Heima er bezt - 01.11.1984, Blaðsíða 45

Umsagnir um bækur
sveitarframfæri á Eyrarbakka við hina
mestu fátækt, en brátt kemur fram hjá
honum dugnaður og sjálfbjargarviðleitni.
Hann er tekinn í fóstur á Brúnastöðum, og
þar hefur hann síðan búskap á kreppuár-
unum og verður einn af bestu bændum
héraðsins og breytir koti í stórbýli. Eignast
16 börn með konu sinni og kemur þeim
öllum upp af hinum mesta myndarbrag.
Gerist snemma forystumaður sveitar
sinnar í félagsmálum og síðast alþingis-
maður Árnesinga í 18 ár. En jafnframt
þessu er hann að meira eða minna leyti í
forystuliði í nær öllum helstu framfara-
málum sunnlenskra bænda. Þessi stutta
upptalning sýnir, að hér er enginn meðal-
maður á ferð. Halldór Kristjánsson hefir
skráð sögu Ágústs eftir eigin frásögn hans,
á traustan og yfirlætislausan hátt eins og
söguhetjan sjálf er. Raunar kynnist les-
andinn einkum hinu ytra borði á sögu og
starfi Ágústs, en að baki verkanna sér les-
andinn manninn sjálfan fyrir sér, vilja-
sterkan, úrræðagóðan og góðviljaðan at-
hafnamann, hvarvetna fúsan til að leggja
góðu máli lið, framsýnan og hygginn og
fastan fyrir, ef á hann er leitað. Það er
athyglisvert, að í öllum hans margvíslegu
skiptum við menn hefir hann eitthvað gott
að segja um alla, en hvergi kennir beiskju
eða kala. Þetta lýsir Ágústi ef til vill betur
en nokkuð annað, hann laðaði menn að
sér og fékk hið besta út úr hverjum, sem
hann kynntist vegna eigin kosta. Hann er
bjartsýnn, safnar sólskinsblettunum, en
lætur rosann og regnið eiga sig.
En galli er það á bókinni, hversu lítið er
getið húsfreyjunnar á»Brúnastöðum, kon-
unnar sem ól 16 börn og hlaut langtímum
saman að standa ein fyrir búi og uppeldi,
þegar bóndinn var fjarverandi. Ýmislegt
hefir Ágúst að segja frá þingmennsku
sinni og stjórnmálunum, en hann var vel
metinn þingmaður, þótt mér þyki meira
koma til bóndans. Saga Ágústs á Brúna-
stöðum er merkileg heimildarsaga um ís-
lenskan landbúnað á þessari öld, fram-
förum hans og þróun um leið og hún lýsir
geðþekkum, stórhuga framkvæmda-
manni. En frásögnin hefði mátt vera ris-
meiri og hæft þar betur söguefninu.
Góð bók
um tölvur
Peter Rodwell:
EINKATÖLVUR.
Rvík 1984. Almenna bókafélagið.
Það er með hálfum huga, að ég nefni þessa
bók, en tölvan er þegar orðin svo mikill
þáttur í öllu þjóðfélaginu og vex með
hverjum degi að kalla má, svo að mér
þykir við hæfi að minna lesendur á bók-
ina, sem á að gefa þeim einhverja innsýn
og kunnáttu á þetta undratæki. Alltaf
fjölgar þeim, sem þurfa á tölvu að halda,
og hún er þegar orðin námsefni í skólum,
og tölvunotkun þarf að verða skyldu-
námsgrein heldur fyrr en síðar. Höfundur
bókarinnar er enskur tölvusérfræðingur
en þýðandi er Björn Jónsson. Eins og segir
í inngangi er tölvufræðin víðfeðm, en
bókin á að svara nokkrum grundvallar
spurningum um þessi fræði svo sem:
„Hvað er tölva? — hvers er hún megnug?
— hvernig vinnur hún? — hvers virði er
hún mér heima og á vinnustað?“, og vit-
anlega svarar hún ótalmörgum spurning-
um öðrum, ljóst og skilmerkilega, eftir
því, sem mér alls ófróðum manni, virðist
við að blaða í henni. Ég held satt að segja,
að ekki sé miklu torveldara að komast
niður í frumatriðum hennar, en að læra
margföldunartöfluna. Aftast í bókinni er
mikil og vönduð orðaskrá.
Falleg
Akureyrarbók
AKUREYRI. Blómlegur bær í norðri.
Akurevri 1984. Bókaforlag O. B.
Þetta er falleg bók, sem lýsir Akureyri í
myndum og máli. Tómas Ingi Olrich hefir
samið textann, en erlendur maður Max
Schmid tekið myndirnar, sem allar eru í
litum. Sýna þær áþreifanlega hið forn-
kveðna, að „glöggt er gestsaugað“, því að
allar eru myndirnar frábærlega fallegar,
og margar teknar frá öðrum sjónarhorn-
um en við heimamenn skoðum bæ okkar
oftast. Margar þeirra eru af atvinnulífi
bæjarins og er það mikill kostur, og eins
hitt að hvarvetna er fólk á ferð, sem gefur
myndunum meira líf og lit en ef einungis
væru sýnd húsin og umhverfi þeirra.
Skrúðgarðar og tré koma þar víða við í
sínu mesta sumarskrúði, og ekki gleym-
ir myndatökumaðurinn hinum glæstu
kvöldlitum sumarsins. Eru myndir þessar
ágætlega fallnar til að laða gesti til bæjar-
ins, enda þótt ekki sé hægt að ábyrgjast
gestunum hið sífellda sólskin þeirra.
Nokkrar myndir eru frá nágrenninu, t.d.
Grundarkirkja og utan með firði. Tómas
Ingi skrifar alllanga, greinagóða ritgerð
um náttúru umhverfisins og drepur á at-
riði úr sögu bæjar og héraðs, svo og líf og
starf samtiðarinnar. Er þar allmiklu efni
komið fyrir í stuttu og skýru máli.
Myndatextar eru yfirleitt góðir, en nokkur
galli þykir mér, að ekki eru nefnd nöfn
bæja, sem mikið ber á á sumum myndun-
um, það hefði heimildargildi fyrir fram-
tíðina, og eins mætti nefna fleiri fjöll.
Bókin kemur samtímis út á ensku á vegum
Iceland Review. Ekki er að efa að bók
þessi er ágætt kynningarrit og verður hún
vissulega kærkomin mörgum ferðalang,
ánægjuleg fyrir heimamenn, og tilvalin
gjafabók jafnt innlendum sem erlendum
mönnum.
Höfðað
til hjartans
Þórir Bergsson:
ENDURMINNINGAR.
Akureyri 1984. Bókaforlag Odds Björns-
sonar.
Þórir Bergsson, sem raunar hét réttu nafni
Þorsteinn Jónsson, var mikilvirkasti og
einn snjallasti smásagnahöfundur vor, og
hefir enginn enn tekið honum fram í þeirri
grein, þegar litið er samtímis á afköst hans
og listfengi. Hann samdi alls um 90 smá-
sögur, og auk þeirra tvær alllangar skáld-
sögur og ljóðakver. En þó að allt, sem frá
hans hendi kom, væri vel gert, standa
smásögurnar fremst. Ritsafn hans er þrjú
Heima er bezl 365