Muninn - 01.04.1965, Side 14

Máttur nafsins
Það er rnikið um gleðilæti á skipinu þenn-
an dag. Einhver átti afmæli, einhver heild-
sali á fyrsta farrými.
Valur Þór yfirgefur glauminn og leitar
einverunnar. Hann gengur fram skipið og
út að borðstokknum. Hann kveikir í vind-
lingi og hugsar. Þetta er ungur maður,
svipurinn dulur, augun blá og full af
myrkri.
Augun hvarfla út yfir hafflötinn í átt til
lands. Þarna standa fjöllin, blá og fjarlæg
og brött í sjó, lágskýin höfðu skorið af þeim
tindana. Lengra tipp til landsins sér á jök-
ulinn, hvítan og einan í gróðri vorsins. Ut-
an af hafinu blæs öðru hvoru hægur vind-
svali.
Valur Þór hallar sér fram á grindurnar,
nýtur kvöldsvalans í hárinu og teygar vor-
loftið. Hann liorfir á stefnið rjúfa hafflöt-
inn í markvissri ferð til lands.
Hvaða land var þarna úti í blámóðu vors-
ins? Nú virtist honum það framandi, að-
eins eylenda langt norður í Atlantshafi. Þó
snart það einhvern streng í sál hans. Þarna
hafði hann lifað sælar stundir og bitur von-
brigði.
En liöfðu ekki árin brennt allar brýr
milli fortíðar og nútíðar? — Spurningar,
spurningar, en ekkert svar. Santspil jökuls,
hafs og himins seiðir fram myndir í sál
hans. Hugurinn hvarflar til æskustöðv-
anna. Þar þekkti hann hvern blett. Þar lék
hann sér í fjörunni barn og ldustaði á bina
marslungnu óma hafsins.
Minningarnar hópast fram.
Hann man eftir Sigga gamla í Nesi,
hvernig þeir bundust vináttuböndum og
þegar hann sem stráklingur hjálpaði hon-
um að setja bátinn í fjörunni. Svo tók
gamli maðurinn hann með sér á sjó í fyrsta
sinn. Þar lærði hann að renna færi, blóðga
fisk og fleiri listir sjómennskunnar. Þetta
hafði verið bjartur dagur, fullur af fiski og
sólskini.
Óteljandi myndir frá bernskunni svífa
fram þögular og heillandi, eins og fallegu
ævintýrin, sem honum voru sögð litlum
dreng.
Svo var það fyrsta sorgin. Þá var hann
þrettán ára. Það var þegar Siggi í Nesi fór
á sjó og kom ekki aftur. Hann mundi þenn-
an dag ljóslega, fagur morgunn, og hann
hafði hjálpað gamla manninum að ýta á
flot. Það hvessti úr hádeginu og brátt fór
að brjóta á hleininni úti á víkinni. Veðrið
versnaði með kvöldinu og báturinn náði
ekki landi. Drengurinn varð yfirbugaður
af harmi. Hann gekk meðfram sjónum,
einn með sorginni. Hann gerðist dulur og
hugsandi, fannst lífið vera heimskulegt og
snautt.
En hann var ungur og tilveran hafði sín-
ar björtu hliðar.
Svo kynntist hann ástinni heitri og við-
sjálli. Það var um vor eins og núna, að hann
uppgötvaði ástina. Hún hafði brunnið í
æðum hans um örskamma unaðarstund.
Svo kom skilnaður og haust í sál hans, allt
fölnaði á einni nóttu, og vonir hans blikn-
uðu og urðu að hélurósum.
Örlaganornirnar spunnu vefi sína misk-
unnarlaust. Tíminn leið og bar í skaut sér
vonbrigði og skarpan skilning á lífinu.
Hann hafði kvatt fósturjörðina með
hörðum huga og ætlað að sigra tilveruna
og þýða frostrósir lífsins. Hann fann aldrei
það, sem liann leitaði að. Þrá eftir brim-
sorfinni strönd bernskunnar var honum
jafnan rík í liuga. Það var þar, sem hafið
söng honum í brjóst trúna á lífið. Sú trú
var nú glötuð.
— Hann lítur í kringum sig. Kynjamynd-
122 MUNINN