Heima er bezt - 01.08.1974, Blaðsíða 15
JÓN KR. ÍSFELD:
Loémfi
rostunp
röingar
aé velli
i.
Snemma Á árinu 1915 fór ungur maður frá Mjóa-
firði í Suður-Múlasýslu til bernskustöðva sinna
í Húsavík við Borgarfjörð eystra. Erindi hins
unga manns var þó ekki eingöngu það að gera
Húsavík skyndiheimsókn, heldur var ætlunin jafnframt
að grennslast fyrir um jarðnæði, annaðhvort í Húsavík
eða nágrenni hennar.
Ferð unga mannsins tók nokkra daga. En þegar hann
kom aftur heim til sín að Kola-Bleikseyri í Mjóafirði,
hafði hann tekið á leigu jörðina Neshjáleigu í Loð-
mundarfirði, sem síðar kallaðist af mörgum Slétta. Þessi
jörð er yzta jörðin í Loðmundarfirði norðanverðum.
Þetta er fremur lítil jörð, en ágæt sauðjörð. En það var
einnig annar kostur, sem freistaði unga mannsins til
þess að taka hana á leigu, en það var sá kostur, að þaðan
var stutt út á góð fiskimið.
Ungi maðurinn, sem nú hafði fest sér jarðnæði og
ætlaði að hefja búskap, hét Árni Einarsson, 23 ára að
aldri, í föðurætt kominn frá Skuggahlíð í Norðfirði, en
í móðurætt frá Sandvík við Norðf jörð.
Um vorið fluttist svo Árni að Neshjáleigu, ásamt móð-
ur sinni, Guðfinnu Aradóttur, sem þá var á 63. aldurs-
ári. Annað var ekki starfsliðið þetta fyrsta vor. Og ekki
voru efnin mikil, því að alla sína ævi hafði Árni yfirleitt
unnið á vegum annara og því borið misjafnlega mikið
úr býtum, eftir að hann komst til fullorðinsára. En hann
átti brennandi áhuga, dugnað og hreysti í ríkum mæli,
svo að segja mátti, að hann væri ekki á flæðiskeri stadd-
ur. Veiðimaður var Árni í góðu meðallagi, þó að aðstaða
hans til slíks væri ekki að svo komnu honum hagstæð,
þar sem hann hafði ekki efni á að eignast góðan bát,
nægileg veiðarfæri til fiskveiða né byssu. Hann taldi sig
þess vegna verða að leggja stund á landbúnaðinn, svo
að hann gæti fyrir landbúnaðarafurðir aflað sér þess,
sem hann á öðrum sviðum vanhagaði um.
Grasspretta varð góð þetta sumar, svo að bjartari urðu
bjargræðisvonir unga bóndans á Neshjáleigu, sem þó
gerði sér ekki neinar tyllivonir um óvænt höpp.
II.
Það var svo snemma morguns seint í júlí. Dimm og
drungaleg hafði lágþokan legið yfir öllu um nóttina. En
þegar sól fór að hækka á lofti, mjakaðist þokan út fjörð-
inn, unz hún sást eins og gráleitt belti á mótum lofts og
lagar út við sjóndeildarhringinn. Veðrið varð fagurt,
þegar kom fram á daginn, blæjalogn, og fjörðurinn
leit helzt út fyrir að vera spegill fjallanna. Sólin skein
í heiði.
Árni á Neshjáleigu hafði notað síðari hluta næturinnar
til sláttar, svo að hann missti ekki af rekjunni, því að
hann varð að slá harðvelli niður við sjóinn.
Þegar komið var nokkuð fram á morguninn, fór
Árni heim, fékk sér kaffisopa hjá móður sinni og lagð-
ist síðan til svefns, þreyttur eftir að hafa hamast við
sláttinn margar klukkustundir.
Guðfinna, móðir Árna, gengur svo niður á sjávar-
bakkann til slægjunnar og fer að raka. Skamma stund
hefur hún verið við raksturinn, þegar henni verður lit-
ið niður á klappirnar, sem eru skammt frá henni. Þarna
verður hún vör við einhverja hreyfingu á klöppinni,
sem næst henni er. Hún hikar ofurlítið, en gengur svo
í áttina til þessa. En hún er ekki langt komin, þegar
hún sér, að þarna muni vera einhver risavaxin skepna.
Hikandi gengur hún nær skepnunni og virðir hana
gaumgæfilega fyrir sér. Þegar Guðfinna á eftir nokkra
faðma að þessari kynjaskepnu, verður henni ekki um sel,
því að skepnan gefur frá sér grimmdarhljóð, helzt svip-
að hvæsandi urri, og svo reigir hún sig upp að framan
og verður þá enn ógnlegri. Guðfinna gerir sér það ljóst
fljótlega, að þarna geti verið um myndarlegt veiðidýr
að ræða fyrir Árna son sinn. Hún snýr því heim á leið
og hraðar för sinni sem mest hún má til bæjar.
Þegar heim kemur, vekur hún Árna og segir honum
frá því, sem fyrir sig hafi borið. Hann ætti nú að
grennslast fyrir um, hvort þarna geti ekki verið um
góða björg að ræða í búið. Arni þurfti sannarlega ekki
hvatningar með. Hann hraðar sér niður til sjávar, en
þar sem hann gerði sér helzt í hugarlund, að hér væri
Heima er bezt 279