Skírnir - 01.01.1928, Page 113

106 Um rannsóknir i Öskju sumarið 1923. [Skírnir
Fóru þeir gangandi og báru farangur sinn.1) Fengu
þeir hagstætt veður í förinni. Fóru þeir rétt austan við Sel-
landafjall og þaðan beina stefnu á norðaustur-horn Dyngju-
fjalla. Settu þeir tjald sitt og tóku sér náttstað fyrsta kvöldið
við svonefnda Fjárhóla suður af Hvammsfjöllum.
Daginn eftir héldu þeir þaðan yfir apalhraunin vestur
af Kollóttu-Dyngju, beina leið á norðaustur-horn Dyngju-
fjalla. Héldu síðan spöl suður með austurhlið fjallanna og
gengu svo á ská yfir fjöliin yfir í mynni Öskjuops og náðu
kl. 8 um kvöldið að norðausturhorni Öskjuvatns. Settu þeir
tjald sitt niður austanvert við vatrishornið.
5. desember dvöldu þeir félagar í Öskju og athuguðu
eldstöðvarnar. Fundu þeir tvö ný hraun í Öskju: hraunið
austan við vatnshornið, sem áður er lýst og hraunið vestan
við vatnið, sem þá var áreiðanlega nýrunnið og nýstorknað,
enda var lítt fært um það vegna hita. Þeir fóru og suður á
suðaustur-horn Dyngjufjalla og fengu þaðan allgott skyggni
suður um öræfin til Kverkfjalla, Vatnajökuls og Trölla-
dyngju og sáu engin merki til elds á þessu svæði.
6. desember héldu þeir heimleiðis sömu leið og þeir
fóru suður og náðu til byggða daginn eftir.
Lýsing á eldstöðvunum og hrauninu.
Lega hraunsins og útbreiðsla. Frá Þorvaldstindi sunnan
við Öskjuvatn gengur hálsrani til norðvesturs meðfram suð-
vesturhorni vatnsins. Vestan við hann myndast krappur
kriki milli hans og hlíðarhallans norður af svo nefndum
Suðurskörðum. í krika þessum mótaði áður fyrir gömlum
gígum. Eru þeir markaðir á korti Caroc’s og Johnstrups.
Hér í syðsta krikanum á syðri hluti hraunsins upptök
sín. Liggur það norður með hálsrananum og alla leið ofan
í vatnið norðan við hann. Auk þess iiggur það spöl vestur
á bóginn og all-langt til norðurs; er þar mjór rani út úr
hrauninu, þar sem það gengur lengst til norðurs og er hann
1) Skýrsla Þórólfs um förina er prentuð í »Degi«, 4. jan. 1923
(VI. árg. 1. tbl.).