Valsblaðið - 24.12.1970, Side 23

VALSBLAÐIÐ
21
Fríniann Hfílgason:
Filippus Guðmundsson
sjötíu og iimm ára
Á síðasta ári átti Filippus Guð-
mundsson sjötíu og fimm ára afmæli,
en hann var einn af stofnendum Vals
og sá af þeim sem gaf félagi okkar
nafn. Þó hann hafi hætt nokkuð fljót-
lega að stunda knattspyrnu og að
taka þátt í félagsmálum Vals hefur
hann þó alltaf fylgzt með félaginu, og
glaðzt og hryggzt með því, þegar vel
eða illa hefur gengið. í þá daga mun
ekki hafa þótt mikið vit í því, að
leika sér öll kvöld, þegar menn höfðu
stofnað heimili, og einmitt árið sem
hann kvæntist, sagði hann skilið við
knattspyrnuna sem þátttakandi.
Ungur tók hann að nema múraraiðn
hjá föður sínum, og ekki hafði hann
lengi unnið að múrverki, þegar hann
stofnar ásamt nokkrum öðrum Múr-
arafélag Reykjavíkur. Filippus hefur
staðið fyrir múrverki á mörgum stór-
hýsum borgarinnar, eins og t. d.:
Landsspítalinn, Elliheimilið Grund,
Landssímahúsið, Arnarhvoll, Lands-
smiðjan, og auk þess byggt fjölda
íbúðarhúsa, og annarra húsa. Það má
því segja að hann hafi sett svip á
borgina okkar, með handaverkum sín-
um, á sinni löngu starfsævi.
Og hann gerði meira en að múra
steinhús, hann vann stundum að því
að kljúfa grástein í Öskjuhlíðinni á
vetrum og byggði svo hús úr því á
sumrum. Hann var og einn þeirra sem
byggðu, hjuggu til stórgrýti í hafnar-
garða borgarinnar á sínum tíma, og
var það ekki neitt liðléttingaverk.
Þegar Filippus var spurður að því
hvort þetta hefði ekki verið erfitt,
svaraði hann: Maður fann ekkert fyr-
ir því, og svo hvíldi maður sig á því
að fara í knattspyrnu á kvöldin!
Fyrir mig var það svo mikil til-
breyting að skipta svona allt í einu,
að það verkaði eins og hvíld. Við byrj-
uðum að vinna kl. 6 á morgnana og
hættum yfirleitt ekki fyrr en um sex-
leytið á kvöldin. Þá var haldið heim
og borðað og siðan farið á æfingu“.
Filippus var fæddur í Árbæjarhjá-
leigu í Holtum 13. marz 1894 og kom
til Reykjavíkur aldamótaárið. Hann
hefur alla tíð verið stálsleginn til
heilsunnar, hress, kátur og léttur í
lund. Þreklegur maður og afkastamik-
ill, og nú nýtur hann ellinnar í fjöl-
mennum niðjahópi, og unir glaður við
sitt.
í tilefni af þessum tímamótum í
lífi Filippusar, þótti okkur í blað-
stjórninni sjálfsagt, þótt seint sé, að
fá hann til að segja örlítið frá af-
skiptum sínum af íþróttum og Val, og
gefum honum hér með orðið: Þegar
ég var ungur drengur var ekki mikið
um íþróttir. Þó var nokkuð almennt
að farið var í „kýlubolta“ eins og það
var kallað, en hvað mig snertir þá fór
ég fljótlega í Væringjasveitina sem
hér var stofnuð og þar voru mörg
verkefni fyrir drengi á minum aldri.
Þar voru skotæfingar, leikfimi, og
fleiri íþróttir og stjórnaði Axel
Tuliníus þessu, og þótti mér mikið til
þessara æfinga koma. Axel var mikill
afbragðsmaður, sannur leiðtogi fyrir
unglinga. Við vorum þarna með stóra
riffla og þótti gaman. Ég var orðinn
þó nokkuð viss í að hitta. Ég fékk mér
líka góða loftbyssu og notaði hana til
æfinga, en svo kom það fyrir að eitt
sinn geigaði skotið hjá mér og haglið
lennti inn um gluggann hjá landlækn-
inum. Kom þá í blöðunum, að honum
hefði verið sýnt banatilræði, skotið
hefði verið inn um gluggann hjá hon-
um! Eftir það skaut ég aldrei af loft-
byssu.
Þetta Væringjalíf okkar var ákaf-
lega skemmtilegt, við nutum þess að
ganga um bæinn fylktu liði, en þannig
var það alltaf, þegar við fórum á æf-
ingasvæðin, eða vorum á gönguæf-
ingum. Við gengum alltaf undir fána
og ég naut þess heiðurs að vera fána-
beri sveitarinnar. Mér er alltaf minn-
isstætt þegar við gengum að vetrar-
lagi suður í Hafnarfjörð og lentum
þar í blindbyl. Við vorum í okkar sér-
staka búningi, sem ekki gat kallazt
neinn skjólbúningur: Stuttar brækur,
þunnur bolur og flaksandi skikkja.
Við fengum húsaskjól stutta stund í
Kópavogi, en svo var haldið áfram og
göngunni lokið eins og til stóð. Ekkert
varð okkur meint af þessu ferðalagi,
enda átti þetta að vera til að herða
okkur upp, og það var það sannarlega.
Fyrstu kynni mín af KFUM voru
1902, að mér var komið til séra Frið-
riks Friðrikssonar, sem átti að kenna
mér. En ég kunni ekki að meta þetta,
var latur að læra og skrópaði þegar ég
gat. Ekki batnaði þegar hann bauð
mér að kenna mér undir skóla, ef ég
væri duglegur. Mér fannst þetta ó-
mögulegt, að hraustur strákur sem
gat unnið og aflað sér aura, sæti inni
öllum stundum og blaðaði í bókum. Ég
kom ekki eftir það til náms hjá Frið-
riki! Síðar fór ég og nam hjá systur
hans um nokkurt skeið, og var það í
rauninni allur minn skólalærdómur.
Síðar sá ég auðvitað eftir þessari fá-
vizku minni og hef gert það æ síðan.
Tengslin við séra Friðrik og KFUM
Filippus Guðmundsson, nafngjafi Vals.
héldu áfram, þrátt fyrir þessa náms-
tregðu mína, og þótti mér ákaflega
gaman að vera þar og starfa. Friðrik
var okkar trausti og góði leiðtogi og
fór vel á með okkur. Þó minnist ég
eins atviks þar sem okkur greindi svo-
lítið á. Þetta var á þeim tíma þegar
við vorum að ryðja völl fyrsta sum-
arið. Ilann hefur sjálfsagt verið ákaf-
ur i það að völlurinn yrði sem fyrst
tilbúinn, og segir eitt sinn við okkur
að nú verði engar æfingar fyrr en
völlurinn sé ruddur. Mér leizt ekki á
þetta og segi nokkuð ákveðinn: Eng-
ar æfingar. Það er ekki hægt að
drepa Val með þessu, en Týr og Hvat-
ur lognast útaf með þessu. Hann átt-
aði sig strax á þessu, að drengjunum
var leikurinn nauðsyn, og að hann
varð að vera með.
Áhugi minn fyrir knattspyrnunni
kom fyrir alvöru, þegar Guðbjörn
Guðmundsson kom með boltann, sem
hann fann niðri í ísafoldarprent-
smiðju. Að vísu höfðum við strák-
arnir sparkað áður, ýmsu sem við köll-
uðum bolta, þarna í KFUM-poi’tinu,
en það komst ekki í hálfkvisti við bolt-
ann hans Bjössa. En hann skapaði líka
aukin vandamál hjá okkur, sem hinir
gerðu ekki. Nú fóru að hrökkva í
sundur rúður í KFUM-húsinu, ná-
kvæmnin var ekki á marga fiska, og
þá var rokið til að skjóta saman í
rúðu, og kom það oftast í minn hlut
að setja hana í sem húsagerðarmanns.
Einu sinni vildi svo illa til að boltinn
fór í eldhúsgluggann og var setið þar
að snæðingi. Fóru glerbrotin yfir
matarborðið og eyðilagðist maturinn!
Ég hafði mjög gaman af knatt-
spyrnunni, strax í portinu hjá KFUM,
og ekki síður þegar við komum út á
Melana á svæðið sem við löguðum þar
til, og varð að stórum velli, og meðan
ég var í þessu má segja að ég hafi
lifað fyrir þetta.