svo fast saman þjappað, að manngeng-
ar voru, en annarsstaðar, þar sem meira var í hléi fyrir
veðurofsanum, voru óbotnandi dyngjur, sem ekki varð
yfir komist nema á fjórum, þ. e. skríða yfir á höndum
og hnjám. Þrátt fyrir þessa veðurvonsku toldi ég ekki
hjá gömlu hjónunum nema fyrsta daginn, þótti þar
dauflegt, þótt þau vildu allt fyrir mig gera. Ég þráði
að ná saman við unglinga á mínu reki, og blanda geði
við þá. En þetta var ekki svo auðgert, þar sem ég var
þarna öllum ókunnugur. Úr þessu rættist þó bráðlega,
svo sem nú verður greint. Þarna í húsinu var miðaldra
kona norðan af Strönd, sem beið eftir Hólum, eins og
ég, til heimferðar. Þessi kona hét Signý Jónatansdótt-
ir, og hafði ég hana aldrei áður séð, þótt hún væri
sveitungi minn, en hún þekkti eitthvað til foreldra
minna. Hún varð þes vör, að mér leiddist inniveran og
athafnaleysið, og fór að spila við mig, til að eyða tím-
anum. En hvorugt okkar var mikillar kunnáttu í þeirri
mennt, síst ég, og varð því að notast við það einfaldasta,
svo sem Marías og Langhund. Kona þessi var kunnug
þarna í þorpinu og fann upp á því, á sunnudaginn eða
mánudaginn, að reyna að fara í heimsókn til vinkonu
sinnar, þrátt fyrir stórhríðina og fannfergju þá, sem
komin var. Bauð hún mér með sér, og átti ég að heita
fylgdarmaður, þótt það væri raunar hún, sem kunnug
var þarna í þorpinu en ekki ég. Hún þekkti húsin, sem
við sáum grilla í, þegar við fórum framhjá þeim, og vissi
þá áttir og afstöðu. Það var því hún, sem í reynd var
leiðsögumaðurinn. Við komumst klakklaust yfir skafl-
ana, þótt sumstaðar yrði að fara á fjórum yfir þá, og
náðum áfangastað von bráðar, því leiðin var ekki löng.
þó líklega um 1 kílómetri. Þarna var okkur tekið með
opnum örmum íslenskrar gestrisni, þótt auðséð væri, að
efnahagur mundi af skornum skammti. Þetta hús og
heimili, sem við vorum að heimsækja, hét Setberg, og
voru húsakynni eftirlíking af litlum sveitabæ, en slík
hús voru víða reist í kauptúnum lands vors, beggja
vegna síðustu aldamóta. Annars var það sérkennilegt
við þennan bæ, að hann var bygður upp við lóðréttan
klett í hálsbrúninni vestanverðri, sem liggur austur Kol-
beinstangann frá hærri hálsi, sem skilur dalina Hofsár-
dal og Vesturárdal inn til landsins, og nefnist Hraun.
Þessi klettur var norðurstafn baðstofuhússins, og mun
þar ekki hafa nætt í gegn. Baðstofan var að öllu leyti
torfhús, alþiljuð og með skarsúð, sem tíðkaðist, með
þilstafni að sunnan og þar á sex rúðu gluggi, en fjögra
rúðu gluggi á vesturhlið. Baðstofan var, að mig minnir
fjögur stafgólf, með eldavél í norðurendanum við klett-
inn, sem gaf góðan hita í þetta íveruhús. Rúmstæði voru
við báðar hliðar í baðstofunni. Sambyggt við austurhlið
baðstofunnar voru litlar bæjardyr til inngöngu, og kofi
fyrir nokrar geitur og kindur, ásamt einhverri hey-
geymslu. Allt var þetta byggt upp að sama klettinum.
sem veitti öruggt skjól fyrir blæstri Norðra gamla. En
snjóskaflar gátu orðið verulegir þarna í skjólinu. Hús-
bændur á þessu litla en snotra kauptúns-býli hétu Ólaf-
ur Finnbogason og Björg, en föðurnafni hennar hefi ég
gleymt, því miður. Þau bjuggu þarna með 5 eða 6 börn
sín, sem voru þarna beggja vegna við fermingaraldur,
en elsta dótirin var gift og farin að heiman. Þau munu
hafa verið mjög fátæk, enda heimilisfaðirinn bilaður á
heilsu. En þarna var allt mjög hreinlegt og snvrtilega
um gengið, þótt fátæklegt væri innanhúss, og mun báð-
um hjónunum hafa verið slíkt í blóð borið. Þarna komst
ég í félagskap, sem var við mitt hæfi og varð þarna fljót
og góð kynning við heimilisfólkið. Signý mun hafa
getið um það við Björgu, að mér hálfleiddist þarna hjá
gömlu hjónunum, sem ég dvaldi hjá, þótt þau væru mér
annars góð og umhyggjusöm, og þegar við kvöddum
sagði Björg við mig, að ég gæti komið til þeirra þegar
ég vildi, og leikið mér með krökkunum, meðan ég
dveldi þarna. Þetta notaði ég mér óspart og fór þangað
daglega, þótt veður væru vond var það ekki til fyrir-
stöðu. Ég fór alla þessa dvalardaga mína á Vopnafirði,
að þessu sinni, út í Setberg eftir hádegið, og dvaldi fram
um miðaftan, og vantaði ekki viðfangsefni til dægra-
dvalar. Við spiluðum á spil, fórum í ýmsa leiki, sem við
kunnum. Varð stundum ærið hávaðasamt þarna í bað-
stofunni, svo fyrir kom, að húsbóndanum þótti nóg um
og hastaði þá á krakka sína. Síðari daga vikunnar fór að
rofa til og veðurofsann nokkuð að lægja. Fluttum við
þá leikvanginn út í snjóskaflana, byggðum snjóhús og
snjókerlingar og fórum í útileiki. En allur þessi gleð-
skapur átti sín endalok, eins og annað allt í heimi hér,
því skömmu eftir fótaferð, annan laugardag dvalar
minnar þarna, sáust Hólar sigla inn á Vopnafjörð, réttri
viku á eftir áætlaðan tíma. Ég flýtti mér með pjönkur
mínar niður á bryggju og komst um borð með fyrsta
bát, því ég ætlaði hreint ekki að missa af skipsferðinni.
En svo kom og annað til. Ég hafði hugmynd um, að
með skipinu væru tvær móðursystur mínar á heimleið
frá Seyðisfirði, þar sem þær höfðu dvalið vetrarlangt
við nám í saumum karlmannafatnaðar og sniði eftir
máli, hjá Eyjólfi Jónssyni klæðskera, sem síðar varð
bankastjóri Islandsbanka á Seyðisfirði. Ég fann systurn-
ar á öðru farrými, og voru þær í kojum sínum við slaka
heilsu. Með þeim í klefanum var frændkona okkar,
284 Heima er bezt